Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 538
wybranych: 235
Wyniki wyszukiwania dla: ONTOLOGIA%20DZIEDZINOWA
-
Portal ontologii: Portal do kooperacyjnej pracy nad ontologiami dziedzinowymi
PublikacjaPrzedstawiono metodę reprezentacji wiedzy użytą do składowania ontologii w relacyjnej bazie danych. Opracowany na jej podstawie system umozliwia kooperacyjną pracę nad ontologiami dziedzinowymi w środowisku rozproszonym. Uzyte struktury danych pozwalają na zamianę reprezentacji wiedzy w zalżności od potrzeb przetwarzania danych oraz śledzenie dynamiki procesu uzgadniania wspólnej warstwy konceptualnej między specjalistami. Zawarto...
-
Metody opisu ontologii: Wnioskowanie w ontologiach opartych na logice opisowej
PublikacjaLogika opisowa jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany prze W3C jako język do reprezentacji ontologii Semantycznego Internetu, oparty jest właśnie na logice opisowej. W tym artukule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano definicję bazy wiedzy...
-
Zależności między ontologiami i ich wpływ na problem integracji ontologii
PublikacjaZarządzanie wiedzą w środowisku rozproszonym wymaga opracowania efektywnej metody integracji ontologii. W tym celu w ramach różnych prac zaproponowano wykorzystanie różnorodnych algorytmów. Między innymi zaproponowano pewne algorytmy wspomagające proces integracji ontologii oparty na metodzie kartograficznej, której główną cechą jest wykorzystanie sygnaturowej reprezentacji terminów zdefiniowanych w ontologii. Dobór odpowiednich...
-
Zastosowania ontologii: Zastosowanie ontologii w mikroekonomii
PublikacjaZarysowano problematykę zastosowania dziedzinowo zorientowanych ontologii dla konkretnej rzeczywistej grupy zagadnień. Przedstawiono znaczenie ontologii jako formy reprezentacji wiedzy oraz podkreślono jej przewagę nad innymi sposabami przechowywania informacji w aspekcie dynamicznym. zarysowano merytoryczną problematyke zagadnień ekonomicznych w zakresie analizy wskaźnikowej dla firm rynkowych. Dokonano dziedzinowego przedstawienia...
-
Metoda ELPAR Łączenia ontologii oparta na ich kartograficznej reprezentacji
PublikacjaJednym z głównych problemów związanych z integracją wiedzy z różnych źródeł jest opracowanie metody integracji ontologii. Źródła wiedzy są opisane różnymi ontologiami, zazwyczaj tworzonymi niezależnie od siebie. Integracja wiedzy z tych źródeł wymaga zdefiniowania jednej ontologii nadrzędnej "rozumiejącej" wszystkie terminy pojawiające się w ontologiach opisujących źródła. W artykule zostały przedstawione podstawy metody ELPAR...
-
Metody opisu ontologii: Ocena jakości ontologii dziedzinowych
PublikacjaOntologia, jak każdy inny produkt myśli ludzkiej, powinien podlegać ocenie jakości. Stwierdzenie to nabiera szczególnego znaczenia wówczas, gdy ontologia staje się podstawą dla innych działań. Ocena ontologii może być przeprowadzona zasadniczo na dwa sposoby - w sposób subiektywny, w oparciu o rozumowanie, oraz w sposób obiektywny. Jeśli podstawą oceny ontologii jest rozumowanie, wiedza i doświadczenie ludzi, to ocena taka jest...
-
Metody opisu ontologii: Inżynieria ontologii i jej zastosowania
PublikacjaPrzedstawiono rozwój języków opisu technologii i wskazano mozliwości ich zastosowania w różnych dziedzinach, a zwłaszcza do integracji i automatycznego uruchamiania usług sieciowych.
-
Zastosowania ontologii: Organizacja ontologii bazy treści i zajęć dydaktycznych
PublikacjaPrzedstawiono koncepcję organizacji ontologii nauczania wiedzy informatycznej, według aktualnie obowiązujacego raportu CC 2005 i jego części dziedzinowych. Wyodrębniono struktury hierarchiczne porządkujące bazę treści dydaktycznych oraz organizację toku studiów. Wskazano na zalety rozwiązań zawartych w raporcie oraz zaproponowano modyfikacje struktur organizacyjnych ontologii w celu ich większej elastyczności. Opisano strategię...
-
Ontologia ekonomii i ''niewidzialna ręka''.
PublikacjaArtykuł przedstawia umiejscowioną w niemieckiej tradycji refleksji nad moralnym wymairem gospodarowania koncepcją ''etycznej ekonomii'' P. Koslowskiego. W zamysle analizowanego autora obejmuje ona trzy dziedziny: teorię etycznych przesłanek ekonomii, koncepcję etyki sprofilowanej pod katem potrzeb ekonomii i etyczno-ekonomiczną teorię dóbr i wartości kulturowych.
-
Ontologia usług sieciowych OWL-S.
PublikacjaRozwijająca się dziedzina agentów i usług sieciowych dojrzała do wypracowania standardów zapewniających wspólny sposób opisu, wywoływania i nadzoru wykonania tych serwisów. Propozycja takiego standardu jest opisywana w rozdziale ontologia OWL-S, bazująca na założeniach sieci sematycznej i będąca rozwinięciem oraz uporządkowaniem wcześniejszej propozycji znanej pod nazwą DAML+OIL oraz DAML-S.
-
Techniki modularyzacji ontologii
PublikacjaW ciągu ostatnich kilku lat tematem wielu prac naukowych stała się modularyzacja ontologii. Istnieje kilka przyczyn dużego zainteresowania tym kierunkiem prac. Z jednej strony ontologie wykazały swoją przydatność w różnego rodzaju przedsięwzięciach związanych z inicjatywą Semantic Web. Z drugiej strony okazało się, że po przekroczeniu pewnej granicy wielkości ontologii inżynierowie wiedzy natykają się na problemy, z którymi inżynieria...
-
Ontologia PIPSDrugs: praktyczne zastosowanie metody SIM
PublikacjaMetoda SIM zmniejsza złożoność ontologii oraz upraszcza proces modelowania, jednak może też wywołać niekorzystne zjawiska, np. konieczność uproszczenia modelu lub utrudnienie wnioskowania. Na pytanie, jak duży jest zasięg szkodliwych zjawisk, może odpowiedzieć tylko praktyczne zastosowanie. Ontologia POPSDrugs jest pierwszą praktyczną realizacją opisu wiedzy na podstawie reguły metody SIM.
-
Ontologie w Sieci Semantycznej
PublikacjaWraz z nastaniem ery Internetu i jego gwałtownym rozwojem, zasadniczym problemem dla współczesnej informatyki stała się automatyzacja pozyskiwania olbrzymich zasobów wiedzy ludzkiej w nim zgromadzonych. Wiedza ta ma bardzo zróżnicowany charakter z uwagi na wielość formatów zapisu danych, a przede wszystkim z uwagi na różny stopień jej ustrukturalizowania. Jedną z najbardziej popularnych idei dążących do systematycznego podejścia...
-
PROBLEMY OCENY JAKOŚCI ONTOLOGII
PublikacjaW artykule podjęto rozważania na temat tego, czym jest jakość ontologii, jak zmierzyć jakość istniejących ontologii i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metryk ontologii, które mogą posłużyć do oceny jakości ontologii. Przedstawiono problem zapewniania i oceny jakości ontologii modularnych jako ważny problem badawczy w obliczu pojawiania się skom¬plikowanych, trudnych do użycia i modyfikacji...
-
Jakość w inżynierii ontologii
PublikacjaW artykule podjęto rozważania na temat tego, czy metodologie w inżynierii ontologii są potrzebne i jak tworzyć ontologie wysokiej jakości. Dokonano przeglądu istniejących metod inżynierii ontologii, jakimi są OntoClean, Methontology i NeOn. Przedstawiono praktyczne wykorzystanie tych metod przy tworzeniu prostej ontologii opisującej świat uczelni wyższych. Podjęto próbę porównania i oceny wspomnianych metodologii w kontekście budowy...
-
Ontologie w systemach informatycznych
PublikacjaZakres monografii obejmuje wybór majważniejszych zagadnień inżynierii wiedzy opartej na podejściu ontologicznym. Omawiane są ramy Minsky'ego, sieci semantyczne, standardy RDF, OWL i SPARQL. Prezentowane są też podstawy teoretyczne nowoczesnych technologii semantycznych, w szczególności rozstrzygalny fragment logiki pierwszego rzędu zwany logiką opisową (ang. Description Logics, DL). Omawia sie algorytmy wnioskowania z ontologii...
-
Ontology clustering by directions algorithm to expand ontology queries
PublikacjaThis paper concerns formulating ontology queries. It describes existing languages in which ontologies can be queried. It focuses on languages which are intended to be easily understood by users who are willing to retrieve information from ontologies. Such a language can be, for example, a type of controlled natural language (CNL). In this paper a novel algorithm called Ontology Clustering by Directions is presented. The algorithm...
-
Portal ontologii: Zarządzanie bezpieczeństwem portalu
Publikacjaprzedstawiono wybrane problemy zarządzania bezpieczeństwem portalu. Opisano zasady tworzenia polityki bezpieczeństwa portalu. Zwrócono uwagę na zarzadzanie uzytkownikami, a w tym na sposoby autoryzacji i kontroli dostępu. Omówiono także zachowanie spójności danych portalu oraz wiarygodności dostarczanych i publikowanych informacji.
-
Portal ontologii: Architektura portalu dziedzinowego
Publikacjazaprezentowano koncepcję architektury i funkcjonalności dziedzinowego portalu tworzenia ontologii realizowanego przez Katedrę KASK. Portal podzielony został na niezależne komponenty, które z powodzeniem mozna realizować odrębnie a następnie połączyć za pomocą ich interfejsów. W dalszej części pracy omówione zostaną poszczególne elemnty systemu i ich zadania. następnie przedstawiona będzie sugerowana metodologia wytwarzania systemu....
-
Ontologie OWL i ich wykorzystanie.
PublikacjaPrzedstawiono zarys idei sieci semantycznej i rolę języka OWL w tej inicjatywie. Omówiono pojęcie ontologii i jej budowę przyjętą w OWL. Opisano trzy wersje języka wraz ze wskazaniem różnic i odmiennych zastosowań. Szczegółowo przedstawiono sposób definiowania klas i ich instancji, a także metody tworzenia relacji między klasami za pomocą właściwości. Na przykładach omówiono rodzaje właściwości oferowanych przez specyfikację OWL....
-
Ontologie jako metoda reprezentacji wiedzy
PublikacjaLogika opisowa (ang. Description Logic - DL) jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany przez W3C jako język do reprezentacji ontologii internetowych, opary jest właśnie na logice opisowej. W tym artykule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano...
-
Ontology Visualization
PublikacjaOntologie bardzo często są reprezentowane w postaci grafu, którego wierzchołkami są obiekty występujące w prezentowanej ontologii a krawędziami relacje i powiązania pomiędzy tymi obiektami. Grafy reprezentujące ontologie mogą być złożone już dla średniego rozmiaru ontologii. Stąd niezbędna jest pełna i czytelna reprezentacja elementów takiego grafu. Dostępne rozwiązania zazwyczaj nie oferują reprezentacji pełnego zbioru elementów...
-
Increasing the Efficiency of Ontology Alignment by Tracking Changes in Ontology Evolution
PublikacjaIn this paper we present a development of our ontology alignment framework based on varying semantics of attributes. Emphasising the analysis of explicitly given descriptions of how attributes change meanings they entail while being included within different concepts have been proved useful. Moreover, we claim that it is consistent with the intuitive way how people see the real world and how they find similarities and correspondences...
-
Ontologia jako narzędzie wspierania standardów zarządzania technologiami informatycznymi
PublikacjaW tekście omówiono wstępną koncepcję wykorzystania ontologii do modelowania wymagań standardów wykorzystywanych w zarządzaniu IT na przykładzie ram TOGAF dla architektury korporacyjnej. Wskazuje się na konieczność przejścia od modelu generycznego do dedykowanego konkretnej organizacji. W oparciu o opisany przypadek rozważana jest przydatność stosowania ontologii w szerszej gamie przedsięwzięć z zakresu inżynierii produkcji.
-
Ontologia języka wzorców projektowych dla systemów Smart Cities
PublikacjaW artykule przedstawiono definicję języka wzorów projektowych Smart Cities w postaci ontologii. Jako, że wdrażanie rozwiązania Smart City jest trudne, drogie i ściśle związane z problematyką dotycząca danego miasta, wiedza nabywana podczas pojedynczego wdrożenia jest wiedzą niezwykle cenną. Zdefiniowany przez nas język wspiera zarządzanie ww. wiedzą jako, że pozwala on na ekspresję rozwiązania, które bazując na najlepszych praktykach...
-
Zespołowa budowa ontologii z wykorzystaniem systemu OCS oraz edytora Protégé
PublikacjaKonstruowanie ontologii wymaga współpracy wielu osób. W idealnej sytuacji nad pojedynczą ontologią pracować będzie duża, rozproszona społeczność tworząca tym samym wspólną reprezentację wiedzy z danej dziedziny. W publikacji zaprezentowano propozycję modelu pracy grupowej nad ontologią. Zdefiniowano model zarządzania wersjami ontologii. Przedstawiono system Ontology Creation System (OCS) oraz architekturę i implementację rozszerzenia...
-
Hierarchiczny podział przestrzeni ontologii na konteksty
PublikacjaSemantyka języka OWL wprowadza pojęcie przestrzeni ontologicznej, w której współistnieje wiele ontologii w różnym stopniu ze sobą powiązanych. Wielkość i jednolitość tej przestrzeni jest przyczyną trudności w interpretacji i wnioskowaniu. Zaproponowana w wielu pracach kontekstualizacja przestrzeni ontologii wniosła pewien porządek do opisu zależności między ontologiami i wprowadziła pojęcie interpretacji lokalnych. W tym rozdziale...
-
Zastosowania ontologii: Charakterystyczne cechy agentów semantycznych
PublikacjaNa podstawie reprezentatywnych przykładów podjeto próbę zilustrowania spektrum zastosowań agentów programowych. Wskazano główne cechy wyrózniajace poszczególne rodzaje agentów oraz ich atrybuty niezbędne dla omawianych zastosowań.
-
Problemy wnioskowania z ontologii Semantic Web
PublikacjaIdea Semantic Web (Semantycznego Internetu) opiera się m.in. na ogłaszaniu w Internecie ontologii stanowiących opis pewnego fragmentu rzeczywistości. Aby miało to sens, ontologie te muszą być sformułowane w jednym, powszechnie akceptowanym języku. Takim językiem jest OWL-DL, promowany i standaryzowany przez konsorcjum W3C. Jest to język opary na formalizmie logicznym zwanym logiką opisową. W tym artykule, po krótkim i nieformalnym...
-
Topologiczna analiza ontologii opartych na logiceopisowej
PublikacjaRozwój Internetu i technologii internetowych powoduje rosnące zapotrzebowanie na zaawansowane metody zarządzania informacją. Niniejszy rozdział opisuje nową metodę reprezentacji wiedzy oraz zestaw algorytmów wykorzystujących tę reprezentację, nazwane wspólnie podejściem kartograficznym. Podejście to bazuje na logice opisowej, zdobywającej ostatnio coraz większą popularność, dzięki zastosowaniu w ramach inicjatywy Semantic Web....
-
Budowa ontologii usług dla potrzeb wyszukiwania
PublikacjaOntologie, dzięki zapewnieniu formalnego opisu przy zachowaniu czytelności dla człowieka, są coraz powszechniej stosowaną metodą opisu usług sieciowych. Zaprezentowano słownik WordNet i jego zastosowanie jako meta ontologia do opisów usług podobnych różnych dostawców. Zaproponowano algorytm oparty o ten słownik umożliwiający integrację ontologii usług w celu zapewnienia interoperacyjności rozwiązań dostępnych w sieci Internet.
-
Inżynieria ontologii dla potrzeb integracji systemów
PublikacjaInżynieria ontologii to gałąź inżynierii wiedzy, która zajmuje się metodami i metodologiami budowy ontologii. Zajmuje się m. in. procesem wytwarzania, cyklem życia oraz narzędziami wspomagającymi wytwarzanie ontologii. W publikacji przedstawiono różne metodologie wytwarzania ontologii oraz wspierające te metodologie narzędzia. Omówiono edytor ontologii OCS, opracowany przez Katedrę ASK Wydziału ETI PG, oraz wykorzystaną w nim,...
-
Procedury odwzorowania i łączenia ontologii dziedzinowych
PublikacjaW trakcie prac nad rozprawą opracowano oryginalną metodę integracji ontologii na podstawie analizy leksykalnej jej elementów. Zaproponowany algorytm został zaimplementowany w postaci biblioteki w języku Java oraz włączony do systemu OCS. Opracowano również procedury i narzędzia pomocnicze wspierające proces integracji wiedzy, w tym autorską bibliotekę wizualizacji ontologii SOVA.Zaprojektowano i zaimplementowano ontologię bezpieczeństwa...
-
Ontologia ekonomii jako podstawa koncepcji ''etycznej ekonomii'' P. Koslowskiego.
PublikacjaGłównym wątkiem pracy jest prześledzenie argumentacji P. Koslowskiego na rzecz odmienności i nowatorstwa jako koncepcji ''etycznej ekonomii'' w odniesieniu do tradycyjnych koncepcji etyki życia gospodarczego.
-
Ontological engineering versus metaphysics
Publikacja -
Ontologiczna inżynieria wiedzy
PublikacjaOntologiczna inżynieria wiedzy jest dobrą podstawą metodologiczną, a ontologie dziedzin przedmiotowych ważnym elementem konstrukcyjnym semantycznych systemów reprezentacji wiedzy. W artykule omówiono budowanie ontologii w oparciu o edytor ontologii FluentEditor i język CNL (Controlled Natural Language). Przykładową ontologię dotyczącą fragmentu procesu produkcji rolniczej wykorzystano do budowy semantycznej bazy wiedzy. W tym celu...
-
Możliwości zastosowania ontologii do oceny technologii informatycznych
PublikacjaW artykule zaprezentowano możliwości zastosowania ontologii w wieloagentowym systemie przeznaczonym do oceny technologii informatycznych. Jest to fragment nowej koncepcji powstałej w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Pokazano, czym są ontologie oraz technologie stosowane w ich projektowaniu i implementacji oraz zaproponowano wstępnie dziedziny, które powinny...
-
Wykorzystanie ontologii przy ocenie złożoności projektu informatycznego
PublikacjaRozdział dotyczy systemu do oceny technologii informatycznych. System ten ma korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, takich jak systemy ekspertowe oraz sztuczne sieci neuronowe, a także z ontologii. Elementy te spinać ma architektura agentowa. Celem działania proponowanego systemu ma być z jednej strony gromadzenie wiedzy o technologiach informatycznych, zdobywanej głównie od ekspertów, a z drugiej - udostępnianie tej wiedzy...
-
System do prognozowania zanieczyszczeń środowiskiem weryfikacji ontologii
PublikacjaW rozdziale zaprezentowano stan badań prowadzonych nad zastosowaniem ontologii w modelu wieloagentowego systemu wspomagania decyzji. Przedstawiono model systemu, dobór środowiska weryfikacji ontologii oraz procesy weryfikacji z wykorzystaniem danych opisujących środowisko zanieczyszczeń powietrza w Gdańsku. Dobór środowiska weryfikacji wynikał z potrzeby wykorzystania powtarzalnych danych oraz ilościowej ich reprezentacji. Procesy...
-
Contextual ontology for tonality assessment
Publikacjaclassification tasks. The discussion focuses on two important research hypotheses: (1) whether it is possible to construct such an ontology from a corpus of textual document, and (2) whether it is possible and beneficial to use inferencing from this ontology to support the process of sentiment classification. To support the first hypothesis we present a method of extraction of hierarchy of contexts from a set of textual documents...
-
Ontology-Aided Software Engineering
PublikacjaThis thesis is located between the fields of research on Artificial Intelligence (AI), Knowledge Representation and Reasoning (KRR), Computer-Aided Software Engineering (CASE) and Model Driven Engineering (MDE). The modern offspring of KRR - Description Logic (DL) [Baad03] is considered here as a formalization of the software engineering Methods & Tools. The bridge between the world of formal specification (governed by the mathematics)...
-
IT Business Standards as an Ontology Domain
PublikacjaThe aim of this paper is to report a selection of Semantic Web aspects pertaining to ontology development activities in the domain of the IT business standard (TOGAF 9) such as formulating competency questions, conceptualization of the domain, resolution of the source knowledge deficiency and applying common design patterns in the OWL formalization. Authors also try to determine target groups that may benefit from such ontology...
-
Security ontology construction and integration
PublikacjaThere are many different levels on which we can examine security. Each one is different from others, all of them are dependent on the context. Hence the need to bear additional knowledge enabling efficient utilization of the knowledge by the computers. Such information can be provided by ontologies. The paper presentsgathered requirements needed to be taken into account when creating an ontology. The method of ontology creation...
-
Application of Ontology In the ITIL Domain
PublikacjaBusiness standards tend to be less formal in description then strict technical norms. Authors of this chapter suggest applying ontological description (powered by the capabilities of the OWL language) to express Information Technology Infrastructure Library (ITIL). One of the goals of this initial study is to determine the usefulness of such semantic model in organizations that adopted or plan to adopt ITIL.
-
Extendable Safety and Security Ontology
PublikacjaSecurity plays an increasingly important role in our everyday life, and research and users of computer systems point out that the need arises for a common, formalised model capable of integrating different solutions. In this paper we show that an ontology can be designed and created in a way that will make it suitable for interoperability and integration. A security and safety ontology and the methodology for creating a common...
-
Measures for Evaluation of Structure and Semantics of Ontologies
PublikacjaArtykuł przedstawia zagadnienie miar jakości ontologii ze szczególnym uwzględnieniem ich podziału na syntaktyczne (strukturalne) i semantyczne. Na tym tle przedstawione jest nowe podejście do pomiaru właściwości semantycznych ontologii bazujące na kartografii wiedzy.
-
Metody strukturalnej analizy ontologii opartych na logice opisowej
PublikacjaW rozprawie przedstawiono opracowaną przez autora metodę wewnętrznej reprezentacji ontologii opartych na logice opisowej: kartografię wiedzy. Metoda ta służy przede wszystkim zwiększeniu efektywności wnioskowania dla baz wiedzy zawierających dużą liczbę asercji. W pracy przedstawiono formalizm opracowanej metody oraz towarzyszące jej algorytmy. Kartografię wiedzy wykorzystano w ramach projektu PIPS (6. Program Ramowy UE), a testy...
-
Portal ontologii: Metoda specyfikowania wymagań dla serwisów internetowych
PublikacjaZaproponowano nową metodologię specyfikowania wymagań aplikacji i zweryfikowano je na bazie praktycznych doświadczeń. W szczególności uwzględniono aplikacje internetowe z punktu widzenia efektywnego i skutecznego ich użytkowania. Dotychczasowa ocena jakościowa tej metodologii potwierdza jej praktyczną użyteczność.
-
Technologie informatyczne wykorzystywane w projektowaniu i implementacji ontologii
PublikacjaW rozdziale tym zostały przedstawione podstawowe zagadnienia związane z tworzeniem ontologii rozumianych jako modele wiedzy o wybranej dziedzinie. Prezentowane są języki służące do opisu ontologii, aplikacje wspomagające tworzenie i implementację ontologii, a także przykładowe projekty, których celem jest rozwijanie ontologii dotyczących wiedzy ogólnej lub ograniczonych do określonych domen.
-
Algebra konglomeratów jako narzędzie opisu problemów przetwarzania ontologii
PublikacjaW niniejszym artykule zaprezentowano nowe narzędzie przetwarzania modularnych baz wiedzy - algebrę konglomeratów. Przedstawioną propozycję wyróżnia fakt, że traktujemy moduły bazy wiedzy semantycznie. W artykule zaprezentowano doświadczenia związane z wykorzystaniem algebry (m.in. do dekompozycji bazy wiedzy oraz jako wsparcie procesu wnioskowania) oraz naszkicowano kierunki jej przyszłego rozwoju.
-
Wykorzystanie ontologii do wyszukiwania usług w systemie BeesyCluster
PublikacjaNiniejszy rozdział przedstawia koncepcję wykorzystania ontologiido wyszukiwania usług na platformie BeesyCluster, która udostępniausługi różnych dostawców i pozwala na ich wywołanie. Ontologia dziedziny wykorzystana jest zarówno przez dostawców usług w procesie publikacji informacji o usłudze jak również przez inteligetny algorytm wyszukiwania i dopasowania usług do wymagań klienta systemu BeesyCluster. Przedstawiono architekturę...
-
Towards Use of OntoClean for Ontology Contextualization
PublikacjaOntologies are formal systems of concepts used to describe numerous domains of interest. Ontologies are usually very expressive, but it comes at a price of computationally expensive reasoning over them. In our previous work we discussed the possible performance benefits that can be obtained by decomposing an ontology into contexts. While the benefits are appealing, we discovered that, in our case, the main obstacle against using...
-
Algebra of ontology modules for semantic agents
PublikacjaW środowisku Sieci Semantycznej problem precyzyjnego manipulowania jednostkami wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. W tej publikacji dyskutujemy możliwość zaadaptowania do tego celu elastycznego aparatu algebry relacyjnej. Na bazie dysksji szkicujemy pewną szczególną analogię pomiędzy bazami danych a bazami wiedzy i używamy tej analogii do wprowadzenia algebry modułów semantycznych.
-
Hybrid approach to ontology specification and development
PublikacjaIn this chapter a first draft of a hybrid ontology development approach is presented. The context of this method encompasses the multi-agent system equipped with knowledge bases and inferring engine. The process of ontology engineering appears as a complex issue, as it addresses different point-views of both, a client and a modeler with a requirements/system analyst. Regarding this, an approach based on the knowledge preprocessing...
-
Ontology oriented threat detection system
PublikacjaW niniejszym artykule przedstawiony jest projekt opartego o ntologię systemu wykrywania zagrożeń w różnego typu monitorowanych środowiskach (OOTDS). Zakłada się, że umieszczone w środowisku czujniki na bieżąco dostarczają systemowi zdarzeń odzwierciedlających zmiany zachodzące w środowisku. Korzystając z sieci asynchronicznych bloków rosnącej złożoności OOTDS dokonuje analizy otrzymanych zdarzeń. Bloki wstępnego przetwarzania konwertują...
-
Ontology as a Tool for the IT Management Standards Support
PublikacjaIn this paper the authors discuss the initial idea of using ontologies to model requirements of the standards that support IT management processes. The Open Group Architecture Framework (TOGAF) is set as an example. A need for transition from the generic model do the organization-specific one is indicated. The described example serves as a ground for considering the usefulness of such modeling approach in the wider spectrum of...
-
Potential applicability of ontologies for the evaluation of information technology
PublikacjaIn this article we present the possibilities of using ontologies as a part of a multi-agent system (MAS) designed for the evaluation of information technologies. This is a part of a broader idea devel-oped by the team of researchers at Gdańsk University of Technology. The article deals with defining ontologies, presenting main technologies for their design and implementation and proposes, initially, domains of the ontologies' interest...
-
Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 2
PublikacjaPrzedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.
-
Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 1
PublikacjaPrzedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.
-
Creating and application of maps of concepts for dl ontologies
PublikacjaW poprzednich pracach wprowadzono metodę reprezentacji wiedzy, zwaną Kartografią Wiedzy. Metoda ta pozwala na zapisanie, w formie tzw. map konceptów, zależności pomiędzy konceptami wyróżnionymi w terminologii, a następnie stopniowe (wraz ze wzrostem naszej wiedzy) przypisywanie indywidualnym obiektom tych konceptów. Efektywność budowy map konceptów jest kluczowym czynnikiem wpływającym na możliwość użycia metody. Niniejsza praca...
-
Defining trustworthiness in Semantic Web by ontological assertions
PublikacjaW artykule opisano model systemu zarządzania wiedzą z uwzględnieniem aspektów wiarygodności. Zaproponowano również metodę definiowania wiarygodności w Sieci Semantycznej i wnioskowania z wiedzy wzbogaconej o opis jej wiarygodności. Opisana metoda dostarcza sposobu wzbogacenia ontologii o opis wiarygodności asercji zdefiniowanych w tej ontologii. Definiowanie wiarygodności jest rozumiane jako przypisanie zbioru cech do asercji binarnych...
-
Extended Reflexive Ontologies for the Generation of Clinical Recommendations
PublikacjaDecision recommendations are a set of alternative options for clinical decisions (e.g., diagnosis, prognosis, treatment selection, follow-up, and prevention) that are provided to decision makers by knowledge-based Clinical Decision Support Systems (k-CDSS) as aids. We propose to follow a ‘‘reasoning over domain’’ approach for the generation of decision recommendations by gathering and inferring conclusions from production rules....
-
CartoMetric: Ocena semantycznych właściwości ontologii za pomocą metody kartograficznej
PublikacjaW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Analiza problemu zaufania do ontologii dla różnych modeli wnioskowania
PublikacjaW rzeczywistych systemach zarządzania wiedzą, a przede wszystkim w systemach rozproszonych gromadzących wiedzę z różnych źródeł, problem niepewności i zaufania do ontologii, jak również odpowiedzi udzielanych przez bazy wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. Sformalizowanie problemu i przyjęcie właściwego modelu wnioskowaniaw różnych zastosowaniach wymaga szczegółowej analizy. Niniejsza praca podejmuje próbę usystematyzowania tej...
-
Definicje ontologii w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych
PublikacjaCelem artykułu jest zdefiniowanie ontologii dla potrzeb systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Definicje ontologii stanowią podstawę do przygotowania ich specyfikacji dla potrzeb JADE (Java Agent Development Framework). W założeniu ma to być rozwiązanie wieloagentowe korzystające z takich elementów jak bazy wiedzy oraz ontologie traktowane z punktu widzenia JADE jako dołączane biblioteki. W artykule zaprezentowano...
-
Tworzenie map konceptów dla ontologii opartych na logice opisowej
PublikacjaW poprzednich pracach przedstawiono nową metodę reprezentacji wiedzy nazwaną metodą kartograficzną. Metoda ta pozwala na uchwycenie zależności pomiędzy pojęciami wyznaczonymi w ramach terminologii, jak również na stopniowe (w miarę zwiększania się naszej wiedzy) przyporządkowywanie indywidualnych obiektów tym pojęciom. Zależności te reprezentowane są w postaci tzw. mapy konceptów. Efektywność budowy mapy konceptów stanowi zagadnienie...
-
Model szyny integracyjnej danych i ontologii procesów Smart Cities
PublikacjaW artykule przedstawiono propozycję modelu szyny integracyjnej wykorzystywanego w projektowaniu architektur systemów Smart Cities. Model takiej szyny staje się niezbędny przy projektowaniu architektur wysokopoziomowych (ang. high level architecture), w ramach których procesy silosowe organizacji powinny być widziane z pespektywy jej ontologii. Aby taka szyna mogła być wykorzystywana przez dowolne miasta zaproponowano rozwiązanie...
-
Ontologie ram projektowych jako narzędzie wspomagające decyzje komitetów sterujących
PublikacjaCelem artykułu jest wykazanie przydatności ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje prac komitetów sterujących. Budowa ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje była konsekwencją pojawienia się problemu oceny wniosków projektowych zgłaszanych do projektu Inteligentnych Specjalizacji Pomorza Smart Port & City. W artykule przedstawiono etapy budowy ontologii oraz jej zastosowanie do analizy zgodności dokumentów z przyjętymi...
-
Developing an Ontology from Set of Experience KnowledgeStructure
PublikacjaWhen referring to knowledge forms,collecting for all decision eventsin a knowledge-explicit way becomes a significant ask for any company. Set of experience knowledge structure can assis in accomplishing this purpose.However,after collecting,distributing and sharing that knowledge as adecisional DNA is even a more important advance.Distributing and sharing companies' decisional DNA through an efficient development of Ontologies...
-
Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods
PublikacjaW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Ontology management in the multi-agent system for the it evaluation
PublikacjaThe team of researchers at the Gdańsk University of Technology is currently developing a model of the multi-agent system (MAS_IT) that would aid the IT managers to find the most appropriate technology to the goals assumed. The knowledge is to be provided by experts and stored in the facts and rules bases. The responsibility of the verification process-on the input and query stages-is given to the ontology, making it to some extend...
-
OSC - domain oriented ontology creation system
PublikacjaOntologies are, as part of semantic web, a basic component to enrich content available in the Internet with a meaning understandable for computers. In this publication an architecture and functionality of a domain oriented web portal for collaborative creation and storage of ontologies is presented. The system is being created by Gdańsk University of Technology Electronics, Telecommunications and Informatics faculty's Department...
-
Influence and selection of basic concepts on ontology design
PublikacjaOntologies as entities representing individual point of view on surrounding world introduce heterogeneity to knowledge representation. Common set of core concepts can introduce similarity big enough for further interoperability between ontologies. In this paper an experiment is presented proving that despite differences in detail ontologies stay similar in regard of core concepts. During the experiments NOIA methodology enhanced...
-
Ontology Engineering Aspects in the Intelligent Systems Development
PublikacjaThe ontology engineering encompasses both, artificial intelligence methods and software engineering discipline. The paper tries to address a selection of aspects pertaining to development activities such as choice of the environmental framework, functionality description, specification methods and roles definition. Authors refer to the ontology development projects they were involved in.
-
Zastosowania ontologii: Tworzenie scenariuszy negocjacyjnych z wykorzystaniem języka WS-CDL
PublikacjaIstnieje mozliwość formalnego zapisu przebiegu różnego rodzaju przedsięwzięć. Jedną z mozliwości zapisu scenariusza przedsięwzięcia jest wykorzystanie języka WS-CDL. Zaprezentowano metodę tworzenia konkretnej choreografii przedsięwzięcia w tym języku. Zwrócono uwagę na taniec negocjacyjny, w tym definicje ról, związków oraz typów kanałów komunikacyjnych. Dodatkowo zaproponoano środowisko wykonania scenariuszy zapisanych w tym języku.
-
Aplikacje i środowiska kontekstowe: Ontologie w interaktywnych aplikacjach zorientowanych kontekstowo
PublikacjaPrzedstawiono model przetwarzania typu pervasive computing. Zanalizowano składowe aplikacji interaktywnej zorientowanej kontekstowo. Opisano architekturę takiej aplikacji, wykorzystującej usługi sieciowe, konteksty, scenariusze i ontologie. Scharakteryzowano metodę integracji tych elementów w wykorzystaniem adnotacji. zaproponowano motor wykonawczy dla kontenera usług sieciowych, bazujący na standardach: OSGi OWL-S
-
Wykorzystanie ontologii wzbogaconych o reguły logiczne w systemach integracji danych.
PublikacjaCelem systemów integracji danych jest dostarczenie jednolitego interfejsu do wielu, dostępnych w sieci heterogenicznychźródeł informacji. Wraz z rozwojem Internetu opracowanie metodologii zarządzania wiedzą poprzez systemy integracji danych stało się jednym z fundamentalnych problemów zarządzania informacją. W ramach inicjatywy semantic Web powstał język OWL (Web Ontology Language) umożliwiający opisywanie semantyki różnych danych....
-
Filozofia transcendentalna między Heglem a Heideggerem : Od teorii poznania do ontologii.
PublikacjaMonografia odsłania dzieje filozofii transcendentalnej od poheglowskiej zapaści w filozofii, kiedy to filozofia straciła swoją dawną dziedzinę przedmiotową - całośc bytu i musiała na nowo zaczynać swą pracę pod szyldem teorii poznania. Praca szeroko prezentuje wszelkie projekty filozofii transcendentalnej, które pojawiły się w obrębie neokantyzmu (szczególnie u Riehla,w szkole marburskiej i szkole badeńskiej) i fenomenologii (Husserl),...
-
Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL
PublikacjaArtykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis...
-
Improving the Performance of Ontological Querying by using a Contextual Approach
PublikacjaIn the paper we present the results of experiment we performed to determine whether a contextual approach may be used to increase the performance of querying a knowledge base. For the experiments we have used a unique setting where we put much effort in developing a contextual and a non-contextual ontology which are as much close counterparts as possible. To achieve this we created a contextual version...
-
Ontological queries supporting decision process in KaSea system
PublikacjaWraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...
-
Ontological queries supporting decision process in KaSea system
PublikacjaWraz z rozwojem baz wiedzy pojawiły się systemy ekspertowe, które wykorzystują je do wsparcia procesu podejmowania decyzji. Systemy Wsparcia Decyzyjnego (SWD), które są tematem niniejszego artykułu, komunikują się z bazami wiedzy, wypełniając je znanymi faktami i odczytując nowo wywnioskowane informacje. Jednakże istnieją sytuacje, w których SWD otrzymują niejednoznaczną odpowiedź od bazy wiedzy. Wówczas pojawia się potrzeba określenia,...
-
The cartographer algorithm for processing and querying description logics ontologies
PublikacjaLogika opisowa jest jednym z najbardziej popularnych formalizmów opisu wiedzy. Jej popularność jeszcze wzrosła kiedy pojawił się standard języka OWL. W artykule zaprezentowano nowy algorytm wnioskowania - algorytm kartograficzny - umożliwiający wnioskowanie niejawnie podanej wiedzy z terminologii (TBox) i opisu świata (ABox). Opisano sposób przetwarzania ontologii w terminach sygnatur binarnych i efektywny sposób odpytywania ontologii...
-
Syntactic modular decomposition of large ontologies with relational database
PublikacjaSupport for modularity allows complex ontologies to be separated into smaller pieces (modules) that are easier to maintain and compute. Instead of considering the entire complex ontology, users may benefit more by starting from a problem-specific set of concepts (signature of problem) from the ontology and exploring its surrounding logical modules. Additionally, an ontology modularization mechanism allows for the splitting up of...
-
Collaborative Editing of Ontologies Using Fluent Editor and Ontorion
PublikacjaIn this paper we present two tools that we are developing at Cognitum for managing large knowledge bases: Fluent Editor and the Ontorion Server. We have been able to build a collaborative knowledge management system using these two tools. We show how this system can be used for the concurrent modification of knowledge and how we can manage multiple modifications to the same knowledge.
-
Koncepcja zastosowania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych
PublikacjaW pracy przedstawiono koncepcję wykorzystania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych. Praca zawiera opis koncepcji oraz przedstawia możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych mogących znaleźć zastosowanie do implementacji i weryfikacji proponowanego rozwiązania. Praca jest częścią wspólnych badań nad tworzeniem rozwiązań do oceny technologii informatycznych, które obejmują wykorzystanie ocen eksperckich...
-
Communications, Multimedia, Ontology, Photonics and Internet Engineering 2012
Publikacja -
Ontology of economy as the basis of Peter Koslowsk's ''Ethical economy''
PublikacjaArtykuł daje prezentacje i komentarz rozdziału o ontologicznych przesłankach teorii ekonomicznych z pracy Petera Koslowskiego ''Zasady etycznej ekonomii (''Princiles''of Ethical Economy, Kluwer Academic Publishers, 2001).
-
Enhancing the set of experience knowledge structure as a reflexive ontology
PublikacjaPrzedstawiono mechanizm wspomagania reprezentacji wiedzy wyrażonej w postaci zbioru doświadczeń przy pomocy ontologii.
-
A model of an Ontology Oriented Threat Detection System (OOTDS)
PublikacjaArtykuł omawia projekt zorientowanego na ontologię systemu wykrywania zagrożeń (OOTDS) dla środowiska opisywalnego przez ontologię Bayesowską pierwszego rzędu wyrażoną w języku PR-OWL. Zakłada się, że środowisko monitorowane jest przez zbiór czujników dostarczających nieustannie systemowi OOTDS zdarzenia odzwierciedlające zmiany środowiska, wyrażone w specyficzny dla czujników sposób. Dedykowane moduły obsługi zdarzeń konwertują...
-
A Distributed Description of Facts in a Distributed Semantic Web Ontology
PublikacjaInicjatywa Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web) zakłada tworzenie w Internecie ontologii zawierających semantyczny opis dużych dziedzin wiedzy. Okazało się jednak, że przekroczenie pewnej wielkości ontologii powoduje szereg negatywnych zjawisk. Aby tym zjawiskom zapobiec, wiele prac koncentruje się na dzieleniu baz wiedzy. Celem tego opracowania jest zaprezentowanie problemów związanych z modularyzacją oraz przedstawienie kilku...
-
Fluent Editor and Controlled Natural Language in Ontology Development
Publikacja -
Lexicon Based Algorithm for Domain Ontology Merging and Alignment
PublikacjaMore and more systems contain some kind of knowledge describing their field of operation. Such knowledge in many cases is stored as an ontology. A need arises for ability to quickly match those ontologies to enable interoperability of such systems. The paper presents a lexicon based algorithm for merging and aligning of OWL ontologies. The proposed similarity levels are being presented and the proposed algorithm is being described....
-
Ontology of the Design Pattern Language for Smart Cities Systems
PublikacjaThe paper presents the definition of the design pattern language of Smart Cities in the form of an ontology. Since the implementation of a Smart City system is difficult, expensive and closely linked with the problems concerning a given city, the knowledge acquired during a single implementation is extremely valuable. The language we defined supports the management of such knowledge as it allows for the expression of a solution...
-
The Use of an Ontotrigger for Designing the Ontology of a Model Maturity Capsule
PublikacjaThe aim of this work is to give the definition and present the possibility of applying (introduced and defined here) ontotriggers to design the ontology of a maturity capsule used in the assessment of IT projects. The complexity of designing ontology processes raises the question of whether there is a need for designing ontologies in a situation where it is possible to map them. The work is divided into four main parts. The first...
-
Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach
PublikacjaLogika opisowa jest formalizmem reprezentowania wiedzy, który ostatnio zyskuje na znaczeniu wśród inżynierów. Niniejszy rozdział, po krótkim wprowadzeniu do logiki opisowej, prezentuje silnik wnioskujący opracowany na Politechnice Gdańskiej. Silnik ten, o nazwie KaSeA, opiera się na oryginalnej idei kartografii wiedzy. Niniejszy rozdział pokazuje podstawy kartografii wiedzy, jej ograniczenia i potencjał rozwoju, a także porównuje...
-
Model zarządzania ontologiami w środowisku oceny technologii informatycznych
PublikacjaW tekście zaprezentowano wczesny prototyp ontologii zbudowanej z myślą o wykorzystaniu w wieloagentowym systemie służącym ocenie technologii informatycznych (MAS_IT). Jako przykład wybrano aplikacje służące zarządzaniu projektami, w szczególności informatycznymi. Główny problem tu podniesiony dotyczy zarządzania procesem tworzenia i rozbudowy ontologii. Jako że nie ma jednej słusznej metody działania, inżynier wiedzy staje przed...
-
Processing and Querying Description Logic Ontologies Using Cartographic Approach
Publikacja -
Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach
PublikacjaLogika opisowa (ang. description logic) jest formalizem reprezentacji wiedzy, który w ostatnich latach uzyskał dużą popularność pomiędzy inżynierami wiedzy. Po krótkim wprowadzeniu do formalizmu logiki opisowej artykuł prezentuje system wnioskowania opracowany na Politechnice Gdańskiej w ramach projektu PIPS 6 Programu Ramowego UE. System wnioskujący jest oparty na nowatorskiej metodzie kartograficznej, której podstawy również...
-
Decisional DNA, reflexive ontologies, and security: developing decisional trust
PublikacjaOmowiono model osiagania zaufania decyzjnego opartego na decyzyjnym DNA, refleksyjnych ontologiach oraz na bezpieczenstwie technologicznym.