Search
Filters
total: 844
-
Catalog
- Publications 442 available results
- Journals 2 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 37 available results
- Inventions 8 available results
- Projects 5 available results
- Research Teams 6 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 247 available results
- Events 8 available results
- Open Research Data 87 available results
Search results for: przetwarzanie języka naturalnego
-
Przetwarzanie języka naturalnego
PublicationRozdział opisuje przetwarzanie języka naturalnego z podziałem na warstwy przetwarzania. Omawia też zagadnienie jakości przetwarzania na przykładzie poprawiania błędów i optymalizacji reguł.
-
Przetwarzanie wyrażeń języka naturalnego w wyrażenia logiczne - system Denise
PublicationPo krótkim wprowadzeniu do systemów reprezentacji wiedzy i wnioskowania omówiono eksperymentalny system przetwarzania zdań w języku polskim w wyrażenia rachunku zdań i logiki pierwszego rzędu.
-
Rozumienie pojęć języka naturalnego w procesie kognitywnym
Publication -
Neuronowe modele z atencją w przetwarzaniu języka naturalnego
PublicationCelem niniejszego rozdziału jest wprowadzenie w tematykę sieci neuronowych z atencją oraz ich zastosowań w przetwarzaniu języka naturalnego. Rozdział skupia się w szczególności na dokładnym omówieniu architektury modelu Transformer, wykorzystującego atencję jako podstawowy mechanizm swojego działania.
-
Przetwarzanie języka naturalnego -2022
e-Learning CoursesPrzetwarzanie języka naturalnego.
-
Przetwarzanie języka naturalnego -2023
e-Learning CoursesPrzetwarzanie języka naturalnego.
-
Przetwarzanie języka naturalnego -2024
e-Learning CoursesPrzetwarzanie języka naturalnego.
-
Przetwarzanie języka naturalnego -AITech-2023
e-Learning CoursesPrzetwarzanie języka naturalnego.
-
Przetwarzanie języka naturalnego -AITech-2024
e-Learning CoursesPrzetwarzanie języka naturalnego.
-
Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL
PublicationArtykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis...
-
Finite automata for compact representation of language models in NLP
PublicationPrzedstawiona zostaje technika reprezentacji modeli języka w przetwarzaniu języka naturalnego wymagająca mało pamięci. Po krótkim omówieniu przyczyn poszukiwania oszczędnej reprezentacji takich modeli języka, pokazane jest, jak automaty skończone mogą być użyte w tym celu. Technika może być postrzegana jako zastosowanie i rozszerzenie doskonałej funkcji mieszającej z wykorzystaniem automatów skończonych. Pierwsze doświadczenia...
-
Jan Daciuk dr hab. inż.
PeopleJan Daciuk received his M.Sc. from the Faculty of Electronics of Gdansk University of Technology in 1986, and his Ph.D. from the Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics of Gdańsk University of Technology in 1999. He has been working at the Faculty from 1988. His research interests include finite state methods in natural language processing and computational linguistics including speech processing. Dr. Daciuk...
-
Natural language dictionaries implemented as finite automata
PublicationRozdział przedstawia wykorzystanie automatów skończonych jako słowników języka naturalnego. Podane są podstawy teoretyczne. Omówione są zastosowania: realizacja doskonałej funkcji mieszającej, analizy i syntezy morfologicznej, poprawiania pisowni i dopisywania znaków diakrytycznych, wydobywanie informacji. Podano algorytmy tworzenia automatów oraz omówiono sposoby reprezentacji automatów z uwzględnieniem kompresji.
-
Ontology-Aided Software Engineering
PublicationThis thesis is located between the fields of research on Artificial Intelligence (AI), Knowledge Representation and Reasoning (KRR), Computer-Aided Software Engineering (CASE) and Model Driven Engineering (MDE). The modern offspring of KRR - Description Logic (DL) [Baad03] is considered here as a formalization of the software engineering Methods & Tools. The bridge between the world of formal specification (governed by the mathematics)...
-
Tomasz Maria Boiński dr inż.
PeopleI’m associated with the University since the year 2000 when I started my studies in Computer Science on the Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics. After graduating with honors in 2005, I applied for doctoral studies. During his studies and immediately afterward I was involved in cooperation with Hogart from Warsaw, in the implementation of business solutions in Gdynia company Elektronika SA (Infor FMS SunSystems)...
-
Szymon Olewniczak mgr inż.
PeopleI've been a part of the Gdansk University of Technology since 2013, when I started my bachelor's degree in computer science at the Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics. After receiving my master's degree in 2019, I've been working as an assistant at the Department of Computer Architecture. Since 2024, I am also the deputy head of my department. My research interests revolve around various NLP related topics,...
-
Generowanie tekstu z użyciem sieci typu Transformer
PublicationOpisano działanie wybranych modeli uczenia maszynowego znajdujących zastosowanie w przetwarzaniu języka naturalnego w szczególności wy- korzystywanych do generowania tekstu. Przedstawiono również model BERT i jego różne wersje, a także praktyczne wykorzystanie modeli typu Transformer. Przedstawiono ich działanie w aplikacji zmieniającej nastrój tekstu w sposób sekwencyjny.
-
Gazetteer compression technique based on substructure recognition
PublicationAutomaty skończone są najlepszą formą reprezentacji słowników do przetwarzania języka naturalnego. Przedstawiamy nową technikę kompresji, która jest szczególnie użyteczna w stosunku do pewnego rodzaju słowników. Zastępujemy wielokrotnie występujące podstruktury ich niepowtarzalnymi reprezentantami. Do ich znalezienia traktujemy wektor przejść jako tekst i stosujemy technikę kompresji tekstu w stylu Ziv-Lempel, która znajduje powtórzenia...
-
Zastosowanie systemów chatter-bot do wspomagania zarządzania
PublicationCelem rozdziału jest analiza systemów przetwarzania języka naturalnego do wspomagania zarządzania na przykładzie chatter-botów - tzw. wirtualnych konsultantów - systemów informatycznych, które potrafią odpowiadać na pytania zadawane w języku naturalnym. Przedstawiono zakres zastosowań systemów, główne czynniki wpływające na ich funkcjonalność, analizę kosztów wdrożenia i efektywności inwestycji oraz przykłady komercyjnych zastosowań.
-
Les transducteurs à sorties variables
PublicationW przetwarzaniu języka naturalnego słowniki elektroniczne wiążą ze słowami informacje. Najwydajniejsza reprezentacja takich słowników używa maszyn ze skończoną liczbą stanów (automatów prostych lub automatów Mealy'ego). W tym artykule wzorując się na algorytmach bezpośredniej budowy minimalnego automatu deterministycznego proponujemy nowy typ automatu Mealy'ego. Ta nowa forma pozwala na szybkie obliczanie informacji wyjściowej...
-
Gra słowna do pozyskiwania wiedzy językowej
PublicationW artykule opisano implementację gry słownej w pytania, będącej modelem wyszukiwarki kontekstowej oraz narzędziem do pozyskiwania wiedzy o pojęciach języka naturalnego. Zdefiniowano określenie wyszukiwania kontekstowego oraz przedstawiono opis algorytmu znajdującego obiekty na podstawie ich cech. Scharakteryzowano przyjętą reprezentację wiedzy oraz sposób uczenia się w kontekście innych znanych projektów poruszających problem akwizycji...
-
"Computing with words" concept applied to musical information retrieval
PublicationW artykule zaproponowano wykorzystanie koncepcji "przetwarzania słów języka naturalnego" do znalezienia związku pomiędzy wybranymi parametrami dźwięków muzycznych a subiektywnie postrzeganą barwą. W pierwszej kolejności przedstawiono klasyczne metody mapowania parametrów mierzalnych i ich subiektywnych odpowiedników, następnie zbudowano bazę wiedzy w oparciu o wyniki testów subiektywnych. W procesie obróbki wykorzystano metodę...
-
"Computing with word" concept applied to musical information retrieval
PublicationW artykule zaproponowano wykorzystanie koncepcji "przetwarzania słów języka naturalnego" do znalezienia związku pomiędzy wybranymi parametrami dźwięków muzycznych a subiektywnie postrzeganą barwą. W pierwszej kolejności przedstawiono klasyczne metody mapowania parametrów mierzalnych i ich subiektywnych odpowiedników, następnie zbudowano bazę wiedzy w oparciu o wyniki testów subiektywnych. W procesie obróbki wykorzystano metodę...
-
Semi-incremental addition of strings to a cyclic finite automaton
PublicationMaszyny o skończonej liczbie stanów są szeroko stosowane jako słowniki w przetwarzaniu języka naturalnego. Odznaczają się szybkim czasem przetwarzania i małymi wymaganiami pamięciowymi. Przedstawiamy nowy algorytm dodawania nowych słów do języka cyklicznego automatu skończonego. Algorytm jest rozszerzeniem na automaty cykliczne półprzyrostowego algorytmu Watsona dla automatów acyklicznych. Przekształcenie jest dokonane w duchu...
-
Semi- incremental construction of minimal cyclic finite state automata usingcontinuation classes.
PublicationMinimalne automaty skończone są często wybierane do przedstawiania słowników morfologicznych języka naturalnego. Wśród ich zalet znajdują się duża szybkość rozpoznawania i małe wymagania pamięciowe. Tłumaczenie opisów morfologicznych opartych o klasy kontynuacji na minimalne, cykliczne automaty skończone jest tradycyjnie dokonywane w kilku fazach, zawierających tworzenie automatu niedeterministycznego z przejściami etykietowanymi...
-
Metody wyszukiwania informacji w bazach multimedialnych.
PublicationW artykule przedstawiono przegląd zagadnień związanych z wyszukiwaniem informacji zawartych w bazach multimedialnych. Przegląd ten został oparty o zrealizowany projekt badawczy pt.: "Nowe metody wyszukiwania informacji multimedialnej w sieciach telekomunikacyjnych". Eksperymenty badawcze prowadzone w ramach projektu obejmowały wdrożenie wybranych metod sztucznej inteligencji do celów akwizycji i rozpoznawania obiektów muzycznych,...
-
Deep neural networks for data analysis
e-Learning CoursesThe aim of the course is to familiarize students with the methods of deep learning for advanced data analysis. Typical areas of application of these types of methods include: image classification, speech recognition and natural language understanding. Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z metodami głębokiego uczenia maszynowego na potrzeby zaawansowanej analizy danych. Do typowych obszarów zastosowań tego typu metod należą:...
-
Zastosowanie przetwarzania rozmytego w animacji komputerowej
PublicationReferat przedstawia projekt systemu ekspertowego do tworzenia animacji komputerowych. Założono, iż wykorzystanie reguł animacji tradycyjnej i przetwarzania rozmytego może przyspieszyć proces tworzenia animacji komputerowych i pozwoli uzyskiwać animacje o wysokiej jakości wizualnej, nie ustępujące anima-cjom przygotowanym w całości przez animatora. Wejściem do systemu jest prosta animacja oraz opis ruchu pożądanego przez użytkownika....
-
Wyszukiwanie informacji z wykorzystaniem algorytmu Ontology Clustering by Directions
PublicationArtykuł opisuje algorytm Ontology Clustering by Directions. Algorytm ten ma na celu wspieranie użytkowników w formułowaniu ontologicznych zapytań. Ontologiczne zapytania służą do wydobywania informacji sformułowanych za pomocą ontologii opisanych np. językiem OWL. Artykuł przedstawia rodzaje języków wykorzystywanych do formułowania ontologicznych zapytań. W szczególności opisuje języki, które mają być przyjazne użytkownikom. Na...
-
Katarzyna Wojan dr hab.
PeopleDr habil., assiociate professor, Polish linguist, lexicographer, bibliographer; Finnish, Russian, Slavonic languages; confrontative linguistics, lexicology, lexicography, history of Polish lexicography, translation studies, intercultural communication, reception of Polish literature abroad, translations Editor-in-Chief of the Journal "Studia Rossica Gedanensia" (annual)
-
A New Method for Automatic Generation of Animated Motion
PublicationA new method for generation of animation with a quality comparable to a natural motion is presented. Proposed algorithm is based on fuzzy description of motion parameters and subjective features. It is assumed that such processing increases naturalness and quality of motion, which is verified by subjective evaluation tests. First, reference motion data are gathered utilizing a motion capture system, then these data are reduced...
-
Projektowanie systemów informatycznych z wykorzystaniem języka korzyści
PublicationCelem rozdziału jest prezentacja możliwości zastosowania języka korzyści zamiast języka wymagań w projektowaniu systemów informatycznych. W części pierwszej został przedstawiony problem złożoności wymagań pozyskiwanych od klienta. Scharakteryzowano podstawowe pojęcia: inżynierii wymagań i języka wymagań oraz wskazano na ich znaczenie. W części drugiej przedstawiono koncepcję języka korzyści. Omówiono język korzyści z punktu widzenia...
-
Automaty jako narzędzia w przetwarzaniu języka
PublicationRozdział zawiera definicję, notację i chcarakterystykę automatów oraz algorytmy ich przekształcania, umożliwiające ich skuteczne wykorzystanie w przetwarzaniu języka.
-
Filmowość języka poetyckiego Czesława Miłosza
PublicationArtykuł rozwija tezę o filmowości wczesnej poezji Czesława Miłosza, przedstawia jej przesłanki na tle nowatorskich prądów epoki, omawia zastosowanie pojęć języka filmu jako adekwatnych wobec synekdochicznej techniki obrazowania noblisty. Prezentuje ją jako algorytm strukturalny świata poetyckiej wielogłosowości. Ukazuje związek etyki, filozofii, teologii z obrazowaniem wiersza. Dowodzi, że rozwój techniki synekdochiczno-filmowej...
-
Metoda pomiaru skażenia środowiska naturalnego.
PublicationSkażenie środowiska przez energetykę konwencjonalną jest ważkim argumentem na korzyść energetyki odnawialnej. Badanie poziomu skażenia środowiska naturalnego rozpoczyna się od pomiarów tego skażenia. Pomiary muszą być wykonane w licznych punktach pomiarowych rozmieszczonych w rozległym terenie. Pomiary muszą być wykonane według dobrze metodycznie opracowanego harmonogramu pomiarów opisanego teorią planowania eksperymentu....
-
Metoda pomiaru skażenia środowiska naturalnego
PublicationBadanie poziomu skażenia środowiska naturalnego rozpoczyna się od pomiarów tego skażenia, które są bardzo pracochłonne, między innymi ze względu na konieczność ich wykonania w licznych punktach pomiarowych rozmieszczonych w rozległym terenie. Pomiary muszą być wykonane według dobrze metodycznie opracowanego harmonogramu pomiarów opisanego teorią planowania eksperymentu, który wnosi błąd metody pomiarowej ze względu na jego realizację...
-
Przetwarzanie sygnałów akustycznych w pasywnym systemie hydrolokacyjnym
PublicationW niniejszym rozdziale omówiono ogólną budowę, zasadę działania oraz przedstawiono przetwarzanie sygnałów akustycznych w pasywnym systemie hydrolokacyjnym z holowaną anteną hydroakustyczną. W pojęciu ''przetwarzanie sygnałów akustycznych'' zawarto wszelkie operacje na sygnałach analogowych, takich jak wzmacnianie, filtracja próbkowanie, a przede wszystkim - na sygnałach cyfrowych pozyskanych w procesie próbkowania. Cyfrowe operacje...
-
Cifrovaâ reprezentaciâ leksem russkogo âzyka
PublicationKonfrontowanie zasobów leksyki pokrewnych systemów języka etnicznego w celu określenia stopnia zbieżności przynależnych im homonimik wymaga stosowania wysublimowanych procedur językoznawczych mających na celu oszacowanie wspólnoty akustycznej zawartej w paralelnych parlacjach użytkowników owych języków. Ewidentne zróżnicowanie nawyków aktu artykulacji a zwłaszcza, co szczególnie istotne, nieświadomego procesu intelektualnej percepcji...
-
Ontologia języka wzorców projektowych dla systemów Smart Cities
PublicationW artykule przedstawiono definicję języka wzorów projektowych Smart Cities w postaci ontologii. Jako, że wdrażanie rozwiązania Smart City jest trudne, drogie i ściśle związane z problematyką dotycząca danego miasta, wiedza nabywana podczas pojedynczego wdrożenia jest wiedzą niezwykle cenną. Zdefiniowany przez nas język wspiera zarządzanie ww. wiedzą jako, że pozwala on na ekspresję rozwiązania, które bazując na najlepszych praktykach...
-
Wulkanizaty kauczuku naturalnego otrzymane z użyciem plastyfikatorów pochodzenia roślinnego
PublicationCelem niniejszej pracy było zbadanie wpływu epoksydowanych olejów roślinnych na wybrane właściwości wul-kanizatów kauczuku naturalnego. Jako plastyfikatorów użyto epoksydowanego oleju sojowego oraz epoksydo-wanego oleju palmowego. Wpływ olejów naturalnych porównano także z wulkanizatami przygotowanymi bez użycia zmiękczaczy, jak i zawierającymi olej maszynowy, pochodzący z przerobu ropy naftowej. Zbadano wpływ rodzaju...
-
Wpływ technicznych włókien celulozowych na wybrane właściwości kompozytów kauczuku naturalnego
PublicationCelem niniejszej pracy było zbadanie wpływu technicznych włókien celulozowych (dodanych w ilości 10, 20, 30 i 40 phr) jako naturalnego napełniacza na wybrane właściwości kompozytów na osnowie kauczuku naturalnego. Zbadano właściwości wulkanizatów przy statycznym rozciąganiu, w próbie rozdzierności, a także twardość, elastyczność przy odbiciu oraz ścieralność otrzymanych materiałów. Wyniki badań zostały porównane z wulkanizatem...
-
Aplikacja wspomagająca przetwarzanie sekwencji dna: moduł edycji chromatogramu
PublicationModuł edycji chromatogramu jest częścią większej aplikacji, służącej do wspomagania przetwarzania danych pochodzących z sekwencjonowania DNA. Aplikacja skonstruowana jest z odrębnych, samodzielnych programów, które współpracują dwiema drogami - poprzez popularne formaty plików, co umożliwia wprowadzenie do modułów danych opracowanych częściowo w aplikacjach zewnętrznych, oraz poprzez przesyłanie danych pomiędzy modułami, co usprawnia...
-
Przetwarzanie obrazów
e-Learning CoursesPrzetwarzanie obrazów
-
Szybkie przetwarzanie częstotliwościowo-cyfrowe.
PublicationPrzedstawiono metodę szybkiego przetwarzania częstotliowściowo-cyfrowego opartą na beżpośrednim porównaniu równoległym. Omówiono realizację praktyczną przetwornika z wykorzystaniem układu programowalnego typu ACEX1K firmy ALTERA. Propnowana metoda może być wykorzystana do pomiaru prędkości kątowej silników elektrycznych, jak również do realizacji szybkich przetworników częstotliwości na napięcie.
-
Pseudostany w diagramach maszyny stanowej języka UML 2.0
PublicationKluczowymi pojęciami w odniesieniu do obiektowych baz danych są obiekty i ich klasy. Aspekt dynamiczny obiektów w systemach intensywnie wykorzystujących dane może być modelowany przy wykorzystaniu diagramów maszyn stanowych. Semantykę tego rodzaju diagramów w wersji 2.0 języka UML znacząco rozbudowano o szereg kategorii pojęciowych. Do najistotniejszych z nich należą pseudostany obiektów. Pozwalają one na precyzyjną specyfikację...
-
Propozycje form nauczania języka specjalistycznego na lektoratach dla studentów architektury
PublicationArtykuł przedstawia propozycje metod nauczania języka obcego (hiszpańskiego) specjalistycznego dla studentów architektury oparte na założeniach współczesnej andragogiki. Punktem wyjścia dla opracowania działań nazwanych przez autorkę ''projektami otwartymi'' jest humanistyczny model nauczania dorosłych opracowany przez M.S. Knowlesa.
-
Modelowanie struktur sieci diagnostyczno-pomiarowych z wykorzystaniem języka SMOL
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję własnego języka służącego do modelowania, a w przyszłości również do symulacji i optymalizacji struktur sieci diagnostyczno-pomiarowych. Język ten przeznaczony jest do wsparcia dedykowanego środowiska SMO, Sieciowego Monitora Obiektów, służącego do projektowania i symulacji wielokomputerowych systemów, które przeznaczone są do zarządzania w szerokim sensie (obserwacji, monitorowania, diagnozowania,...
-
Managing distributed architecture with Extendet WS-CDl
PublicationZaprezentowano problem wykorzystania języka WSCDL w warstwie zarzadzania usługami w architekturze systemu rozproszonego. Zaproponowano rozszerzenie modelu CDLExt uwzględniając istotne charakterystyki usług. Skoncentrowano się na zależności między usługami a innymi artyfaktami IT oraz określono atrybuty QoS wynikajace z tych zależności. Zaprezentowano implementację tego modelu oraz dalsze kierunki rozwoju CDLExt.
-
Zastosowania ontologii: Tworzenie scenariuszy negocjacyjnych z wykorzystaniem języka WS-CDL
PublicationIstnieje mozliwość formalnego zapisu przebiegu różnego rodzaju przedsięwzięć. Jedną z mozliwości zapisu scenariusza przedsięwzięcia jest wykorzystanie języka WS-CDL. Zaprezentowano metodę tworzenia konkretnej choreografii przedsięwzięcia w tym języku. Zwrócono uwagę na taniec negocjacyjny, w tym definicje ról, związków oraz typów kanałów komunikacyjnych. Dodatkowo zaproponoano środowisko wykonania scenariuszy zapisanych w tym języku.
-
Wybrane metody i narzędzia modelowania systemów informatycznych z użyciem języka UML
PublicationRozdział prezentuje przykład technologii modelowania systemów informatycznych opartej na podejściu obiektowym w jednolitym środowisku, począwszy od Zunifikowanego Języka Modelowania (UML), poprzez metodykę Rational Unified Process (RUP), po aplikację Rational Software Modeler (RSM).
-
Język KQL jako realizacja idei języka SQL dla bazy wiedzy
PublicationW ramach inicjatywy semantic web rozwijane są systemy wnioskowania z wiedzy. Ciągle otwartym problemem są również języki dostępu do takich systemów. W artykule zaproponowano nowy język dostępu do zmodularyzowanych baz wiedzy, o cechach umożliwiających jego kompleksowe wykorzystanie w systemach zarządzania wiedzą, w sposób analogiczny do wykorzystania języka sql w systemach relacyjnych baz danych.
-
Geneza homonimii języka etnicznego
Publication -
Ochrona środowiska naturalnego podczas produkcji jednostek typu offshore na przykładzie wybranej Stoczni
PublicationW artykule autor przedstawił najistotniejsze problemy ochrony środowiska naturalnego, z którymi na co dzień boryka się analizowana Stocznia, podczas produkcji jednostek typu offshore, wraz z możliwymi rozwiązaniami.
-
Termiczne przetwarzanie biomasy i odpadów
PublicationPrzedmiotem wystąpienia był proces pirolizy tworzyw sztucznych, biomasy oraz hydroliza osadów ściekowych. Przedstawiono wyniki i charakterystykę powstałych w procesie produktów ciekłych, stałych i gazowych.
-
Rola instytucjonalnego i naturalnego wsparcia społecznego w kształtowaniu przekonań dotyczących pomocy psychologicznej wśród policjantów
PublicationCelem pracy była ocena roli instytucjonalnego i naturalnego wsparcia społecznego w kształtowaniu przekonań i spostrzeganych barier dotyczących pomocy psychologicznej.Percepcja naturalnego wsparcia była niezależna od jego dostępności i aktywizacji. Przekonanie o zaufaniu wiązało się z wcześniejszym korzystaniem z pomocy psychologicznej oraz spostrzeganiem wsparcia w środowisku. Około połowa badanych obawiała się stygmatyzacji przez...
-
Conditional simulation of spatiotemporal random fields of environmental contamination
PublicationArtykuł przedstawia metodę warunkowego modelowania przestrzenno-czasowych pól losowych w zagadnieniach środowiska naturalnego. Metoda ta może być wykorzystana do prognozy zanieczyszczenia w wybranych punktach w danym czasie na podstawie pomiarów wykonanych w innych miejscach i/lub w innym czasie. Analizę przeprowadzono na przykładzie zanieczyszczenia gruntu metalami ciężkimi.
-
Obowiązek ochrony środowiska naturalnego jako granica swobody działalności gospodarczej w Polsce
PublicationDziałalność gospodarcza powinna być prowadzona zgodnie z poszanowaniem środowiska naturalnego w ramach obowiązujacych w tym zakresie unormowań prawnych.Gospodarka odpadami oraz strategiczne podejście do międzynarodowego zarzadzania odpadami - to aktualne problemy w przedsiębiorstwach. Instrumenty polityki ochrony środowiska w odniesieniu do przedsiębiorstw, takie jak: pozwolenie zintegrowane, ocena oddziaływania na środowisko,...
-
O nieposzanowaniu języka w chromatografii
PublicationW pracy przedstawiono najczęstsze błęy popełniane w języku polskim w mowie i piśmie dotyczące chromatografii.
-
Salve. Ćwiczenia z języka łacińskiego.
Publication -
Oddziaływanie środowiska naturalnego na zdrowie sportowca
PublicationSukcesy sportowców zależą od wielu czynników. Jakość pożywienia i środowisko naturalne, w którym prowadzony jest intensywny trening wyczynowy wpływają na zdrowie organizmu. Przedstawiono wpływ najczęściej występujących zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby na zdrowie człowieka, a w szczególności sportowca. Omówiono wpływ innych czynników jakie mogą występować podczas intensywnych treningów (hałas, drgania, warunki w pomieszczeniu...
-
Przetwarzanie zespołowe: przykłady, algorytmy i systemy
PublicationScharakteryzowano pracę zespołową i dokonano klasyfkacji zespołów w zależności od osiąganych przez te zespoły wyników. Przedstawiono zasady przetwarzania zespołowego oraz zilustrowano je reprezentatywnymi przykładami. Podano w jaki sposób można wspomagać komputerowo funkcje kooperacji, koordynacji i komunikacji oraz nawiązano do kooperacyjno-iteracyjnej metody wytwarzania oprogramowania. Sformułowano trzy podstawowe algorytmy przetwarzania...
-
Biotechnologiczne przetwarzanie keratyny oraz jej wykorzystanie
PublicationW pracy przedstawiono metody przetwarzania pierza obejmujące procesy hydrolizy enzymatycznej. Uciążliwy produkt uboczny przemysłu drobiarskiego może być zastosowany do produkcji biokompozytów, biomateriałów, jako nawóz organiczny oraz pasza dla zwierząt.
-
Przetwarzanie Sygnałów - laboratorium
e-Learning CoursesMateriały pomocnicze do przedmiotu Przetwarzanie Sygnałów - laboratorium kierunki: AiR, IBM, EiT stopień I, semestr 4
-
Działania MSP w zakresie ochrony środowiska naturalnego w kontekście organizacji EURO 2012
PublicationPrzebadano 300 przedsiębiorstw w Trójmiescie i okolicach. Przedstwiciele ponad 80% firm nie zadeklarowali żadnej działalności związanej z organizacją EURO 2012. Należy jednak przypuszczać, że wraz z zbliżaniem sie terminu mistrzostw Europy coraz więcej firm będzie bezpośrednio zaangażowanych w organizację turnieju. Z firm, które zamierzają działać w tym kierunku, 25% ankietowanych posiada plany inwestycyjne. Przeanalizowano śwaidomość...
-
Autentyczność na zajęciach zwiększających kompetencje w użyciu specjalistycznego języka angielskiego
PublicationWłączenie zasobów i aktywności online do sylabusa tradycyjnego kursu akademickiego wymaga restrukturyzacji programu nauczania w celu osiągnięcia efektu synergii. Rozwój technologii internetowych umożliwił edukatorom przejście od czysto instruktywistycznych praktyk dydaktycznych do zajęć opartych na ideach konstruktywistycznych i konstrukcjonistycznych. Dzięki zmianie paradygmatu nauczanie i uczenie się jest bardziej ukierunkowane...
-
Biuletyn Rady Języka Kaszubskiego
Journals -
Zespolona pulsacja chwilowa w analizie i konwersji głosu
PublicationPrzedstawiona rozprawa doktorska dotyczy badania głosu z wykorzystaniem reprezentacji sygnału mowy za pomocą zespolonej pulsacji chwilowej (ICF od ang. Instantaneous Complex Frequency). Zespolona pulsacja chwilowa opiera się na koncepcji rzeczywistej częstotliwości chwilowej (IF od ang. Instantaneous Frequency), która estymuje częstotliwość sygnału w każdej chwili czasu jako pochodną jego fazy chwilowej. Główną zaletą takiego podejścia...
-
Potrzebujemy nowego języka rozmowy o mieście
PublicationTekst jest dwugłosem specjalistów od kwestii poprawy jakości przestrzeni miejskiej widzących miasto jak przestrzeń społeczną osadzoną w zmiennych uwarunkowaniach zbudowanego środowiska życia. Aktorka/reżyser/animator kultury i architektka/urbanistka rozmawiają o sposobie komunikowania się wokół przestrzeni. W rozmowach na temat przyszłych miast blokuje nas w dużej mierze nasz język. Tu wizja podwórek i kamienic rodem z pozytywistycznych...
-
Przetwarzanie Rozproszone 2021/2022
e-Learning Courses{mlang pl}Przetwarzanie równoległe i rozproszone{mlang}{mlang en}Concurrent and Distributed Processing{mlang}
-
Przetwarzanie Rozproszone 2022/2023
e-Learning Courses{mlang pl}Przetwarzanie równoległe i rozproszone{mlang}{mlang en}Concurrent and Distributed Processing{mlang}
-
Przetwarzanie Rozproszone 2023/2024
e-Learning Courses{mlang pl}Przetwarzanie równoległe i rozproszone{mlang}{mlang en}Concurrent and Distributed Processing{mlang}
-
Wpływ celulozy na właściwości mechaniczne i termomechaniczne wulkanizatów wytworzonych z mieszanek kauczuku naturalnego z jej udziałem
PublicationOmówiono wyniki badań wulkanizatów, które wytworzono z mieszanek kauczuku naturalnego zawierających od 10 do 30 cz. wag. celulozy. Próbki materiłów poddano badaniom mechanicznym oraz termomechanicznym (metoda DMA). Stwierdzono, że dodatek celulozy powoduje zarówno obniżenie wytrzymałości na rozciąganie jak i wydłużenia przy zerwaniu. Ustalono także, że wprowadzenie celulozy w ilości od 10 do 30 cz. mas. / 100 cz. mas. kauczuku...
-
Aplikacja wspomagająca przetwarzanie sekwencji dna: moduł dopasowań
PublicationBiologia molekularna jest obecnie bardzo dynamicznie rozwijającą się dziedziną nauki. Wzrost mocy obliczeniowej komputerów pozwala na coraz szybszą i dokładniejszą analizę wielocząsteczkowych biologicznych polimerów. Poniższy artykuł przedstawia jeden z modułów programu AlignGator - modułowego systemu przeznaczonego do analizy DNA. Omawiany moduł pozwala na tworzenie, oraz edycję wielodopasowań. W początkowej części artykułu opisane...
-
Wstępne przetwarzanie dźwięku przeznaczonego do odsłuchu wielokanałowego.
PublicationW pracy opisano opracowane metody wstępnego przetwarzania plików dźwiękowych przeznaczonych do odsłuchu w systemie wielokanałowym. Umożliwiają one synchronizację i normalizację głośności. Normalizacja uwzględnia wpływ położenia głośników w panoramie odsłuchowej. Opis metod poprzedza krótka analiza głównych mechanizmów odpowiedzial-nych za lokalizację dźwięku przez człowieka.
-
Przetwarzanie wstępne i segmentacja zniszczonych dokumentów archiwalnych.
PublicationW pracy przedstawiono problemy związane z pozyskiwaniem, wstępnym przetwarzaniem oraz segmentacją zniszczonych dokumentów archiwalnych. Zaproponowane zostały algorytmu lokalizacji dokumentu, ekstrakcji liter oraz dopasowywania regionów tekstu do wzorców.
-
Przetwarzanie strumieni multimedialnych z użyciem klastra obliczeniowego
PublicationZaprezentowano docelową funkcjonalność platformy KASKADA oraz sposób konstrukcji kolejnych warstw. Przedstwiono metodę opisu zadań oraz metodę implementacji zadań uzytkowych (framework), których głównym celem jest analiza strumieni multimedialnych dla identyfikacji charakterystycznych obiektów (np. twarzy) oraz niebezpiecznych zdarzeń 9np. bójka0. Zaprezentowano również strategie wykonania tych zadań na komputerze klastrowym w...
-
Przetwarzanie strumieni multimedialnych na klastrze komputerowym Galera
PublicationSformułowano problemy przetwarzania strumieni multimedialnych w czasie rzeczywistym. Rozpatrzono różne możliwości realizacji tego typu przetwarzania i na tej podstawie opracowano wymagania na platformę KASKADA ułatwiające wykonanie tego typu zadań na klastrze komputerowym o wysokiej wydajności przetwarzania. Podano architekturę takiej platformy oraz sposób jej implementacji. Dokonano oceny przydatności tej platformy przetwarzania...
-
Rozwijanie umiejętności miękkich na zajęciach wspomaganych narzędziami online – kurs języka angielskiego technicznego
PublicationKurs języka angielskiego technicznego powinien pomóc studentom w zdobyciu różnego typu umiejętności, zarówno językowych, czyli twardych, jak i pozajęzykowych, zwanych miękkimi. Skuteczne zintegrowanie tradycyjnego nauczania z zadaniami online może dzięki afordancjom i funkcjonalnościom wykorzystanych narzędzi internetowych zachęcić uczących się do wchodzenia w bardziej zróżnicowane interakcje, skutkujące rozwojem wielu umiejętności...
-
Masterplan świetlny dla projektu Porto Montenegro, jako rozwiązanie minimalizujące negatywne skutki oświetlenia dla środowiska naturalnego.
PublicationNa podstawie projektu Porto Montenegro w Republice Czarnogóry nad Adriatykiem przedstawiono problemy i rozwiązania minimalizujące negatywne skutki oświetlenia sztucznego dla środowiska naturalnego. Celem Świetlnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego było stworzenie jasno zdefiniowanych, ale jednocześnie elastycznych reguł, którym miał być podporządkowany projekt świetlny zlokalizowany w części brzegowej Zatoki Kotorskiej, która...
-
WordNet -bazodanowy system jako słownik języka angielskiego
PublicationWordNet[1] to alternatywne podejście do organizacji danychsłownikowych, w stosunku do klasycznej listy słów wraz z ich defnicjami. Koncepcja słownika opiera się na utworzeniu sieci koncepcji (sensów) powiązanych ze sobą relacjami określonego typu. Opisane zostały podstawowe założenia dotyczące budowy systemu WordNet oraz sposób organizacji danych językowych w postaci sieci semantycznej.
-
Unormowania prawne ochrony środowiska naturalnego w Portugalii a działania przedsiebiorców związane z Euro 2004
PublicationW rozdziale omówiono niektóre aspekty portugalskiego prawa ochrony środowiska naturalnego w zakresie ochrony przyrody, odpadów, gospodarki wodno-ściekowej, które powinny być uwzględnione w działaniach inwestycyjnych przed i w trakcie EURO 2004. Omówiono formy współpracy w ramach PPP w usługach komunalnych (gospodarka wodno-ściekowa, gospodarka odpodami i transport drogowy). Współpraca PPP na zasadach kontraktu w sektorze wodno-kanalizacyjnym...
-
Rola i funkcje diagramów harmonogramowania w modelowaniu systemów informatycznych z wykorzystaniem języka UML 2
PublicationArtykuł prezentuje aktualną klasyfikację diagramów interakcji języka UML 2 i przedstawia właściwości nowego diagramu tj. diagram harmonogramowania. W artykule omówiono ich istotę oraz podstawowe i zaawansowane kategorie ich modelowania. Diagram ten umożliwia reprezentowanie na osi czasu zmian dopuszczalnych stanów klasyfikatorów uczestniczących w interakcji. Możliwość harmonizacji linii zmian stanów dla większej liczby klasyfikatorów...
-
Influence of manganese(II) silanethiolate with 1,10-phenathroline on properties of natural rubber vulcanizates
PublicationW komunikacie zaprezentowano wstępne wyniki badań dotyczących wpływu kompleksu [Mn{SSi(OBu-t)3}2(phen)] na właściwości wulkanizatów gumowych z kauczuku naturalnego. Przeprowadzone badania sugerują, że chociaż związek ten nie działa bezpośrednio jako przyspieszacz, to aktywuje wulkanizację przy użyciu tiuramu.
-
Przetwarzanie sygnałów - zima 2022/23
e-Learning CoursesWykład i ćwiczenia z przedmiotu Przetwarzanie sygnałów na sem.3 st. inż. kierunków AiR, IBm i EiT
-
Przetwarzanie Sygnałów - laboratorium 2022/2023
e-Learning CoursesMateriały pomocnicze do przedmiotu Przetwarzanie Sygnałów - laboratorium kierunki: AiR, IBM, EiT stopień I, semestr 4
-
Przetwarzanie Sygnałów - Laboratorium 2023/2024
e-Learning CoursesMateriały pomocnicze do przedmiotu Przetwarzanie Sygnałów - laboratorium kierunki: AiR, IBM, EiT stopień I, semestr 4
-
Rola komponentów online we wspieraniu autentycznej komunikacji na zajęciach akademickich z technicznego języka angielskiego
PublicationProgramy e-learningowe mogą pomóc edukatorom w podniesieniu atrakcyjności kształcenia i osią-gnięciu pożądanych efektów. Praktyki metodyczne stosowane w nauczaniu na odległość: instruktywizm, konstruk-tywizm, konstrukcjonizm i konektywizm, wpływają wydatnie na stymulowanie uczących się do autentycznej inte-rakcji i komunikacji. Dotyczy to wszystkich przedmiotów, w tym także języków obcych, a w szczególności języka angielskiego,...
-
Przeciwutleniacze stosowane w produkcji wyrobów gumowych. Część II. Obecne kierunki badań ze szczególnym uwzględnieniem przeciwutleniaczy polimerycznych oraz przeciwutleniaczy otrzymanych z użyciem substancji pochodzenia naturalnego
PublicationPowszechnie wykorzystywane w przemyśle gumowym przeciwutleniacze są substancjami otrzymywanymi ze źródeł pochodzenia petrochemicznego i wykazują działanie toksyczne względem człowieka i środowiska naturalnego. Projektowanie przeciwutleniaczy powinno zatem skupiać się na zminimalizowaniu wad obecnie stosowanych przeciwutleniaczy. Przedstawiona praca obejmuje przegląd literatury z lat 2000–2017 w zakresie nowoczesnych przeciwutleniaczy...
-
Aktywna Termografia Dynamiczna - przetwarzanie serii obrazów w diagnostyce medycznej
PublicationAktywna termografia dynamiczna (ATD) jest metodą obrazowania zmian temperatury na powierzchni badanego obiektu w czasie jako odpowiedź na zastosowane pobudzenie zewnętrzne (ogrzewanie lub chłodzenie). Celem badania jest określenie właściwości obiektu w czasie trwania termicznych procesów przejściowych, takich jak grzanie lub chłodzenie. Obiekt badany jest pobudzany sygnałem cieplnym (zewnętrznie) lub farmakologicznie (wewnętrznie)....
-
Przetwarzanie i wnioskowanie z wiedzy o różnym poziomie zaufania
PublicationOntologie i bazy wiedzy wykorzystuje się w wielu zastosowaniach, takŜe takich, w których wnioskowanie ma charakter krytyczny, jak np. w przypadku systemów medycznych. W rozdziale przedstawione zostały kwestie zaufania do danych przechowywanych w bazach wiedzy i pobieranych z zewnętrznych źródeł. Opisane zostały przykłady uwzględnienia aspektów zaufania wykorzystujące kartograficzną reprezentację wiedzy - nowe podejście opracowane...
-
Przetwarzanie zapytań w rozproszonej bazie wiedzyopartej na logice opisowej
PublicationRozdział prezentuje podstawy algorytmu Spider przetwarzania zapytań asercjonalnych (typu ABox) w rozproszonej bazie wiedzy opartej na logice opisowej. Algorytm Spider może być stosowany w celu integracji wiedzy z różnych źródeł. W rozdziale pokrótce przedstawiono zasadę kartograficznej reprezentacji wiedzy, sposób odwzorowywania terminologii różnych źródeł oraz oszacowano złożoność obliczeniową przedstawianego algorytmu.
-
Przetwarzanie zapytań do terminologii ontologiiniepewnych opartych na logice opisowej
PublicationSystemy informatyczne oparte na bazach wiedzy stają się coraz bardziej popularne. Znacząca ilość istniejących systemów do opisu wiedzy wykorzystuje ontologie. Budując ontologie, bardzo często zakłada się, że informacje w nich przechowywane są pewne. W niektórych jednak zastosowaniach takie założenie może nie być do końca prawdziwe. Niniejszy Rozdział wprowadza w tematykę ontologii niepewnych oraz prezentuje propozycje rozszerzenia...
-
Przetwarzanie wielkoskalowych danych w ochronie zdrowia - możliwości i korzyści
PublicationW rozdziale przedstawiona została idea, pojęcia związane z przetwarzaniem wielkoskalowych danych oraz uogólniona architektura aktualnie wykorzystywanych tego typu systemów w zastosowaniach medycznych. Opisano funkcje oferowane przez bazowe elementy architektury ze szczególnym uwzględnieniem możliwości komponentu analityki dużych zbiorów danych medycznych. Na bazie dostępnej literatury przedmiotu dokonano zestawienia kluczowych...
-
Zastosowanie naziemnego skaningu laserowego i przetwarzanie danych : Elementy żelbetowe
PublicationMonografia prezentuje wyniki badań nad wykorzystaniem naziemnego skaningu laserowego w pomiarach belek żelbetowych poddawanych niszczeniu. Publikacja składa się z 6 rozdziałów: Rozdział I: Wstęp do zagadnienia. Rozdział II: Zginane belki żelbetowe i mechanizm ich niszczenia. Rozdział III: Technologia naziemnego skaningu laserowego. Rozdział IV: Badania nad naziemnym skaningiem laserowym przy niszczeniu belek żelbetowych. Rozdział...
-
Dystrybucja, archiwizacja i przetwarzanie strumieni multimedialnych na platformie KASKADA
PublicationZaprezentowano metody przetwarzania strumieni multimedialnych na platformie KASKADA. Przedstawiono koncepcję dystrybucji strumieni do zadań obliczeniowych wykonywanych na poszczególnych węzłach klastra komputerowego. Zaprezentowano w jaki sposób dane strumieni są konwertowane i dostosowywane do wykorzystywania przez algorytmy obudowane w tzw. Ramkę KASKADA. Przedstawiono projekt i implementację archiwum strumieni multimedialnych...
-
Ciecze głęboko eutektyczne pochodzenia naturalnego jako nowe medium ekstrakcji
Publication-
-
Przetwarzanie i analiza obrazów sonarowych powierzchni dna basenu portowego
PublicationW artykule przedstawiono problemy związane z poszukiwaniem obiektów zalegających na dnie basenu portowego.
-
Projekt Leonardo da Vinci ''Wirtualne kursy zawodowego języka angielskiego oraz system ich ewaluacji VENOCES''.
PublicationProject VENOCES ma na celu podniesienie poziomu nauczania języków obcych oraz ułatwienie dostępu do wiedzy specjalistycznej przez stworzenie wirtualnych kursów językowych w dziedzinach istotnych dla wszystkich partnerów stosując nowoczesne technologie multimedialne oraz innowacyjne podejście metodologiczne CLIL (ang. Content and Language Learning Approach). Niewątpliwą innowacją założoną przez twórców projektu będzie zastosowanie,...
-
Przetwarzanie sygnałów - zima 2023/24 - Nowy
e-Learning CoursesWykład i ćwiczenia z przedmiotu Przetwarzanie sygnałów na sem.3 st. inż. kierunków AiR, IBm i EiT
-
Przetwarzanie dźwięków i obrazów
e-Learning CoursesCyfrowy tor foniczny i wizyjny. Elementy grafiki komputerowej i jej przetwarzania. Zniekształcenia dźwięku i obrazu, ich przyczyny i podstawowe metody ograniczania. Przetwarzanie brzmienia i synteza dźwięku. Podstawowe metody przetwarzania obrazu wizyjnego. Kodowanie dźwięku w procesie zapisu. Filtracja cyfrowa i metody projektowania filtrów cyfrowych. Podstawowe metody przetwarzania obrazu wizyjnego. Specjalne metody przetwarzania...