Filters
total: 707
filtered: 509
-
Catalog
Chosen catalog filters
Search results for: WSPÓŁPRACA NAUKA-BIZNES
-
Społeczna odpowiedzialność firm
PublicationW artykule przedstawiłem fenomenalne rozróżnienie "węższego" i "szerszego" znaczenia społecznej odpowiedzialności firm. Najpierw uwypukliłem to, że fenomeny odpowiedzialności moralnej zjawiają się w świadomości indywidualnych "osób żywotnie zainteresowanych", a także są udziałem klasy "osób żywotnie zainteresowanych" działających w firmach. Wstępnie podkreśliłem, że wszystkie "osoby żywotnie zainteresowane" (zarówno określane "pierwszoplanowymi",...
-
Zaawansowany układ samoczynnego załączania rezerwy oparty na sterowniku WAGO PFC200
PublicationArtykuł opisuje projekt i wykonanie układu samoczynnego załączania rezerwy (SZR) na potrzeby stacji elektroenergetycznej Laboratorium LINTE^2 na Politechnice Gdańskiej. Układ SZR został zbudowany na podstawie modułowego sterownika PLC WAGO PFC200. W artykule omówiono zasadę działania układu, a także jego program sterowania i aplikację panelu HMI, opracowane w zintegrowanym środowisku programistycznym CoDeSys 3.5. Oprócz zadań typowego...
-
Zastosowanie hydrofitowej metody oczyszczania ścieków na świecie i w Polsce
PublicationMiędzynarodowa i krajowa współpraca naukowców, projektantów i wykonawców jest niezbędna w rozwoju przyjaznej dla środowiska hydrofitowej metody unieszkodliwiania wód i ścieków.Doświadczenia związane z działaniem systemów złożonych ze złóż hydrofitowych z pionowym i poziomym przepływem ścieków w latach dziewięćdziesiątych przyczyni-ły się do powstania nowych bardziej stabilnych i efektywnych w działaniu rozwiązań możliwych do wykorzystania...
-
Rewitalizacyjny Living Lab jako metoda generowania i wdrażania innowacji na rzecz odnowy inteligentnego miasta na przykładzie dzielnicy Orunia w Gdańsku
PublicationW artykule poruszono kwestię możliwości wykorzystania w uspołecznieniu formuły pracy nad rewitalizacją modelu living lab tzw. żywego (żyjącego) laboratorium. Na tle przykładów praktyki zagranicznej (USA, Niemcy) dokonano odniesienia do doświadczeń polskich zebranych przez Autorkę w ramach współpracy ze społecznością gdańskiej dzielnicy Orunia - św. Wojciech. Zespół naukowy KUiPR WAPG Katedry Urbanistyki i Planowania Regionalnego...
-
Integracja heterogenicznych modułów stosowanych do przetwarzania obrazów w celu poprawy parametów wiarygodności
PublicationW pracy przedstawiono integracyjne podejście do wytwarzania systemów przetwarzania obrazów. W zaproponowanym rozwiązaniu uwzględniono zarówno integrację na poziomie kompatybilności interfejsów komunikacji jak i współpracy na poziomie semantyki danych. Integracja heterogenicznych modułów wymaga oceny interoperacyjności ich interfejsów jako wstępnego kroku wytwarzania finalnej aplikacji. Integracyjne podejście do wytwarzania oprogramowania...
-
Unormowania prawne ochrony środowiska naturalnego w Portugalii a działania przedsiebiorców związane z Euro 2004
PublicationW rozdziale omówiono niektóre aspekty portugalskiego prawa ochrony środowiska naturalnego w zakresie ochrony przyrody, odpadów, gospodarki wodno-ściekowej, które powinny być uwzględnione w działaniach inwestycyjnych przed i w trakcie EURO 2004. Omówiono formy współpracy w ramach PPP w usługach komunalnych (gospodarka wodno-ściekowa, gospodarka odpodami i transport drogowy). Współpraca PPP na zasadach kontraktu w sektorze wodno-kanalizacyjnym...
-
Polityka Unii Europejskiej wobec Chin w kręgu współpracy i konkurencji
PublicationCelem podjętych rozważań była ocena efektywności polityki UE wobec Chin w kontekście obszarów współpracy i konkurencji. Założono , że większość sfer współpracy stanowi jednocześnie płaszczyzny rywalizacji. W dłuższej perspektywie element rywalizacji będzie się nasilał i może doprowadzić do uzyskania przez chiny przewagi w wielu obszarach na światowej scenie. Ilustruje to między innymi przewaga deklaracji współpracy nad wymiernymi...
-
TRWAŁOŚĆ PROJEKTU ERASMUS+ SP4CE - STUDIUM PRZYPADKU
PublicationProjekt ERASMUS+ Partnerstwo Strategiczne na Rzecz Kreatywności i Przedsiębiorczości (ang. Strategic Partnership for Creativity and Entrepreneurship - SP4CE) dotyczył wdrażania i upowszechniania innowacyjnych rozwiązań wzmacniających współpracę europejską w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego. Działania projektowe były związane z promowaniem innowacyjnych praktyk w edukacji oraz szkoleniach poprzez wspieranie spersonalizowanych...
-
Wybrane aspekty modelowania matematycznego kolejowego odbieraka prądu
PublicationNieprawidłowa współpraca odbieraka z siecią jezdną, w niekorzystnych warunkach lokalnych, prowadzi do uszkodzeń sieci lub odbieraka. Może być to spowodowane niewłaściwym wykonaniem lub utrzymaniem tych istotnych elementów układu zasilania. Tego typu sytuacje awaryjne powodują duże opóźnienia w ruchu pociągów i generują olbrzymie koszty. Wskazuje to na duże znaczenie odpowiednich rozwiązań konstrukcyjnych sieci i odbieraków oraz...
-
Badania dynamiki ruchu odbieraków prądu z wykorzystaniem programu Autodesk Inventor
PublicationRozwój kolei dużych prędkości stawia coraz wyższe wymagania w zakresie konstrukcji i utrzymania sieci trakcyjnych oraz odbieraków prądu. Głównym problemem technicznym jest konieczność zapewnienia ciągłości styku pomiędzy przewodem jezdnym a nakładkami stykowymi ślizgacza. Współpraca pomiędzy elementami zestyku ślizgowego zależy w istotnym stopniu od zastosowanej konstrukcji odbieraka i wartości parametrów, zwłaszcza tych, które...
-
Assessment of the increase in retention in the forest habitats covered by the Natura 2000 programme
Publication -
Evaluation of the changes in the rural landscape of Napachanie (Wielkopolska voivodeship) by historical analysis GIS
Publication -
Impact of weeding methods on the content of nitrates in potato tubers
Publication -
Utracone i poszukiwane wartości krajobrazu dolin rzecznych i zieleni śródmiejskiej w Szamotułach
Publication -
Wprowadzenie
Publication -
Porównanie technik oczyszczania ekstraktów z żywności zawierającej pestycydy chloroorganiczne oraz anality z grupy PCB = The comparison of techniques for the clean-up of food extracts containing organochlorine pesticides and polychlorinated biphenyls
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących opracowania metody oczyszczania ekstraktów z żywności o zawartości tłuszczu od 10 do 13% opartej na technice ekstrakcji do fazy stałej przy jakościowym i ilościowym oznaczaniu związków chloroorganicznych. W tym celu porównano odzyski wybranych analitów chloroorganicznych w przypadku zastosowania różnych rozpuszczalników na etapie izolacji analitów z matrycy oraz w przypadku oczyszczania...
-
Impact of water reservoirs in Nienawiszcz on improve of the visual values of landscape
Publication -
Comparison of oxidative stability of different edible oils
PublicationCelem prezentowanych badań było porównanie stabilności oksydacyjnej olejów roślinnych z Polski, Finlandii i Hiszpanii. Na etapie przyspieszania utleniania zastosowano promieniowanie ultrafioletowe (UV). Po naświetlaniu olejów powstałe związki lotne ekstrahowano z fazy nadpowierzchniowej za pomocą techniki mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej (HS-SPME) i analizowano z zastosowaniem chromatografu gazowego z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym...
-
Influence of geosmin, dimethyl trisulfide, 2- and 3-methylbutan-1-ol on raw spirits quality
PublicationJakość napojów alkoholowych jest bardzo istotna dla konsumentów. Destylarnie, chcąc wytwarzać wysokiej jakości trunki, muszą określić, które składniki są odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach pogarszając jakość otrzymywanych alkoholi. Głównym celem przeprowadzonych badań było określenie profili zapachowych próbek destylatów rolniczych różniących się jakością organoleptyczną oraz wskazanie tych składników, których obecność może...
-
Wykorzystanie kapusty białej (brassica oleracea var. capitata) do fitoekstrakcji metali ciężkich (zn, cd, cu, pb) z gleby*
PublicationGatunki roślin z rodziny Brassicaceae uważane są za przydatne w fitoremediacjimetali ciężkich z gleby. Przeprowadzone badania mają na celu potwierdzenie zasadności wykorzystaniakapusty białej, odmiany 'Kamienna Głowa' do fitoekstrakcji Zn, Cd, Cu, Pb. Poziomwybranych metali badano w glebie oraz liściach i głąbach kapusty uprawianej na tych glebach,pochodzących z upraw wazonowych (Kraków) oraz polowych (Czapielsk). Zawartość metaliciężkich...
-
Czy można budować morskie obiekty hydrotechniczne wspólnie z naturą?
PublicationOmówiono ideę proekologicznego budowania kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną. Przeanalizowano przeobrażenia środowiska przyrodniczego mierzei oraz przedstawiono propozycje proekologicznych rozwiązań konstrukcyjno - technologicznych budowy kanału żeglugowego. Omówiono także sposoby minimalizacji i kompensacji strat środowiskowych związanych z budową kanału żeglugowego.
-
Doświadczenie turysty : krajobraz wiejski w warunkach zmiany
PublicationPrzemysł turystyczny staje się ważnym źródłem dochodów mieszkańców wsi. Nowe sposoby organizowania i uprawiania turystyki wiejskiej prowadzą do zmian krajobrazu kulturowego wsi. Zwiększenie liczby turystów łączy się z racjonalizacją i instytucjonalizacją sposobów użytkowania przestrzeni. Rezultatem prywatnej kontroli nad krajobrazem jest zanikanie przestrzeni publicznych i ich komercjalizacja. Turystyczne przygotowanie krajobrazu...
-
Wykorzystanie badań geosyntetyków w projektowaniu warstw filtracyjnych i drenażowych
PublicationW pracy przedstawiono zasady pozwalające na dokonywanie oceny przydatności materiałów geosyntetycznych w projektowaniu warstw separacyjnych i filtracyjno-drenażowych. Najbezpieczniej jest przyjmować za podstawę projektowania podstawowe parametry mechaniczne geosyntetyków (odporność na przebicie, wytrzymałość na rozciąganie, odkształcalność) oraz hydrauliczne (wodoprzepuszczalność, charakterystyczna wielkość porów), pod warunkiem...
-
Using Moodle as a Solution to Interdisciplinary E-collaboration Issues
PublicationRapid technological development in recent years has contributed to numerous changes in many areas of life, including education and communication. Establishing interdisciplinary collaboration brings many benefits, however, it is often associated with numerous problems and inconveniences, as well as the need of constant improvement, lifelong learning, professional development (CPD) and finding an effective way of information transferring....
-
The concept of smart and secure laboratory.
PublicationW chwili obecnej, w erze globalizacji istnieje niezbędna konieczność rozwoju struktur gwarantujących zapewnienie bezpieczeństwa dla zasadniczych wyzwań stawianych przed ludzkością. Stąd potrzeba ujęcia aspektu bezpieczeństwa w kategoriach globalnych. Instytucje akademickie dostosowują się w tym zakresie stosunkowo szybko i zaczynają wyznaczać nowe trendy oraz prowadzą współpracę z instytucjami pozaakademickimi. Tego typu kooperacja,...
-
CONDITIONING FACTORS OF INDUSTRY-UNIVERSITY COOPERATION FROM THE PERSPECTIVE OF ENTERPRISES
PublicationThe cooperation between enterprises and universities varies in terms of character and intensity. Bearing in mind the potential represented by both parties, its low intensity is still noticed, and consequently, the lack or incomplete use of opportunities resulting from this cooperation. Current factors of industry-university cooperation were identified from the perspective of companies from biotechnology and pharmaceutical...
-
Szeregowanie zadań wieloprocesorowych na maszynach dedykowanych w modelu hipergrafowym
PublicationOstatnimi czasy obserwujemy dwie tendencje w działalności człowieka. Pierwszą jest specjalizacja. Wobec rosnącej wiedzy i zaawansowania technologicznego, niemożliwym stało się, by jedna osoba mogła wiedzieć i robić wszystko. Podobnie jest z maszynami, które im są bardziej wyspecjalizowane tym są tańsze i tym lepiej wykonują swoje zadania. Druga tendencja to wieloprocesorowość, którą inaczej możemy nazwać pracą zespołową. Efekt...
-
Rola centrów językowych w internacjonalizacji szkolnictwa wyższego
PublicationTekst zawiera przegląd najważniejszych aspektów działania centrów językowych na rzecz umiędzynarodowienia uczelni. Autorki wskazują istotne konteksty europejskie i polskie towarzyszące internacjonalizacji. Właściwym punktem wyjścia do opisania zadań centrów językowych na uczelni jest, zdaniem autorek, kompleksowe opracowanie strategii internacjonalizacji uczelni, precyzyjne określenie ról wszystkich jednostek uczelnianych zaangażowanych...
-
Analiza egzergetyczna bloku gazowo parowego współpracującego z obiegiem ORC
PublicationW pracy przedstawiono sposób przeprowadzania bilansu egzergetycznego dla obiegu Clausiusa – Rankina. Następnie przy pomocy programu EES współpracującego z bazą REFPROP 9.0 (Reference Fluid Thermodynamic and Transport Properties Database) [6] wykonany został bilans egzergetyczny dla układu kaskadowego siłowni CCGT – ORC, w którym blok gazowo – parowy współpracuje z obiegiem ORC. Obliczenia wykonano w oparciu o rzeczywiste parametry...
-
Uszkodzenia korozyjne wewnątrz stalowych zbiorników na paliwa płynne. Co najbardziej zagraża?
PublicationScharakteryzowano przyczyny korozji w poszczególnych strefach wewnętrznej powierzchni płaszcza, dna i dachu zbiornika stalowego na paliwa płynne. Scharakteryzowano uszkodzenia wywołane korozją wewnątrz zbiornika.
-
Toward better understanding of phosphoryl transfer reaction: the use of phosphoroorganic biocides in research studies
PublicationZamierzeniem autora było nakreślenie potencjalnych kierunków rozwoju badań z wykorzystaniem biocydów fosforoorganicznych (BFO) i związanej z nimi reakcji przeniesienia grupy fosforylowej (reakcja FT). Projektowane są nowe, wysoce selektywne inhibitory enzymów, które w pełni wyjaśniają rolę enzymów w warunkach normalnego funkcjonowania i w procesach patologicznych. Pozwoli to w konsekwencji na wyselekcjonowanie nowych terapeutyków...
-
Wpływ postaci dodatku bioaktywnych składników soku z ziemniaka na jakość pasztetów
Publication -
Pobieranie próbek analitów z grupy BTEX z powietrza atmosferycznego w celu uzyskania informacji analitycznych niezbędnych do ich mapowania na terenach zurbanizowanych
PublicationDziałalność człowieka związana z realizacją jego potrzeb stała się przyczyną zwiększenia emisji do powietrza atmosferycznego substancji szkodliwych, jakimi są związki z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny), uznane za markery narażenia organizmu ludzkiego na lotne związki organiczne. W ostatnich latach szerokie zastosowanie w monitoringu jakości powietrza atmosferycznego na obszarach zurbanizowanych znalazła technika...
-
Sztuczny sensor smaku a zmysł smaku
PublicationOmówiono klasy smaku i działanie zmysłu smaku, który odgrywa ogromną rolę w ocenie jakości żywności metodami organoleptycznymi. Metody te nie są w pełni obiektywne, stąd poszukuje się sztucznego sensora smaku. Przedstawiono szereg rozwiązań prowadzących do opracowania sensora smaku na większą skalę. Omówiono wybrane potencjometryczne i woltamperometryczne sensory smaku, a także ich handlowe modele.
-
Związki endokrynne w środowisku: problemy i wyzwania
PublicationPoszczególne elementy środowiska od wielu lat było traktowane jako miejsce zrzutu substancji stanowiących odpady bądź też produkty uboczne procesów produkcyjnych i/lub dóbr konsumpcyjnych. Zanieczyszczenia rozpoznane przez naukowców podlegają regulacjom prawnym podającym dopuszczalne poziomy ich istnienia w środowisku. Istnieją jednak grupy związków o których istnieniu wiemy a których niebezpieczny charakter naukowcy zaczynają...
-
Opady i osady atmosferyczne - źródło informacji o stanie atmosfery
PublicationPowietrze atmosferyczne jest tym składnikiem środowiska nieożywionego do którego wprowadza się duże ilości zanieczyszczeń należących do różnych klas związków chemicznych. Zanieczyszczenia te oprócz bezpośredniego wpływu na poszczególne składniki zarówno nieożywionej jak i ożywionej części środowiska są odpowiedzialne za szereg niekorzystnych efektów wtórnych jak: zakwaszenie wód powierzchniowych i gleby oraz efekt cieplarniany,...
-
Chromatografia gazowa z detekcją olfaktometryczną (GC-O) w analizie żywności. Cz. II. Metody i zastosowania
PublicationWygląd olfaktogramów ściśle zależy od procedury izolacji analitów oraz od stosowanej metody ilościowej. W pracy omówiono i porównano najczęściej stosowane metody ilościowe, takie jak: metody częstości detekcji, metody rozcieńczania do progu wyczuwalności i metody bezpośredniej intensywności.Szczególny nacisk położono na zastosowania omawianej techniki w analizie i ocenie jakości żywności. Przedstawiono liczne przykłady badań mających...
-
Chromatografia gazowa z detekcją olfaktometryczną (GC-O) w analizie żywności. Cz. I. Charakterystyka metody
PublicationW ostatnich latach prowadzone są intensywne badania nad aktywnością sensoryczną poszczególnych składników zapachów żywności, a także napojów alkoholowych i nad zależnościami pomiędzy zapachem, a składem chemicznym lotnej frakcji tych produktów. Z oczywistych powodów największe zastosowanie w oznaczaniu lotnych substancji zapachowych znajduje chromatografia gazowa z różnymi wariantami detekcji. Większość osiągnięć w tej dziedzinie...
-
Ekstrakcja membranowa - bezrozpuszczalnikowa technika izolacji i/lub wzbogacania analitów organicznych z ciekłych próbek środowiskowych i płynów biologicznych
PublicationPodstawowym elementem przygotowania ciekłych próbek biologicznych i środowiskowych do analizy jest etap izolacji i/lub wzbogacania polegający na przeniesieniu analitów z matrycy pierwotnej charakteryzującej się złożonym i często zmiennym składem (próbka oryginalna) do matrycy wtórnej z równoczesnym usunięciem substancji przeszkadzających (izolacja) i zwiększeniem stężenia analitów w matrycy odbiorczej do poziomu powyżej granicy...
-
Badania właściwości przeciwutleniających związków pochodzących z najczęściej spożywanych owoców i warzyw
PublicationW obronie przed reaktywnymi formami tlenu organizm wykorzystuje kilka systemów enzymatycznych oraz przeciwutleniacze endogenne. Dodatkowy mechanizm wzmacniający naturalną obronę ustroju stanowią przeciwutleniacze obecne w żywności, których szczególnie bogatym źródłem są owoce i warzywa. Najbardziej znanymi grupami związków o właściwościach przeciwutleniających, występującymi w roślinach jadalnych są przede wszystkim witaminy przeciwutleniające,...
-
Nos elektroniczny - użyteczne narzędzie w analizie żywności
PublicationW artykule przedstawiono nowoczesne instrumentalne techniki stosowane w analizie związków zapachowych obecnych w żywności, a także ich przydatność w kontroli jakości produktów spożywczych. Główną uwagę poświęcono elektronicznym nosom. Opisano zasadę działania, zjawiska fizyczne i fizykochemiczne wykorzystywane przez czujniki takich urządzeń oraz metody analizy sygnału. Porównano tę metodę z techniką chromatografii gazowej sprzężonej...
-
Właściwości przeciwnowotworowe kapusty białej
PublicationNa Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej podjęto wielokierunkowe prace mające na celu ocenę przeciwnowotworowych właściwości zarówno świeżej kapusty, jak i poddanej obróbce kulinarnej, stosując różne modele badawcze, dawki i formy preparatów warzywnych, zbliżone do rzeczywistego spożycia. Przedstawiona praca stanowi podsumowanie badań prowadzonych przez trzy zespoły badawcze. Stwierdzono, że składniki kapusty, zarówno świeżej,...
-
Profesor Jacek Namieśnik laureatem Nagrody Prezesa Rady Ministrów
PublicationPrzedstawiona została sylwetka profesora dr hab. inż. Jacka Namieśnika, laureata nagrody Prezesa Rady Ministrów za działalność naukową, naukowo-techniczną i artystyczną w roku 2006. Profesor Jacek Namieśnik jest dziekanem Wydziału Chemicznego i kierownikiem Katedry Chemii Analitycznej Politechniki Gdańskiej. Nagroda Prezesa Rady Ministrów została mu przyznana za wybitne osiągnięcia w dziedzinie inżynierii i ochrony środowiska.
-
Oxychlorination of organic compounds
Publication -
Metoda DEA pomiaru efektywności działalności szkół wyższych
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie oceny problematyki efektywności funkcjonowania instytucji edukacyjnych. Jednym ze skutecznych rozwiązań w tym zakresie jest Data Envelopment Analysis (DEA). Przedstawiono przykłady jej wykorzystania do pomiaru efektywności procesów tworzenia i udostępniania wiedzy.
-
Środowiskowy dym tytoniowy
PublicationPalenie tytoniu stanowi istotne zanieczyszczenie powietrza wewnętrznego różnego typu pomieszczeń zamkniętych. Wiele związków chemicznych wydzielających się wraz z głównym i bocznym strumieniem dymu tytoniowego wykazuje charakter rakotwórczy, a także wywołuje odległe skutki toksyczne. Różny stopień narażenia na szkodliwe składniki środowiskowego dymu tytoniowego obserwuje się zarówno u aktywnych, jak i biernych palaczy. Badanie...
-
Uniwersytet: tradycyjny-przedsiębiorczy-oparty na wiedzy
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie transformacji uniwersytetów od modelu klasycznego, przez uniwersytet przedsiębiorczy, do uniwersytetu - organizacji podporządkowanej wiedzy. Pierwsza część zawiera rys historyczny, który jest, zdaniem Autora, bardzo istotny, gdyż pozwala uzmysłowić sobie złożoność czynników mających wpływ na kierunki ewolucji współczesnych uczelni. W drugiej części, odnoszącej się do przyszłości uniwersytetu,...
-
Zastosowanie nowych typów materiałów sorpcyjnych w ekstrakcji analitów z próbek biologicznych
PublicationW obecnych czasach wiele uwagi w chemii anlityczanej poświęca się bezrozpuszczalnikowym technikom przygotowania próbki do analizy. Wynika to z potrzeby opracowania szybkich i rzetelnych procedur analitycznych prowadzących do obniżenia granic wykrywalności. Jedna z najbardziej obiecujących technik w tej dziedzinie to ekstrakcja do fazy stacjonarnej, która jest szeroko stosowana w praktyce analitycznej ze względu na jej niewątpliwe...
-
Terminologia - pięta achillesowa analityków
PublicationW artykule podjęto tematykę związaną z brakiem poprawaności językowej, w szczególności w pracach naukowych różnego typu, jak również w materiałach reklamowych etc. Publikacja zachęca do stosowania polskiego nazewnictwa i unikania, w miarę możliwości, zawodowego żargonu lub wtrącania makaronizmów.
-
Metale z grupy platynowców a transport drogowy
PublicationW artykule krótko scharakteryzowano nową grupę zanieczyszczeń o charakterze komunikacyjnym jakimi są metale z grupy platynowców (PGE). Przedstawiono możliwości zastosowań platynowców w różnych sektorach przemysłu. W tym punkcie szczególną uwagę zwrócono na emisję platynowców z katalizatorów samochodowych. Ponadto określono czynniki wpływające na zawartość platynowców w próbkach środowiskowych oraz rodzaje efektów toksycznych, jakie...