Filters
total: 1079
filtered: 754
-
Catalog
- Publications 754 available results
- Journals 30 available results
- Conferences 1 available results
- People 29 available results
- Inventions 9 available results
- Projects 5 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 3 available results
- e-Learning Courses 47 available results
- Events 4 available results
- Open Research Data 196 available results
Chosen catalog filters
Search results for: SKŁADNIKI MINERALNE
-
Preliminary evaluation of selected mineral adsorbents used to remove phosphorus from domestic wastewater = Wstępna ocena przydatności wybranych adsorbentów mineralnych do usuwania fosforu ze ścieków bytowych
PublicationFour grinded mineral materials were studied for their ability of P sorption from the aq. phosphate solns. in 24-h tests by using equations of Langmuir and Freundlich isotherms. The particular sorbents contained mainly SiO254,5% Ca) 29.6%, Fe2O3 69,4% and showed the sorption capacities 56, 159, 285 or 2.4 mg/g resp.
-
Leki kokcydiostatyczne - właściwości, zastosowanie i oznaczanie
PublicationW żywieniu zwierząt, obok podstawowych składników pokarmowych, witamin i składników mineralnyh stosuje się różnego rodzaju substancje określane mianem dodatków paszowych. Za dodatki paszowe uważa się substancje dodawane do pasz w celu poprawienia ich jakości lub też osiągnięcia określonych właściwości, szczególnie pod względem wyglądu, zapachu, smaku, konsystencji, trwałości oraz ze względów technologicznych, żywieniowo - fizjologicznych...
-
Czy warto pić wodę butelkowaną? Analiza porównawcza jakości wody z gdańskich ujęć podziemnych i wody butelkowanej
PublicationŻycie ludzkie nierozłącznie wiąże się z obecnością wody. Woda stanowi zarówno element organizmu ludzkiego, jak i środowiska. Prawidłowe funkcjonowanie człowieka w dużej mierze zależy od regularnego dostarczania organizmowi niezbędnej dawki wody oraz odpowiedniej ilości składników mineralnych. Celem pracy była analiza porównawcza jakości wody wodociągowej pochodzącej z ujęć podziemnych oraz dostępnych na rynku wód butelkowanych...
-
Zdolność roślin do bioakumulacji. Wykorzystanie w fitoremediacji i fitogórnictwie
PublicationMetale ciężkie stanowią główny składnik skorupy ziemskiej. Występują również jako zanieczyszczenia w różnych typach próbek środowiskowych. Część z nich stanowi składniki niezbędne dla organizmów żywych, ale zarówno ich niedobór jak i nadmiar jest niebezpieczny. Wyniki badań nad wpływem metali ciężkich na organizm ludzki przyczyniły się do wzrostu zainteresowania nad technologiami remediacyjnymi. Technologie te zapewniają możliwość...
-
Partial characterization of white cabbages (Brassica oleracea var. capitata f. alba) from different regions by glucosinolates, bioactive compounds, total antioxidant activities and proteins
PublicationW pracy przedstawiono wyniki oznaczeń glukozynolanów (GLS), aktywności przeciwutleniającej (TRSA) oraz białek w próbkach białej kapusty pochodzącej z różnych rejonów geograficznych Europy. Glukobrassycyna i sinigryna były dominującymi GLS we wszystkich próbkach kapusty. Całkowita zawartość GLS mieściła się w zakresie od 3,3-7,7 µmol/g sm. Aktywność przeciwulteniająca próbek kapusty została oszacowana za pomocą testów ABTS,...
-
Badania jakości wód butelkowanych: wyzwania i problemy
PublicationWoda ma niezwykle istotny wpływ na funkcjonowanie organizmu ludzkiego. Jest ona m. in. istotnym uzupełnieniem diety w brakujące w makro- oraz mikroelementy. Zrozumienie potencjalnych pożytecznych i szkodliwych skutków ich wpływu staje się ważnym aspektem przy wyborze wody mineralnej. Znaczącą rolę w tej kwestii odgrywają regulacje prawne oraz wymagania, które są podstawą do klasyfikacji wód dostępnych na rynku. Stale rosnąca popularność...
-
Lipidomika mleka kobiecego - wiele do odkrycia.
PublicationMleko kobiece jest wieloskładnikową wydzieliną, której skład zależy od wielu czynników, dlatego różni się międzyosobniczo, jest niepowtarzalne i oryginalne. W każdym mleku można wyróżnić zarówno składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego wzrostu niemowlęcia, jak i bioaktywne substancje chroniące niemowlę przed zakażeniami, stanami zapalnymi oraz przyczyniającymi się do dojrzewania układu odpornościowego Ze względu na zawartość...
-
Analiza wybranej technologii budowy szkieletowych domów drewnianych odpornych na oddziaływania sejsmiczne
PublicationW niniejszej dysertacji opisano wyniki kompleksowych badań dotyczących wybranej technologii budowy szkieletowych domów drewnianych odpornych na oddziaływania sejsmiczne, w której zastosowano piankę poliuretanową jako wypełnienie międzyszkieletowe. Badania objęły testy eksperymentalne oraz dokładne analizy numeryczne z uwzględnieniem nieliniowości materiałowej. W części pierwszej pracy przybliżono zagadnienie technologii budowy...
-
Wpływ rodzaju kwaśnego dodatku do eluentu oraz właściwości fazy stacjonarnej na rozdzielanie średnio i nisko hydrofobowych kwaśnych organicznych związków chemicznych w odwróconych układach faz kolumnowej elucyjnej wysokosprawnej chromatografii cieczowej - RP HPLC
Publicationedna z serii prac badawczych nad opracowaniem optymalnych warunków rozdzielania, identyfikacji i oznaczania względnie, średnio i nisko polarnych składników mieszanin organicznych związków chemicznych otrzymywanych z procesu konwersji biomasy lignocelulozowej, lub suszu roślinnego z wykorzystaniem wysokosprawnej kolumnowej elucyjnej chromatografii cieczowej w odwróconych układach faz (RP-HPLC) z elucją izokratyczną, a wówczas gdy...
-
METODY KONTROLI OLEJOW SMAROWYCH EMITOWANYCH DO ŚRODOWISKA
PublicationEmitowane do środowiska oleje smarowe wykorzystywane w otwartych układach tnących, głowicach harwesterów, powinny zawierać wyłącznie biodegradowalne składniki. Składniki środków smarowych produkowanych z ropy naftowej wykazują negatywne oddziaływanie na środowisko i zdrowie, dlatego ich stosowanie w otwartych układach tnących powinno być zabronione, a użycie karane.
-
Charakterystyka odpadów wiertniczych powstających podczas wydobycia gazu z łupków
PublicationPodczas prac wiertniczych powstają różne rodzaje odpadów różniące się pod względem składu i właściwości. Urobek (tzw. zwierciny/zmielona skała z płuczką wiertniczą), powstający podczas wiercenia górotworu, jest często wykorzystywany do rekultywacji nieczynnych składowisk odpadów lub wyrobisk górniczych. Do podstawowych informacji niezbędnych dla szczegółowej charakterystyki geologicznej danego złoża zalicza się ilościowe metody...
-
Wytwarzanie bezmatrycowego materiału odniesienia lotnych analitów w medium gazowym
PublicationW pracy przedstawiono wyniki kolejnego etapu badań nad możliwością wytworzenia bezmatrycowego materiału odniesienia lotnych związków organicznych w mediach gazowych. Do generowania składników mierzonych (chlorek metylu lub eten) odpowiednich gazowych mieszanin wzorcowych wykorzystano technikę termicznego rozkładu związków powierzchniowych. Przedmiotem badań były:-włókna szklane z naniesionym cienkim filmem poliimidowym, pokryte...
-
Determination of binder-aggregate adhesion by contact angle measurement
PublicationThe key factor in asphalt pavement durability, especially in the presence of water, is adhesion of the bituminous binder to mineral aggregates. There are currently no standard laboratory test procedures that can quickly and accurately measure the strength of the interaction (bond) between the binder and aggregate. In this regard, to evaluate the adhesion force measurements based on the contact angle between the binder and the aggregate...
-
Substancje pochodzenia roślinnego przeciwdziałające kardiotoksyczności towarzyszącej chemioterapii nowotworów
PublicationPrawie wszystkie leki przeciwnowotworowe stosowane klinicznie wykazują właściwości toksyczne w stosunku do mięśnia sercowego. Kardiotoksyczność występująca podczas chemioterapii przeciwnowotworowej może być czynnikiem limitującym dawkę leku i tym samym decydującym w znacznym stopniu o skuteczności leczenia. Uważa się, że jednym ze zjawisk przyczyniających się do kardiotoksyczności jest stymulacja stresu oksydacyjnego przez leki...
-
Opracowanie optymalnych warunków rozdzielania i identyfikacji metabolitów ro lin z rodzaju droseraceae, z zastosowaniem wysokosprawnej kolumnowej chromatografii cieczowej= A research on the composition of eluent for separation of plant metabolites by column reversed phase liquid chromatography
PublicationOd kilku lat na świecie trwają badania składników roślin owadożernych wykazujących atrakcyjne właściwości biologicznie czynne, tj. działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybowe, antyoksydacyjne, a być może, także, przeciwnowotworowe. Pozyskiwanie substancji biologicznieaktywnych z materiału naturalnego, na drodze hodowli in vitro a następnie ekstrakcji i rozdzielania jest bardziej korzystne pod względem ekonomicznym, niż ich wytwarzanie...
-
Ecotoxicity and chemical sediment data classification by the useof self-organising maps
PublicationArtykuł dotyczy przedstawiania nowej interpretacji szacowania jakości osadów. To oryginalne podejście bada powiązania między parametrami ekotoksyczności (ostrej i chronicznej) i składnikami chemicznymi (zanieczyszczenia takie jak polichlorowane bifenyle, pestycydy, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie) próbek osadów Jeziora Turawskiego (Polska) poprzez zastosowanie samoorganizujących się map (SOM) wobec badanego...
-
Porównanie składu fitozwiązków i wybranych aktywności biologicznych warzyw i owoców o różnej pigmentacji. Poszukiwanie zależności między zawartością substancji bioaktywnych a potencjałem prozdrowotnym roślin jadalnych
PublicationCelem projektu była próba znalezienia zależności pomiędzy składem bioaktywnych fitozwiązków a aktywnością biologiczną dla wybranych roślin jadalnych. Do badań wykorzystane zostały pary owoców lub warzyw należące do tego samego gatunku, ale różniące się zasadniczo zawartością określonych grup związków o wysokim potencjale biologicznym. Były to następujące odmiany roślin jadalnych: żółta, pomarańczowa...
-
Influence of geosmin, dimethyl trisulfide, 2- and 3-methylbutan-1-ol on raw spirits quality
PublicationJakość napojów alkoholowych jest bardzo istotna dla konsumentów. Destylarnie, chcąc wytwarzać wysokiej jakości trunki, muszą określić, które składniki są odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach pogarszając jakość otrzymywanych alkoholi. Głównym celem przeprowadzonych badań było określenie profili zapachowych próbek destylatów rolniczych różniących się jakością organoleptyczną oraz wskazanie tych składników, których obecność może...
-
Niebiałkowe związki azotowe
PublicationNiebiałkowe związki azotowe (NPN - non protein nitrogen) są grupą składników wchodzących w skład produktów żywnościowych ważną nie tylko z punktu widzenia producentów żywności, ale także dla specjalistów do spraw żywienia. Do grupy tej należą przede wszystkim wolne aminokwasy i krótkie peptydy, aminy, kwasy nukleinowe i nukleotydy oraz inne mało cząsteczkowe składniki zawierające azot (glikozydy cyjanogenne, alkaloidy, tiazole,...
-
Materiały dla jednowarstwowych ogniw paliwowych
PublicationWytworzono materiał kompozytowy metodą syntezy w fazie stałej, który można zastosować do produkcji jednowarstwowego ogniwa paliwowego. Kompozyt składał się z dwóch faz. Pierwszą fazą był nanoceramiczny przewodnik protonowy – niobian lantanu domieszkowany akceptorowo wapniem. Składnikiem drugim był nanoceramiczny tlenek półprzewodzący złożony z tlenków litu, niklu i cynku. Otrzymany materiał zbadano pod kątem właściwości strukturalnych...
-
Niebiałkowe związki azotowe
PublicationNiebiałkowe związki azotowe (ang. non protein nitrogen, NPN) są grupą składników wchodzących w skład produktów żywnościowych ważną nie tylko z punktu widzenia producentów żywności, lecz także dla specjalistów do spraw żywienia. Do tej grupy należą przede wszystkim wolne aminokwasy i oligopeptydy, aminy, kwasy nukleinowe i nukleotydy oraz inne mało cząsteczkowe składniki zawierające azot (glikozydy cyjanogenne, alkaloidy, tiazole,...
-
Ocena wpływu pokarmowych kwasów nukleinowych i ich komponentów na replikacyjną i naprawczą syntezę DNA w modelach komórek ludzkiego układu pokarmowego
PublicationKwasy nukleinowe, do których należą DNA i RNA, są podstawowymi elementami każdej komórki niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pomimo, że cząsteczki te stanowią również nieodłączne składniki produktów żywnościowych spożywanych przez człowieka, to badania na temat ich zawartości w żywności oraz wartości odżywczej są ograniczone. Wyniki uzyskane w niniejszej pracy doktorskiej pokazały istotne różnice w ilości, wielkości...
-
Spękania niskotemperaturowe warstw asfaltowych nawierzchni
PublicationPraca ta stanowi przegląd dotychczasowych prac badawczych polskich i zagranicznych w zakresie odporności mieszanek mineralno-asfaltowych na spękania niskotemperaturowe. Autor przedstawił różne czynniki (materiałowe, środowiskowe, związane z konstrukcją nawierzchni i inne) wpływające na powstawanie spękań niskotemperaturowych. Omówiono rozkład temperatury na grubości warstw bitumicznych. Dokonano przeglądu laboratoryjnych metod...
-
A complete example of experience konowledge structure on XML
PublicationPrzedstawiono kompletny przykład reprezentacji struktury wiedzy w języku XML. Omówiono cztery podstawowe składniki tej reprezentacji: dane, funkcje, ograniczenia i zasady.
-
Rola rodników, utleniaczy i przeciwutleniaczy w żywności
PublicationLiczne procesy, chemiczne, enzymatyczne i mikrobiologiczne zachodzące podczas przechowywania i przetwarzania, mają wpływ na kształtowanie jakości żywności. Istotne znaczenie ma utlenianie przy udziale wolnych rodników i reaktywnych form tlenu (RFT). Zmiany powodowane utlenianiem m.in. pogarszają sensoryczne właściwości i wartość odżywczą żywności oraz mogą wywoływać zagrożenia zdrowotne wynikające ze szkodliwości niektórych produktów...
-
Charakterystyka wybranych właściwości mikrosfer - frakcji popiołu lotnego - ubocznego produktu spalania węgla kamiennego
PublicationMikrosfery - drobna frakcja popiołów lotnych - powstają w procesie konwencjonalnego spalania węgli kamiennych. Ich zawartość w popiołach lotnych ze spalania różnych gatunków węgla zmieniać się może w szerokim zakresie: od 0,01 do 35,6 wag.%. Pod względem składu chemicznego, głównymi składnikami mikrosfer w formie tlenkowej jest krzem, glin i żelazo, stanowiące około 89% ich masy. Ich skład mineralny stanowią głównie kwarc i mulit....
-
Environmental degradation of the Cr-Mo steels in liquid hydrocarbons
PublicationPrzedstawiono podatność stali stopwych 26H2MF i 34HNM do naprężeniowego pękania korozyjnego. Środowiskiem do badań było paliwo ciężkie i zużyty olej mineralny.
-
Badania i ocena właściwości granulatu asfaltowego stosowanego w recyklingu na gorąco w otaczarkach
PublicationZaprojektowanie mieszanki mineralno-asfaltowej, zawierającej granulat asfaltowy, wymaga wiarygodnej informacji, dotyczącej jego właściwości. W artykule przedstawiono informacje dotyczące zalecanych zasad pobierania próbek granulatu oraz omówiono zakres niezbędnych badań. Przedstawiono wymagania normy EN 13108-8 oraz zasady stosowane w wybranych krajach w odniesieniu do oceny właściwości asfaltu i kruszywa zawartych w granulacie...
-
Preparation of gaseous standard mixtures: methods for controlling the amount of components generated in the process of thermal decomposition of immobilized compounds.
PublicationGazowe mieszaniny wzorcowe odgrywają ważną rolę w ocenie metod analitycznych i urządzeń pomiarowych. W tym przypadku gazowe mieszaniny wzorcowe mogą być traktowane jako specjalny rodzaj materiału odniesienia.Proces walidacji wymaga użycia tzw. matrycowych materiałów odniesienia. Wybór techniki umożliwiającej uzyskanie gazowej mieszaniny wzorcowej o żądanych parametrach użytkowych zależy od natury składników mierzonych i gazu...
-
Zastosowanie ultrafiltracji do dezynfekcji i doczyszczania ścieków oczyszczonych = Ultrafiltration process in disinfection and advanced treatment of tertiary treated wastewater
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań nad ultrafiltracją komunalnych ścieków oczyszczonych. Ustalono, że ultrafiltracja jest skuteczną metodą dezynfekcji. W permeacie obserwowano jedynie pojedyncze komórki bakterii wskaźnikowych. Proces ultrafiltracji umożliwia dalszą poprawę parametrów fizyczno-chemicznych ścieków oczyszczonych. Najlepiej usuwane były mętność oraz fosfor ogólny, dobre efekty uzyskano w usuwaniu ChZT oraz BZT5, w...
-
Właściwości przeciwnowotworowe kapusty białej
PublicationNa Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej podjęto wielokierunkowe prace mające na celu ocenę przeciwnowotworowych właściwości zarówno świeżej kapusty, jak i poddanej obróbce kulinarnej, stosując różne modele badawcze, dawki i formy preparatów warzywnych, zbliżone do rzeczywistego spożycia. Przedstawiona praca stanowi podsumowanie badań prowadzonych przez trzy zespoły badawcze. Stwierdzono, że składniki kapusty, zarówno świeżej,...
-
Dynamiczna aplikacja internetowa maszyny indukcyjnej w ujęciu obiektowym dla potrzeb symulacji obwodowej
PublicationTematem referatu jest dynamiczna aplikacja internetowa, która umożliwia symulację obwodową silnika indukcyjnego trójfazowego z wykorzystaniem interfejsu przeglądarki WWW. Model matematyczny silnika jest zdefiniowany w tzw. osiach naturalnych i sformułowany na podstawie metody energetycznej Lagrange’a. Do implementacji modelu maszyny w aplikacji internetowej wybrano projekt typu Web Forms, który jest składnikiem środowiska programistycznego...
-
Charakterystyka i możliwości zagospodarowania popiołów i żużli ze spalania odpadów.
PublicationSpośród kilku sposobów postępowania z odpadami, termiczne unieszkodliwianie generuje znacznie mniejszą pozostałość w porównaniu z ilością materiału wyjściowego. Pozostałościami są popioły, żużle i niepalne składniki odpadów o większych gabarytach.
-
Badania asfaltów 35/50 i 50/70 produkowanych różnymi metodami
PublicationWalidacja laboratoryjna asfaltów przeznaczonych do budowy dróg poprzez badanie właściwości fizyko-mechanicznych i eksploatacyjnych mieszanek mineralno-asfaltowych z zastosowaniem asfaltów 35/50 i 50/70 produkowanych różnymi metodami
-
Teoria kontra praktyka – realizacja bezwykopowa
PublicationWykonawstwo bezwykopowe. Warunki minimalne. Komora startowa. Błędy fazy projektu
-
Kapitał intelektualny
PublicationW opracowaniu przedstawiono definicję i składniki kapitału intelektualnego a także jego znaczenie dla każdego przedsiębiorstwa. Omówiono wpływ organizacji oraz wielkości przedsiębiorstwa na zarządzanie kapitałem intelektualnym. Wskazano związek KI z pozycją konkurencyjną przedsiębiorstwa.
-
Model przepływu wód podziemnych w gdańskim systemie wodonośnym
PublicationGdański system wodonośny jest systemem wielowarstwowym. Obejmuje on kilka poziomów zawartych w trzech piętrach wodonośnych: czwartorzędowym, trzeciorzędowym i kredowym. Dla tak określonego systemu wykonano model przepływu wód podziemnych i określono poszczególne składniki bilansu przepływu.
-
Modelling of strain localization in quasi-brittle materials with non-local continuum models
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznej lokalizacji odkształceń w elementach betonowych przy zastosowaniu modelu sprężysto-plastycznego i modelu z degradacja sztywności. Do opisu rys, model rozszerzono o składniki nielokalne. Obliczenia wykonano dla prostych problemów brzegowych
-
Characterization of the Physical, Chemical, and Adsorption Properties of Coal-Fly-Ash–Hydroxyapatite Composites
Publication -
Adsorption Properties of Sepiolite in Relation to Uranium and Lanthanide Ions
Publication -
Magnetic Susceptibility of Spider Webs and Dust: Preliminary Study in Wrocław, Poland
Publication -
Selected Artificial Intelligence Methods in the Risk Analysis of Damage to Masonry Buildings Subject to Long-Term Underground Mining Exploitation
Publication -
Air Pollution Research Based on Spider Web and Parallel Continuous Particulate Monitoring—A Comparison Study Coupled with Identification of Sources
Publication -
Effect of Particle Size of Fly Ash Microspheres (FAMs) on the Selected Properties of Concrete
PublicationThis paper presents the investigations of selected properties of concrete containing two fractions of fly ash microspheres (FAMs) with grain size up to 200 μm and up to 500 μm. Concrete mixtures with ordinary Portland cement and three substitution rates of cement by FAMs, 1.3%, 2.0%, and 2.6%, were investigated. For all concrete mixes, the constant water–binder ratio (w/b) equal to 0.50 was used. The research program included the...
-
Cathodic Protection System of the Spiral Classifier at the KGHM Polska Miedź S.A. Ore Concentration Plant—Case Study of Commissioning and Control of Operating Parameters
PublicationThe project involved designing, constructing and commissioning a cathodic protection system for a selected spiral classifier operating at the KGHM Polska Miedź S.A. Ore Concentration Plant (O/ZWR). The authors developed a concept and assumptions regarding the corrosion protection of a large industrial device using a cathodic protection system with an external power source. Pre-project studies included conducting a trial polarization...
-
Correlation between Compressive Strength and Heat of Hydration of Cement Mortars with Siliceous Fly Ash
PublicationThis paper presents the results of calorimetric and strength tests of mortars with ordinary Portland cement and two substitution rates (10 and 20%) of cement by siliceous fly ash. The prepared samples were cured under isothermal conditions at four different temperatures: 23, 33, 43 and 53 °C. Heat of hydration was measured using an isothermal calorimeter dedicated to monitor the hydration process of cementitious composites such...
-
Trace Metal Contamination of Bottom Sediments: A Review of Assessment Measures and Geochemical Background Determination Methods
PublicationThis paper provides an overview of different methods of assessing the trace metal (TM) contamination status of sediments affected by anthropogenic interference. The geochemical background determination methods are also described. A total of 25 papers covering rivers, lakes, and retention tanks sediments in areas subjected to anthropogenic pressure from the last three years (2019, 2020, and 2021) were analysed to support our examination...
-
The Effect of Fly Ash Microspheres on the Pore Structure of Concrete
PublicationThe fly ash microspheres (FAMs) formed during the mineral transformation stage in coal combustion are hollow spherical particles with a density less than water. This paper presents the results of X‐ray micro‐computed tomography and an automatic image analysis system of the porosity in the structure of hardened concrete with microspheres. Concrete mixtures with ordinary Portland cement and two substitution rates of cement by microspheres—5%...
-
Żywność funkcjonalna- najważniejsze osiągnięcia w zakresie badań i wykorzystania
PublicationW wielu ośrodkach naukowych trwają badania ukierunkowane na poznanie mechanizmów działania składników żywności funkcjonalnej na poziomie ekspresji genetycznej, co stwarza możliwość precyzyjniejszego scharakteryzowania funkcji bioaktywnych składników diety z uwzględnieniem zmienności genetycznej populacji. Daje to w efekcie bardziej wiarygodne wyniki badań naukowych dotyczących wpływu bioaktywnych składników diety na funkcjonowanie...
-
Wzbogacalność urobku w KGHM Polska Miedź S.A.
PublicationPrzeprowadzone badania pozwoliły na określenie wpływu wybranych czynników na przebieg flotacji i wskaźników wzbogacania składnika użytecznego i sformułowanie wniosków.