Filters
total: 939
filtered: 773
-
Catalog
- Publications 773 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 29 available results
- Inventions 6 available results
- Projects 11 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 2 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 87 available results
- Events 2 available results
- Open Research Data 26 available results
Chosen catalog filters
Search results for: DETEKCJA BŁEDÓW
-
System koherentnej tomografii optycznej czuły na stan polaryzacji
PublicationW pracy przedstawiono konstrukcję systemu koherentnej tomografii optycznej umożliwiającego pomiar właściwości materiałów dwójłomnych. System pomiarowy wykorzystuje propagację wiązek promieniowania w wolnej przestrzeni. Promieniowanie prowadzone jest w układzie z zachowaniem stanu polaryzacji. Zastosowano detekcję zrównoważoną poprawiając właściwości pomiarowe systemu. Zostały przedstawione wstępne wyniki pomiarów.
-
Derywatyzacja analitów- sposób na poprawę skuteczności procesu rozdzielania chromatograficznego
PublicationWiele badanych związków nie wykazuje takich właściwości, aby możliwe było ich oznaczanie przy użyciu technik chromatograficznych sprzężonych z danym typem detekcji, dlatego też konieczne staję się przeprowadzenie analitów w odpowiednie pochodne o pożądanych właściwościach umożliwiających ich oznaczenie, czyli przeprowadzenie tak zwanego procesu derywatyzacji.
-
Niebezpieczne zachowania kierowców
PublicationW referacie przedstawiono niebezpieczne zachowania kierowców wynikające z błędów w ocenie sytuacji na drodze, wykonywania nieprawidlowych czynności sterujących, przekroczenie zasad ruchu drogowego, braku umiejętności i niedostosowania techniki jazdy do możliwości psychofizycznych.
-
Cyfrowe przetworniki napięcie - częstotliwość i częstotliwość - napięcie
PublicationPrzedstawiono metody i układy realizowane w technice mikroprocesorowej do przetwarzania napięcie – częstotliwość i częstotliwość – napięcie oraz analizę dokładności, która umożliwia dopasowanie charakterystyk przetworników do parametrów przetwarzanego sygnału i ograniczenie poziomu błędów.
-
Public relations uczelni: kreowanie tożsamości wizualnej
PublicationPraca jest analizą podstawowych, najczęściej popełnianych błędów, w procesie kreowania tożsamości wizualnej przez uczelnie polskie. Praca jednocześnie podkreśla rangę umiejętnie wykreowanej i stosowanej tożsamości wizualnej jako jednego z elementów public relations.
-
Melioracje miejskie - coś zagubionego. Cz. 2
PublicationMelioracje miejskie. Warunki techniczne. Utrzymanie zdolności realizacji funkcji na akceptowalnym poziomie. Retencja, zbiorniki, rozwiązania techniczne. Rozsączanie, urządzenia. Wnioski praktyczne.
-
New algorithms for wow and flutter detection and compensation in audio
PublicationW referacie przedstawiono nowe metody dyskryminacji naturalnych efektów muzycznych i pasożytniczych zniekształceń drżenia dźwięku. Dodatkowo, opisano w nim metody wyznaczania przebiegu zniekształceń drżenia. Wśród nich znajdują się: detekcja okresowości sygnału w poszczególnych ramkach czasowych, śledzenie zmian przydźwięku sieciowego wykorzystujące modelowane AR widma sygnału, śledzenie zmian wysokoczęstotliwościowego prądu podkładu....
-
New algorithms for wow and flutter detection and compensation in audio
PublicationW referacie przedstawiono nowe metody dyskryminacji naturalnych efektów muzycznych i pasożytniczych zniekształceń drżenia dźwięku. Dodatkowo, opisano w nim metody wyznaczania przebiegu zniekształceń drżenia. Wśród nich znajdują się: detekcja okresowości sygnału w poszczególnych ramkach czasowych, śledzenie zmian przydźwięku sieciowego wykorzystujące modelowane AR widma sygnału, śledzenie zmian wysokoczęstotliwościowego prądu podkładu....
-
Dirk Dreheim, Gerald Weber: Form-oriented analysis : a new methodology to model form-based applications
PublicationArtykuł stanowi omówienie nowej metodyki modelowania interfesu użytkownika, przeznaczonej do projektowania aplikacji opartych na pracy z formularzami elektronicznymi. Metodyka ta, przedstawiona w książce Dreheima i Webera, stanowi interesującą notacje graficzną, która umożliwia projektowanie interfejsu użytkownika o wysokich własciwościach ergonomicznych i użytkowych. Szczególnie interesujace sa w tej metodyce możliwości elastycznego...
-
Zabezpieczanie dławika uziemiającego przyłączonego do punktu gwiazdowego dławika kompensacyjnego wysokiego napięcia
PublicationW artykule przedstawiono problematykę zabezpieczania dławików uziemiających przyłączanych do punktu gwiazdowego dławików kompensacyjnych stosowanych w liniach wysokiego napięcia, ze szczególnym uwzględnieniem detekcji zwarć wewnętrznych. Załączono analizy modelowe dla rzeczywistego układu oddanego do pracy w 2015 roku, który docelowo ma zostać doposażony w dławiki uziemiające.
-
Measurements of differential cross sections in the backscattering region
PublicationW pracy przedstawiono przegląd technik eksperymentalnych umożliwiających detekcję elektronów rozproszonych w przedziale dużych kątów rozproszenia, ze szczególnym uwzględnieniem techniki lokalnego pola magnetycznego. Przedstawione zostały wyniki pomiarów i obliczeń teoretycznych różniczkowych przekrojów czynnych dla dużych kątów rozproszenia elektronów na atomach gazów szlachetnych i małych molekuł.
-
Hazardous gases detection by fluctuation-enhanced gas sensing
PublicationW pracy przedstawiono układ pomiarowy oraz metodę za pomocą której można jednym rezystancyjnym czujnikiem gazów wykrywać dwa gazy: amoniak i siarkowodór. Podano wskaźnik jaki pozwala dokonać detekcji tych gazów już przy stężeniach rzędu pojedynczych ppm. Przebadano także powtarzalność wyników pomiarów w kilku egzemplarzach czujników.
-
Współczesne metody przetwarzania sygnałów w hydrolokacji
PublicationPrzedstawiono podstawowe zadania aktywnych i pasywnych systemów hydrolokacyjnych i wynikające z nich potrzeby w zakresie przetwarzania sygnałów. Omówiono metody detekcji, określania kierunków przyjścia fali oraz zobrazowania. Wskazano na rolę cyfrowego przetwarzania sygnałów w hydrolokacji i przedyskutowano jego wpływ na parametry techniczne i eksploatacyjne systemów hydrolokacyjnych.
-
Historia jednej inwestycji
PublicationAnaliza przyczyn niepowodzenia inwestycji zbiorvczej gminnej kanalizacji. Rozwiązania projektowe i zrealizowane. Błędy procesu inwestycyjnego, formalne procedury, odstępstwa od wymagań formalnych. Ocena błędów oraz konsekwencji zaistniałej sytuacji. Odpowiedzialność zawodowa i karna uczestników procesu inwestycyjnego.
-
Odpowiedzialność uczestników procesu inwestycyjnego
PublicationOmówiono odpowiedzialność uczestników procesu inwestycyjnego. Szczególna rola inwestora i projektanta na tle zmian rozwiązań technicznych. znaczenie elementu kosztu i ekonomii. Szczególna koncentracja błędów w projektach, na ogół to działania projektowe są dominującą przyczyną awarii.
-
Non-quadratic quality criteria in parameter estimation of continuous-time models
PublicationW pracy wykorzystuje się procedury estymacji parametrycznej do identyfikacji modeli z czasem ciągłym. Rozważane algorytmy minimalizują wskaźnik jakości w postaci sumy lub całki wartości bezwzględnej błędu predykcji. Zastosowanie techniki zmiennych instrumentalnych umożliwia ponadto znaczące polepszenie dokładności ocen parametrów, a wprowadzony do w procedur estymacji mechanizm ważenia błędów predykcji pozwala identyfikować modele...
-
Influence of geosmin, dimethyl trisulfide, 2- and 3-methylbutan-1-ol on raw spirits quality
PublicationJakość napojów alkoholowych jest bardzo istotna dla konsumentów. Destylarnie, chcąc wytwarzać wysokiej jakości trunki, muszą określić, które składniki są odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach pogarszając jakość otrzymywanych alkoholi. Głównym celem przeprowadzonych badań było określenie profili zapachowych próbek destylatów rolniczych różniących się jakością organoleptyczną oraz wskazanie tych składników, których obecność może...
-
Alkohol-społeczny problem XXI wieku. Zastosowanie biowskaźników spożywania alkoholu w diagnostyce medycznej.
PublicationAlkohol etylowy jest legalną i ogólnodostępną substancją o działaniu psychoaktywnym. Spożywany w niewielkich ilościach może pozytywnie wpływać na zdrowie, ale jego nadmierna konsumpcja powoduje silne uzależnienie. Może być to przyczyną agresywnych zachowań, przemocy w rodzinie, problemów w kontaktach z ludźmi, problemów z prawem, samobójstw, wypadków samochodowych oraz problemów finansowych. Dlatego też, szybka i jednoznaczna diagnostyka...
-
Experimental verification of multiband system of non coantact temperature measurements. IV Workshop on Atomic and Molecular Physics.
PublicationW pracy przedstawiono wielopasmowy optoelektroniczny system do bezkontaktowych pomiarów temperatury wykonane za jego pomocą w zakresie od 250 do 390 stopni Celsjusza. Przeprowadzono dyskusję błędów pomiarowych i porównano otrzymane rezultaty z wynikami modelowania komputerowego.
-
Special forms of echo visual representation in an ahead looking sonar.
PublicationThe paper discusses ways to organise visual representation in a multi-beam ahead looking sonars whose function is to detect objects on the bottom and in pelagic zones. Forms of visual representation are shown and illustrated on the basic screen (panoramic representation and setting, alarms) and on the auxiliary screen (type A, B and special). Special forms of visual representation are mainly used in detecting objects in difficult...
-
Ridged horn antenna for ground penetrating radar
PublicationOmówiono modyfikację tuby grzbietowej polegającą na jej wypełnieniu dielektrykiem, w celu wykorzystania do układu pozwalającego na poszukiwanie obiektów znajdujących się pod ziemią. Omówiono badania, które doprowadziły do opracowania konstrukcji anteny z wypełnieniem dielektrycznym. Przedstawiono wyniki testu takiej anteny w układzie do detekcji obiektu metalowego umieszczonego pod ziemią.
-
Interlayer defect evolution in an coating system on steel under hydromechanical loading
PublicationZaprezentowano wyniki pomiarów impedancyjnych obszaru międzywarstwowego w systemie powłokowym poddanym naprężeniom. Przedstawiono nowy sensor który jest zdolny do detekcji defektów w obszarze międzywarstwowym. Dwuwarstwowy system powłokowy przeznacziony do zastosowań morskich zbadano w celu określenia jego odporności na oddziaływanie cyklicznych naprężeń i zanurzeń w 3% roztworze NaCl.
-
Wykorzystanie logiki rozmytej do diagnostyki uszkodzeń części analogowych w elektronicznych systemach wbudowanych
PublicationW pracy przedstawiono nowe podejście zastosowania modelowania rozmytego do diagnostyki uszkodzeń części analogowej elektronicznych systemów wbudowanych mieszanych sygnałowo przy wykorzystaniu środków programowych i sprzętowych mikrokontrolera sterującego systemem. Zaprezentowano sposób tworzenia słownika uszkodzeń, najważniejsze parametry rozmytych modeli detekcji i lokalizacji uszkodzeń oraz opis działania programowego procesora...
-
Aktywny system RFID do lokalizacji i identyfikacji obiektów w wielomodalnej infrastrukturze bezpieczeństwa
PublicationPrzedstawiono prace koncepcyjne, badawcze oraz implementacyjne skoncentrowane na praktycznej realizacji systemu detekcji obiektów z wykorzystaniem kamer wizyjnych i identyfikacji radiowej. Zaproponowano rozbudowę wielomodalnego teleinformatycznego systemu bezpieczeństwa o warstwę identyfikacji radiowej obiektów. Omówiono założenia zaprojektowanego systemu oraz opracowaną warstwę sprzętową. Zaproponowano i przedyskutowano praktyczne...
-
Complementary study with magnetic and acoustic techniques of A336 steel damage state due to creep
PublicationBadano możliwość detekcji w sposób nieniszczący zmian w mikrostrukturze stali A336 poddanej próbie pełzania. Testowano dwie magnetyczne techniki (klasyczny efekt Barkhausena i emisję magnetoakustyczną) oraz dwie nowe techniki ultradźwiękowe (pomiar współczynnika elasto-akustycznego oraz dwójłomność akustyczną). Wykazano, iż wyniki badań akustycznych są komplementarne do wyników badań magnetycznych.
-
Metodyka oceny skuteczności cyfrowego korektora mowy
PublicationW pracy zawarto podstawowe informacje na temat jąkania i zasad działania korektora. Skupiono się na zagadnieniu oceny postępów w terapii z wykorzystaniem ankiet i tzw. próby sylabowej. Zawarto również wyniki wstępnych analiz materiałów przesyłanych z poradni. Ponadto opisano krótko algorytmy które posłużą do automatycznej detekcji zaburzeń mowy.
-
Correlation between shape errors in flat grinding
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych i symulacyjnych związanych z wpływem błędów kształtu narzędzia na błędy ksztaltu przedmiotu szlifowanego w układzie docierarki jednotarczowej. Szlifowanie realizowane było z wykorzystaniem specjalnych narzędzi z możliwością regulacji przekroju promieniowego.
-
Wybrane aspekty problematyki pomiarów hydraulicznych
PublicationOmówiono wybrane aspekty problematyki pomiarów wodnych. Przeprowadzono analizę wpływu błędów obciążających współczynniki, stosowane podczas korzystania z licznych przyrządów pomiarowych. Przedstawiono wyniki badań nad wpływem warunków ruchu w zwężce Venturiego (rwącego lub spokojnego)na wyniki pomiarów.
-
Identification of continuous systems - Practical issues of insensitivity to perturbations
PublicationIn this paper the issue of continuous systems estimation, insensitive to certain perturbations, is discussed. Such an approach has rational advantages, especially when robust schemes are used to assist a target system responsible for industrial diagnostics. This requires that estimated model parameters are generated on-line, and their values are reliable and to a great extent accurate. Practical hints are suggested to challenge...
-
Identification of Continuous Systems - Practical Issues of Insensitivity to Perturbations
PublicationIn this paper the issue of continuous systems estimation, insensitive to certain perturbations, is discussed. Such an approach has rational advantages, especially when robust schemes are used to assist a target system responsible for industrial diagnostics. This requires that estimated model parameters are generated on-line, and their values are reliable and to a great extent accurate. Practical hints are suggested to challenge...
-
O niezwykłych kanałach rozpadu cząsteczek tetrahydrofuranu bombardowanych jonami O+
PublicationW pracy przedstawiono wyniki doświadczenia, w którym zderzano jony dodatnie tlenu O+ z cząsteczkami tetrahydrofuranu (THF, C4H8O). Zaobserwowano fragmentację THFu na szereg fragmentów atomowych i cząsteczkowych, wśród których zarejestrowano wzbudzone rodniki OH(A2Σ+). Ponieważ pierścień tetrahydrofuranu nie posiada grupy hydroksylowej, zatem detekcja pasm emisyjnych OH(A2Σ+- X2Π) jest dowodem migracji wodoru i formowania się unikalnych...
-
Detection of random transients caused by pitting corrosion
PublicationProces korozyjny może być badany za pomocą techniki szumu elektrochemicznego. Szum obserwowany jest jako fluktuacje prądowe i napięciowe w trójelektrodowym układzie pomiarowym. W celu stwierdzenia obecności korozji wżerowej wykonana została detekcja charakterystycznych sygnałów. Opracowany został algorytm oparty na analizie lokalnych zmian w spektrogramie rejestru prądowego. Spektrogram uzyskany został za pomocą krótkoczasowej...
-
Increasing the accuracy of time-varied-gain in digital echosounders
PublicationW artykule przedstawiono problematykę związaną z realizacją precyzyjnej korekcji kompensującej tłumienie dźwięku w wodzie w zastosowaniu do echosond cyfrowych. Pokazano również, że typowo stosowana korekcja prowadzi do kilku decybelowych błędów dla pomiarów realizowanych w wodach płytkich.
-
Noise measurement setups for fluctuations enhanced gas sensing
PublicationObserwacje zjawisk fluktuacyjnych w sensorach gazów pozwala zwiększyć czułość i selektywność detekcji gazów. Problemem jest budowa prostego i taniego systemu do obserwacji tych zjawisk. W artykule przedstawiono dwa systemy pozwalające na obserwacje szumów w rezystancyjnych sensorach gazów dostępnych na rynku i prototypowych, wykonanych z warstwy nanocząstek o zbliżonych wymiarach.
-
Metody analizy zapachu
PublicationZmysł węchu to jeden z dwóch, oprócz smaku, zmysłów chemicznych. Istota tego zmysłu polega na umiejętności rozpoznawania i występowania zapachu określonych związków chemicznych lub ich mieszanin w otoczeniu. W artykule przedstawione zostały metody analizy zapachu m.in. metody klasycznej analizy sensorycznej, chromatografii gazowej połączonej z detekcją olfaktometryczną oraz elektroniczny nos.
-
A time-frequency method for detection of electromagnetic field interference on metal constructions.
PublicationPrzedstawiono metodę detekcji oddziaływania pola elektromagnetycznego na metalowe konstrukcje podziemne. Polega ona na czasowo-częstotliwościowej analizie rejestrów zmian potencjału źródła pola (np. prądów błądzących) oraz potencjału konstrukcji podziemnej, z wykorzystaniem krótkoczasowej transformaty Fouriera STFT. Wnioski o oddziaływaniu pola na konstrukcję metalową wyciąga się na podstawie analizy uzyskanych widm.
-
PROJEKT I IMPLEMENTACJA WIELOKANAŁOWEGO DETEKTORA BEZDECHU SENNEGO
PublicationDiagnostyka obturacyjnego bezdechu senne-go opiera się na szczegółowym wywiadzie medycznym i badaniu polisomnograficznym. Jest ono drogie i mało kom-fortowe dla pacjenta. Opisywane urządzenie pozwala na przeniesienie procesu diagnostycznego ze specjalistycznych klinik do domu pacjenta. Całonocna rejestracja szeregu biosygnałów pozwoli na automatyczną detekcję obturacyj-nego bezdechu sennego
-
Algorytm diagnostyczny na potrzeby samotestowania mikrosystemów analogowo-cyfrowych opartych na mikrokontrolerach.
PublicationPrzedstawiono procedurę samotestowania sieci analogowo-cyfrowych mikrosystemów elektronicznych opartych na mikrokontrolerach. Algorytm ten bazuje na metodzie 2D lokalizacji pojedynczych uszkodzeń parametrycznych. Składa się z części przedtestowej, w której tworzy się słownik uszkodzeń na komputerze PC i testowej zaimplementowanej w programie mikrokontrolera, która to dokonuje detekcji i lokalizacji pojedynczych uszkodzeń...
-
Błędy dotyczące kotwienia w budownictwie
PublicationW artykule zwrócono uwagę na typowe błędy w projektowaniu oraz wykonawstwie systemów kotwienia w budownictwie. Omówiono normowe zalecenia dotyczące obliczeń nietypowych elementów. Przedstawiono kilka przykładów błędnego wykonania kotwienia z rzeczywistej realizacji. Skomentowano rodzaj błędów i ich przyczynę.
-
Ocena stanu technicznego przekrycia krzywoliniowego podstawą określenia zakresu prac remontowych
PublicationW artykule przedstawiono wpływ popełnionych błędów projektowych, prowadzonego dotychczas sposobu użytkowania oraz przeprowadzonych w latach minionych prac remontowych krzywoliniowego przekrycia budynku Centrum Handlowego na jego stan techniczny. Ponadto w artykule zaproponowano sposób usunięcia występujących usterek i uszkodzeń.
-
Fidelity thresholds in single copy entanglement distillation
PublicationRozważono różne aspekty destylacji zaszumionego splątania oraz pewne stowarzyszone efekty w kwantowej korekcji błędów. W szczególności pokazano, że w przypadku gdy dozwolona jest komunikacja klasyczna w jedną stronę oraz współdzielony stan kwantowy dxd nie jest czysty, to istnieje próg dla optymalnego ułamka F stanu, który może być otrzymany w procesie destylacji na jednej kopii. Wynika z tego, że aby otrzymać (probabilistycznie)...
-
Evaluation of accuracy of surrogate models
PublicationArtykuł przestawia statystyczne podejście do oceny dokładności modeli zastępczych. Prezentowana jest miara dokładności bazująca na dystrybucji błędów w zbiorze testowym. Praca zawiera dyskusję na temat oceny dokładności samego modelu oraz zasadności wyboru kryterium zatrzymującego proces automatycznego tworzenia modelu.
-
2 kapitola: Wybrane przyczyny niedokładności przecinania piłami
PublicationW pracy przedstawiono przyczyny niedokładności przecinania drewna piłami. Zaprezentowano teoretyczny i rzeczywisty model układu przecinania. Pokazano bezpośrednią przyczynę powstawania błędów przecinania. W zakresie charakterystycznych częstości zmian położenia efektywnej płaszczyzny ruchu zaprezentowano przykłady wybranych przyczyn niedokładności przecinania drewna piłami.
-
Bearing errors passive sonar stationary target location
PublicationPrzedstawiono metodę wyznaczania współrzędnych nieruchomego celu na podstawie namiarów wykonywanych w sonarze pasywnym. Określono wymagania odnośnie ruchu sonaru, przy których błędy wyznaczania współrzędnych są minimalne. Podano zależności umożliwiające analityczne wyznaczanie błędów współrzędnych. Poprawność wyników analizy potwierdzono eksperymentami numerycznymi.
-
Usterki dachu płaskiego z pokryciem z membrany dachowej
PublicationW artykule przedstawiono opis usterek dachu płaskiego będących następstwem błędów projektowych, jak również wykonawczych. W pracy poddano analizie wpływ zastosowanych rozwiązań na zakres występujących problemów związanych z użytkowaniem dachu. Zaproponowano koncepcje prac mających na celu usunięcie występujących usterek.
-
Usterki dachu płaskiego z pokryciem z membrany dachowej
PublicationW artykule przedstawiono opis usterek dachu płaskiego będących następstwem błędów projektowych, jak również wykonawczych. W pracy poddano analizie wpływ zastosowanych rozwiązań na zakres występujących problemów związanych z użytkowaniem dachu. Zaproponowano koncepcje prac mających na celu usunięcie występujących usterek.
-
Kalman filtering for 3d real time data visualisation of multibeam sonar records.
PublicationPrzedstawiono zastosowanie filtracji Kalmana do korekcji błędów systematycznych występujących w danych pochodzących z systemu wielozwiązkowego. Zaproponowano dwuetapową filtrację danych dla każdego wachlarza danych, która realizowana jest w czasie rzeczywistym. Zaprezentowano rezultaty wizualizacji dna morskiego przed i po filtracji.
-
Monitoring of a bathing person
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję i wstępne wyniki układu pozwalającego na monitorowanie stanu i aktywności osoby kąpiącej się. Zaprezentowany system pozwala na wykrycie osoby kąpiącej się w wannie, analizę jej aktywności oraz detekcję stanów potencjalnie niebezpiecznych. W artykule pokazano metodę pomiaru, dokonano analizy czułości, zaprezentowano prototyp układu pomiarowego i wyniki wstępnych pomiarów.
-
State-of-the-art bolometers - principles, devices, applications
PublicationW artykule omówiono zasady działania bolometrów wykorzystywanych w detekcji fal elektromagnetycznych, w zakresie od mikrofal, poprzez pormieniowanie terahercowe, do promieniowania X. Przedstawiono materiały stosowane w wytwarzaniu bolometrów, oraz reprezentatywne konstrukcje nowoczesnych bolometrów, w tym bolometrów nadprzewodzących i wykorzystujących efekty kwantowe. Zaprezentowano wybrane zastosowania tych detektorów w technice,...
-
Instrumental techniques used for assessment of food quality
PublicationW artykule scharakteryzowano dwie techniki instrumentalne stosowane w ocenie jakości produktów spożywczych, tj. chromatografię gazową w połączeniu z detekcją olfaktometryczną oraz nos elektroniczny. Opisano zasady działania obu technik oraz typowe procedury analityczne stosowane w ocenie zapachu. Ponadto, podano przykłady praktycznego zastosowania obu technik, włącznie z tymi, które wykorzystano w pracowni autorów.