Filtry
wszystkich: 330
-
Katalog
- Publikacje 245 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 13 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 18 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 4 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 1 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 16 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 1 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 32 wyników po odfiltrowaniu
Wyniki wyszukiwania dla: ATROFIA MORALNA
-
Spatial Heterogeneity Impacts of Bilateral Foreign Direct Investment on Green Energy Efficiency in China
PublikacjaAt present, green energy transformation and climate policy are increasingly connected. The need to improve national competitiveness and implement climate and energy strategies means that an energy-consuming country like China must rapidly enhance its green energy efficiency (GEE) and energy consumption structure. The following paper contributes to the existing literature by analyzing the effects of bilateral FDI on GEE from...
-
Attenuation of Hyperglycemia in Diabetic Rats Assisted by Immobilized Probiotic in Sodium Alginate
PublikacjaDiabetes mellitus type 2 (DM2) is the most common chronic disease worldwide, characterized mainly by increased glucose concentration in the blood and affecting several organs’ functionality. The daily consumption of probiotic bacteria can help control diabetes and reduce the damage caused. Cell immobilization techniques are a powerful tool that provides physical cell protection to such probiotic bacteria against gastrointestinal...
-
Media społecznościowe a wizerunek marki
PublikacjaJeszcze do niedawna wydawało się, że social media, podobnie jak komunikatory internetowe, będą stanowiły kolejne narzędzie wykorzystywane w komunikacji ze znajomymi, a ich tematyka będzie związana głównie z rozrywką i chęcią podtrzymania więzi społecznych. Jednak, z obserwacji wielu autorów wynika, iż obecnie można już mówić o trendzie social media lub też Web 2.0, a z roku na rok internetowe witryny o charakterze społecznościowym,...
-
Modification of the structural model of manipulator's carrying system for a use of modal control at energy performance index.
PublikacjaW pracy rozważa się drgania niestacjonarnego układu nośnego manipulatora IRb-6 modelowanego dyskretnie metodą sztywnych elementów skończonych. Z uwagi na gwałtowne ruchy (start, zatrzymanie) poszczególnych członów manipulatora, jest to problem o dużym znaczeniu praktycznym. Jednym ze sposobów nadzorowania tych drgań jest wykorzystanie sterowania modalnego przy energetycznym wskaźniku jakości. Uwzględnia on zmianę w czasie względem...
-
Komercjalizacja przestrzeni a nowe przestrzenie na styku budynku i miasta
PublikacjaPrzestrzeń publiczna zawsze związana była z komercją, która tworzyła istotną część programów funkcjonalnych miasta. Jednak w wieku XIX, kiedy szklanymi konstrukcjami dachów zaczęto przykrywać handlowe atria i pasaże, wpływ inwestycji komercyjnych na proces przekształceń miejskich przestrzeni publicznych uwidocznił się szczególnie wyraźnie. Uwarunkowania rozwoju miast wynikające w dużej mierze z gospodarki wolnorynkowej powodują,...
-
Application of a commercially available derivatization instrument and commonly used reagents to HPLC on-line determination of antioxidants
PublikacjaThis study demonstrates the potential of a commercially available derivatization instrument coupled with HPLC for separation and on-line determination of antioxidants detected with widely used screening reagents - DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl), ABTS (2,2'-azino-bis(3-ethylbenzthiazoline-6-sulphonic acid) or FCR (Folin-Ciocalteu's phenol reagent ). As the result of optimization, key parameters of the analytical procedure,...
-
WPŁYW DYSFUNKCJI ZARZĄDZANIA WIEDZĄ NA DZIAŁALNOŚĆ MIĘDZYNARODOWĄ FIRMY
PublikacjaW artykule zostanie przedstawiony przypadek wpływu dysfunkcji zarządzania wie- dzą na konkurencyjność polskiej firmy działającej na rynkach międzynarodowych. Opisane zostaną czynniki rozwoju oraz regresji organizacji wynikające ze sposobu jej zarządzania. Zostaną zdiagnozowane dysfunkcje zarządzania wiedzą oraz ich wpływ na udział w sprzeda- ży na wybranych rynkach zagranicznych omawianej firmy. W badaniu zostały wykorzystane metody...
-
Badania eksperymentalne i numeryczne zachowania się zbiorników stalowych poddanych wstrząsom górniczym i sejsmicznym
PublikacjaW niniejszej dysertacji opisano wyniki kompleksowych badań zachowania się zbiorników stalowych poddanych wstrząsom górniczym i umiarkowanym trzęsieniom ziemi. Badania prowadzono dla dwóch zbiorników rzeczywistych zlokalizowanych na terenie Polski. W pierwszym etapie badań przeprowadzono badania eksperymentalne na specjalnym stanowisku laboratoryjnym dla modeli doświadczalnych zbiorników. Badania prowadzono dla różnego poziomu wypełnienia...
-
Marzena Starnawska dr
Osoby -
The Influence of External Load on the Performance of Microbial Fuel Cells
PublikacjaIn this work, the effect of the external load on the current and power generation, as well as on the pollutant removal by microbial fuel cells (MFCs), has been studied by step-wise modifying the external load. The load changes included a direct scan, in which the external resistance was increased from 120 Ω to 3300 Ω, and a subsequent reverse scan, in which the external resistance was decreased back to 120 Ω. The reduction in the...
-
Koncepcja kontraktowa w ramach teorii sprawiedliwości wedle Johna Rawlsa
PublikacjaW eseju usiłowałem rozświetlić zręby J. Rawlsa koncepcji (teorii) kontraktowej. Podjąłem analizę związku koncepcji kontraktu z tzw. sytuacją pierwotną określaną jako taki stan rzeczy, gdzie osoby-strony są na równi reprezentowane jako moralne osoby, a rezultat nie jest bynajmniej determinowany ani ich arbitralnymi przymiotami, ani relatywnym bilansem sił społecznych. Następnie uwypukliłem związek pojęcia "sytuacji pierwotnej"...
-
Among Friends: The Role of Friendship in Alternative Organizations
PublikacjaFriendship, a mutual and profound relationship, permeates history of human culture and occurs in all social situations, including professional and informal human activities. In organizations, it develops through processes of communication and generates a communication culture of kindness and support. Organizational friendship enhances work engagement and satisfaction, as well as helps to promote individual ends. This article investigates...
-
Syntetyczne opioidy – najsilniejsze narkotyki. Część II. Metody wykrywania i oznaczania w różnych materiałach biologicznych
PublikacjaDo naturalnych opioidów zalicza się opiaty, które występują w maku i jego przetworach, tj. morfina i kodeina, z których, po odpowiedniej modyfikacji chemicznej, otrzymuje się półsyntetyczne opiaty (np. heroinę i oksykodon). Do syntetycznych opioidów zaliczają się głównie silne leki przeciwbólowe, w tym: fentanyl, tramadol, metadom i buprenorfina. Używanie tych związków bez odpowiedniej opieki medycznej może prowadzić do zagrożenia...
-
Przestrzeń Zurbanizowana jako miejsce architektonicznego dialogu
PublikacjaW artykule autor porusza problemy budowania współczesnej przestrzeni zurbanizowanej zwracając uwagę na wiodącą rolę obiektów architektonicznych w procesie kreowania tej przestrzeni. Obiekty architektoniczne prowadzą między sobą oraz z zastaną, otaczającą je przestrzenią nieustanny architektoniczny dialog. W dialogu tym na plan pierwszy wysuwają się dwa czynniki determinujące wszystkie rozwiązania przestrzenne, ale również i funkcjonalne,...
-
Bezprzewodowa przyszłość
PublikacjaNowoczesne sieci bezprzewodowe znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, zarówno wspomagając czy przejmując realizację obecnych już na rynku usług, jak i oferując zupełnie nowe możliwości. Kluczową rolę odgrywa jednak właściwe ich zastosowanie. Istnieją obszary i usługi stanowiące wyłączną domenę sieci bezprzewodowych (np. telefonia mobilna, łączność morska), w innych zastosowaniach i środowiskach sieci bezprzewodowe mogą stanowić...
-
Etyka życia gospodarczego w twórczości Adama Smitha
PublikacjaW artykule przedstawiono poglądy Adama Smitha dotyczące wybranych problemów etyki życia gospodarczego. Podstawą źródłową są dwa główne dzieła A. Smitha: ''Teoria uczuć moralnych'' i ''Bogactwo narodów'', a także jego wykłady prowadzone na Uniwersytecie w Glasgow, gdzie w latach 1752-1764 był profesorem filozofii moralnej. Artykuł pokazuje, że zagadnienia etyczne znajdują się również w ekonomii politycznej Smitha, co bywa często...
-
Effect of Different Radiation Sources and Noble Metal Doped onto TiO2 for Contaminants of Emerging Concern Removal
Publikacja -
Simulation of the number of storm overflows considering changes in precipitation dynamics and the urbanisation of the catchment area: a probabilistic approach
PublikacjaThis paper presents a probabilistic methodology that allows the study of the interactions between changes in rainfall dynamics and impervious areas in urban catchment on a long- and short-term basis. The proposed probabilistic model predict future storm overflows while taking into account the dynamics of changes in impervious areas and rainfall. In this model, a logistic regression method was used to simulate overflow resulting...
-
Characterization of PVDF/Graphene Nanocomposite Membranes for Water Desalination with Enhanced Antifungal Activity
PublikacjaSeawater desalination is a worldwide concern for the sustainable production of drinking water. In this regard, membrane distillation (MD) has shown the potential for effective brine treatment. However, the lack of appropriate MD membranes limits its industrial expansion since they experience fouling and wetting issues. Therefore, hydrophobic membranes are promising candidates to successfully deal with such phenomena that are typical...
-
Biotransformation of abused synthetic cannabinoids, JWH-018 and JWH-073, by human cytochromes P450 and UDP-glucuronosyltransferases
PublikacjaZwiązki oznaczone symbolami JWH-018 i JWH-073 są syntetycznymi pochodnymi kanabinoidów, obecnymi w preparatach o działaniu psychoaktywnym (K2/Spice). Wcześniejsze badań wykazały, że u osób przyjmujących tzw. ''legalną marihuanę'', głównymi produktami biotransformacji obecnymi w moczu były hydroksylowe pochodne obu związków, jak również ich glukuronidy. W związku z tym celem prowadzonych badań było określenie roli poszczególnych...
-
Atomic force microscopy based approach to local impedance measurements of grain interiors and grain boundaries of sensitized AISI 304 stanless steel
PublikacjaPraca prezentuje wyniki badań uzyskane z pomiarów techniką lokalnej spektroskopii impedancyjnej (LIS) wykonanych w trybie kontaktowym mikroskopii sił atomowych (AFM), które zostały przeprowadzone w lokalnych obszarach powierzchni ziarna austenitu i na granicy ziarna austenitu wysokostopowej stali austenitycznej AISI 304 poddanej procesowi uczulania oraz na próbkach odniesienia nie poddanych obróbce cieplnej.Badania LIS-AFM były...
-
From evil demiurge to caring hero: Images of geneticists in the movies
PublikacjaAlthough images of science and scientists depicted in popular culture have been criticized as an exaggeration and fear mongering, the cinema is an important resource that influences individuals’ beliefs about science. Because popular depictions of science play a crucial role in constructing the public’s ‘scientific imaginary’ they constitute an inherent dimension of the social understanding of science and are as important for...
-
The influence of different time durations of thermal processing on berries quality
PublikacjaBioactive compounds (polyphenols, flavonoids, flavanols, tannins, anthocyanins and ascorbic acid) and the level of antioxidant activity by ABTS, DPPH, FRAP and CUPRAC of water, acetone and hexane extracts of Chilean 'Murtilla' (Ugni molinae Turcz) and 'Myrteola' berries (Myrtaceae, Myrteola nummularia (Poiret) Berg.), Chilean and Polish blueberries (Vaccinium corymbosum), Chilean raspberries (Rubus idaeus), and Polish black chokeberry...
-
Ontologia języka wzorców projektowych dla systemów Smart Cities
PublikacjaW artykule przedstawiono definicję języka wzorów projektowych Smart Cities w postaci ontologii. Jako, że wdrażanie rozwiązania Smart City jest trudne, drogie i ściśle związane z problematyką dotycząca danego miasta, wiedza nabywana podczas pojedynczego wdrożenia jest wiedzą niezwykle cenną. Zdefiniowany przez nas język wspiera zarządzanie ww. wiedzą jako, że pozwala on na ekspresję rozwiązania, które bazując na najlepszych praktykach...
-
Zespół Robotyki i Systemów Mechatroniki
Zespoły Badawcze1. Robotyka stacjonarna oraz mobilna; 2. Zastosowanie metod wibracyjnych do detekcji uszkodzeń elementów maszyn i urządzeń mechatroniki; 3. Wykorzystanie energii elektrycznej gromadzonej w czasie pracy systemów mechatroniki zbudowanych z materiału piezoelektrycznego; 4. Projektowanie układów, urządzeń i systemów automatyki elektroenergetycznej.
-
A grey box model of glucose fermentation and syntrophic oxidation in microbial fuel cells
PublikacjaIn this work, the fermentative and oxidative processes taking place in a microbial fuel cell (MFC) fed with glucose were studied and modeled. The model accounting for the bioelectrochemical processes was based on ordinary, Monod-type differential equations. The model parameters were estimated using experimental results obtained from three H-type MFCs operated at open or closed circuits and fed with glucose or ethanol. The experimental...
-
Quantification of key red blood cell folates from subjects with defined MTHFR 677C>T genotypes using stable isotope dilution liquid chromatography/mass spectrometry
Publikacja -
Importance of the combined effects of dissolved oxygen and pH on optimization of nitrogen removal in anammox-enriched granular sludge
PublikacjaThe combined effects of dissolved oxygen (DO) and pH on nitrogen removal were investigated in a laboratory-scale sequencing batch reactor (SBR) with anammox-enriched granular sludge obtained from a nitritation/anammox system. The highest specific nitrogen removal rate (SNRR) (1.1 gN gVSS−1 d−1) was observed under non-aerated conditions, resulting in the nitrogen removal efficiency of 81.6%. Although nitrogen removal was readily...
-
Bogumił Porala mgr inż.
Osoby -
Urządzenie do wodowania, zwłaszcza autonomicznych pojazdów głębinowych
Wynalazki -
Urządzenie do podnoszenia i uwalniania zwłaszcza pojazdów głębinowych
Wynalazki -
Realność ''niższego'' i ''wyższego'' człowieka w obrębie osoby ludzkiej. Ku nowemu typowi antropologii filozoficznej infrastruktur osobowego bytu ludzkiego
PublikacjaW artykule podjąłem się najpierw określenia "niższego" i "wyższego" człowieka. Otóż "niższy" człowiek zjawia się w doświadczeniu dualizmu i napięcia pomiędzy duszą i ciałem w obrębie osobowego bytu ludzkiego. Z kolei "wyższy" człowiek zjawia się w doświadczeniu duchowym, także jako "uświęcającym" oraz w zawieszeniu dualizmu i napięcia między duszą i ciałem w obrębie ludzkiej osoby. Potem stwierdziłem,...
-
Ekspertyza techniczna dotycząca porównania charakterystyk dynamicznych stadionu żużlowego w Zielonej Górze według projektu architektoniczno -budowlanego ABK-PROJEKT i projektu wykonawczego opracowanego przez STALKO sp. z o. o.
PublikacjaPrzedmiotem orzeczenia jest porównanie charakterystyk dynamicznych stadionu żużlowego w Zielonej Górze według projektu architektoniczno-budowalnego wykonanego przez ABK-PROJEKT i projektu wykonawczego opracowanego przez STALKO sp. z o.o. Szczegółowe cele badań to: określenie częstości i postaci drgań trybuny stadionu dla ustroju ramowego składającego się z ramy żelbetowej z konstrukcją zadaszenia według projektu architektoniczno-budowlanego...
-
Asynchroniczna fuzja danych z wielu estymatorów stanu.
PublikacjaW przypadku obiektów, które można opisać dyskretno-czasowym modelem Gaussa-Markowa, oraz gdy dyskretny pomiar dotyczący obiektu pochodzi z pojedynczego czujnika, istnieje nieobciążony estymator minimalnowariancyjny stanu obiektu, czyli filtr Kalmana. W pewnych okolicznościach, np. z powodu dyskretnego charakteru źródła pomiaru, dokładność i odporność estymacji polegającej na pojedynczym źródle danych jest niewystarczająca. Jedną...
-
KNOWING WHEN TO SAY NO / SAPERE QUANDO DIRE NO
PublikacjaEver since we began illuminating the exterior of the slender skyscrapers built during the of 20s and 30s in XX century, urban lighting has been considered a way to beautify cities, and make them more visually prominent and safe. At that time, we knew so little about the impact of lighting on humans, flora and fauna, so it never occurred to lighting designers then, that their actions would have harmful consequences. In those days,...
-
Sperm Antioxidant Biomarkers and Their Correlation with Clinical Condition and Lifestyle with Regard to Male Reproductive Potential
Publikacja -
SEDIMENT DEPOSITION IN RESERVOIRS IN URBAN BASIN
PublikacjaIn recent years Gdańsk had sustained economic and social losses due to severe flash floods coming down from moraine hills. The first flood occurred in July 2001 and the second in July 2016. Both events were caused by intense and long rainfall characterized by different from each other rain intensity in time. Among other Gdansk’s streams the Oliwski Stream has the most extended flood protection system consist of 15 small retention...
-
Hasło: Helmuth Plessner
PublikacjaW artykule przedstawiłem zwięzłe ujęcie podstaw myśli antropologicznej H. Plessnera. Najpierw uwypukliłem Plessnerowski krytyczny obrachunek z filozofią, scil. : Kartezjusza, Kanta, Schelera, Heidggera i Jaspersa.Wstępnie podkreśliłem, że filozofia może pojmować samą siebie jako principium bez potrzeby - wedle Plessnera - eliminowania szczegółowego problemu istoty filozofii. Z kolei pokazałem to, że niemiecki antropolog toruje...
-
Polityka ekonomiczna nstac ZII MSU sem zimowy 22/23
Kursy OnlineWYKŁAD: Etapy historii gospodarczej świata – wyodrębnienie polityki gospodarczej. Powstanie badań nad gospodarką – ekonomia. Istota polityki gospodarczej. Pojęcie systemu gospodarczego.Rodzaje systemów gospodarczych. Konsensus Waszyngtoński – wprowadzenie do celów polityki gospodarczej. Cele polityki gospodarczej (funkcje polityki gospodarczej). Narzędzia makroekonomiczne polityki gospodarczej: polityka pieniężna; polityka kursu...
-
Identyfikacja dynamiczna i ocena odporności sejsmicznej konstrukcji dwukolumnowego odłącznika wysokiego napięcia
PublikacjaSprawność elementów sieci energetycznej po trzęsieniu ziemi jest bardzo ważnym elementem bezpieczeństwa na obszarze objętym kataklizmem. Brak elektryczności poważnie utrudnia prowadzenie akcji ratunkowej, potęguje chaos, wzmaga panikę wśród mieszkańców. Tymczasem w przeszłości wielokrotnie obserwowano uszkodzenia elementów infrastruktury energetycznej na skutek wstrząsów sejsmicznych. Istotnym elementem systemu energetycznego są...
-
Sposób i urządzenie do mocowania przedmiotów na linach lub łańcuchach
Wynalazki -
Glukuronidacja leków przeciwnowotworowych – detoksyfikacja, mechanizm oporności czy sposób na formę proleku?*
PublikacjaKsenobiotyki podlegają w organizmie biotransformacji I i II fazy, której celem jest ich detoksyfikacja i ułatwienie wydalania. UDP-glukuronylotransferazy (UGT) – enzymy należące do II fazy metabolizmu katalizują przyłączenie kwasu glukuronowego do lipofilowego substratu zawierającego nukleofilową grupę funkcyjną. Nadrodzina UGT składa się z izoenzymów o różnej swoistości substratowej oraz odmiennym profilu ekspresji w poszczególnych tkankach....
-
Zastosowanie technik dwuwymiarowych w analizie frakcji lotnej i oznaczaniu związków bioaktywynych owoców jagody kamczackiej
PublikacjaDotychczasowe doniesienia literaturowe wskazują, że owoce strefy borealnej, do których należy popularna w Polsce aronia, są źródłem cennych składników odżywczych i prozdrowotnych. Podobnie jagoda kamczacka, należąca do tej grupy owoców, może stanowić źródło substancji istotnych dla ludzkiej diety. Jednakże aktualny stan wiedzy o składzie chemicznym owoców jagody kamczackiej ogranicza się głównie do informacji dotyczących całkowitej...
-
Substancje biogenne i inne problemy w zarządzaniu wodami opadowymi w portach
PublikacjaDo niedawna uważano, że substancjami zanieczyszczającymi wody portowe są głównie substancje ropopochodne. Ich rozlewy powstawały najczęściej w wyniku awarii, nieuwagi lub np. zatonięcia statku. W ostatnich latach jednak organizacja HELCOM w roboczych dokumentach pt.: „Draft Report on potentialsources of nutrientinputs: Baltic Sea portshandlingfertilizers” (HOD 52-2017) oraz „Results of the questionnaire on fertilizer cargo handling...
-
Numerical analysis on axial capacity of steel built-up battened columns
PublikacjaThis paper deals with the numerical analysis aimed at study the bearing capacity of pinended steel built-up columns under axial compression. Finite element (FE) models were performed for the columns presented in the literature. The main problem discussed in the article is the shape and magnitude of geometric imperfections introduced into the numerical FE model, necessary to obtain the load capacity consistent with the experimental...
-
Od Safony do Sibylli : o twórczości kobiet, które miały odwagę zmieniać świat
Publikacja"From Sappho to Sibylla. About the women’s research and literary output preserved in the PAS Gdańsk Library early printed books collection (15th-18th c.)" The main purpose of this study was to present women’s research and literary output preserved in the early printed books collection (15th-18th c.) of the PAS Gdańsk Library (PAN Biblioteka Gdańska). The author mentions the phenomenon of women writing and participation in the...
-
Na skrzyżowaniu, czy na rondzie
PublikacjaOd pewnego czasu obserwuję polaryzację poglądów na temat roli uniwersytetu. Jest ona widoczna zarówno w środowisku akademickim, jak i w jego otoczeniu. Oto kilka przykładów: Wyznawcy krajowych ram kwalifikacji (krk) okopali się na swoich stanowiskach i nie przyjmują do wiadomości opinii znaczącej części środowiska akademickiego, która widzi w krk wyłącznie biurokratyczne uciążliwości. Na szczęście ci pierwsi dostrzegli już pewne...
-
Ochrona wód powierzchniowych przed dopływem zanieczyszczeń ze źródeł punktowych i obszarowych na przykładzie Potoku Oliwskiego
PublikacjaZatoka Gdańska stanowi akwen szczególnie narażony na dopływ zanieczyszczeń, z uwagi na lokalizację aglomeracji trójmiejskiej oraz mniejszych miejscowości, zrzuty ścieków oczyszczonych z kilkunastu oczyszczalni oraz dopływ Wisły niosącej zanieczyszczenia z głębi kraju. Jednocześnie Zatoka stanowi zbiornik niezwykle wartościowy przyrodniczo oraz ceniony przez turystów. Konieczność ochrony Zatoki Gdańskiej przed dopływem zanieczyszczeń...
-
Diagnostyka budowli i identyfikacja ich modeli jednowymiarowych przy wykorzystaniu oddziaływań środowiskowych
PublikacjaRozprawa doktorska dotyczy problemów diagnostyki budowli zabytkowych. Zagadnienie potraktowano szeroko. Uwzględniono zarówno rozważania teoretyczne jak i badania eksperymentalne obiektów rzeczywistych. Celem pracy jest zaproponowanie efektywnego algorytmu oceny stanu technicznego budowli, łączącego trzy dziedziny nauki, w których wspólnym mianownikiem jest pomiar drgań konstrukcji przy wymuszeniach środowiskowych (wiatr, ruch uliczny,...
-
Techniki projektowania mechatronicznego,W,MTR,IIst,sem.01,lato,2023/24 PG_00057020
Kursy OnlinePodstawowe definicje i określenia projektowania mechatronicznego w układach niestacjonarnych. Zadania projektowania mechatronicznego. Wybrane techniki projektowania mechatronicznego. Wirtualne prototypowanie. Symulacja w czasie rzeczywistym. Szybkie prototypowanie na obiekcie docelowym. Przykład projektowania mechatronicznego 3-kołowej platformy mobilnej. Zadania projektowania mechatronicznego ukierunkowane na nadzorowanie...