Filters
total: 51864
filtered: 24555
-
Catalog
- Publications 24555 available results
- Journals 693 available results
- Publishing Houses 88 available results
- People 2162 available results
- Inventions 242 available results
- Projects 565 available results
- Laboratories 39 available results
- Research Teams 107 available results
- Research Equipment 27 available results
- e-Learning Courses 8187 available results
- Events 613 available results
- Offers 1 available results
- Open Research Data 14585 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: FALOWODY I REZONATORY
-
Park w metropolii – perspektywy i paradoksy
PublicationCelem artykułu jest ukazanie znaczenia parków miejskich w budowaniu wizerunku metropolii, oraz podkreślenie potrzeby przewartościowania poglądów dotyczących szeroko pojętego krajobrazu miasta. Na tle ogólnych rozważań o potrzebie i podejściu do ochrony otwartego krajobrazu miejskiego zaprezentowano kilka pozytywnych przykładów działań miast na rzecz przywracania świetności terenów zielonych i rekreacyjnych, lub ich tworzenia na...
-
Budowanie zespołu wirtualnego - zasady i wyzwania
PublicationArtykuł dotyczy tworzenia i współpracy w zespole wirtualnym, który jest zaangażowany w realizację konkretnego celu, najczęściej projektu, wymagającego współdziałania osób rozproszonych geograficznie i / lub organizacyjnie, komunikujących się głównie za pomocą technologii IT. Zaprezentowano charakterystykę wirtualnej współpracy z uwzględnieniem zalet i zagrożeń wynikających z ograniczenia komunikacji bezpośredniej. Na podstawie...
-
Powstanie i przebudowy Ratusza Starego Miasta
PublicationPrace konserwatorskie i adaptacje prowadzone w latach 90. pozwoliły na dokonanie kilku odkryć istotnych dla architektonicznej historii ratusza. Odkryto dawne stropy i elementy konstrukcyjne ścian. Potwierdziły się hipotezy J. Habeli oparte na rysunkach Helda, dotyczące pierwotnego układu pomieszczeń we wschodniej części parteru, natomiast w części zachodniej przebieg oryginalnych ścian okazał się nieco odmienny. Forma stropu odkrytego...
-
ANALIZA I OGRANICZANIE PRĄDÓW WŁĄCZANIA TRANSFORMATORÓW
PublicationMonografia obejmuje swoim zakresem szereg zagadnień dotyczących prądów załączeniowych transformatora w stanie jałowym. Zawiera szczegółową analizę czynników, które mają wpływ na przebiegi tych prądów, a zwłaszcza na ich wartości szczytowe. Wnikliwej analizie poddano jeden z głównych czynników kształtujących prąd załączeniowy transformatora, którym jest magnetyzm szczątkowy rdzenia. Przeanalizowano, jaki wpływ na stan namagnesowania...
-
Magazynowanie energii elektrycznej i gospodarka wodorowa
PublicationW artykule dokonano przegl ą du aktualnych technologii magazynowania energii elektrycznej oraz zestawiono uzyskiwane parametry w aspekcie zastosowa ń w zasobnikach systemowych. Przedstawiono studium mo ż liwo ś ci magazynowania energii z odnawialnych ź róde ł energii (O Ź E) w zasobnikach akumulatorowych i elektrowniach szczytowo-pompowych w Polsce. Omówiono tak ż e mo ż liwo ś ci wykorzystania...
-
Dwukołowy pojazd balansujący – budowa i sterowanie
PublicationPojazdy elektryczne cieszą się coraz większym zainteresowaniem, jako nowa forma transportu. W artykule opisano kontynuację prac nad dwukołowym pojazdem balansującym, jako alternatywę dla rowerów elektrycznych. Jego cechy charakterystyczne to umiejscowienie napędów oraz sposób poruszania. Okazuje się, że jest to również złożony obiekt sterowania, dla którego zaprojektowano dwa układy regulacji: klasyczny z regulatorem PID i hierarchiczny...
-
Sprawiedliwe i półsprawiedliwe pokolorowania grafów kubicznych
PublicationW pracy rozpatrywane są sprawiedliwe i półsprawiedliwe pokolorowania grafów kubicznych. Pokazano, że w odróżnieniu od tego pierwszego, który jest łatwy, problem istnienia pokolorowań półsprawiedliwych jest NP-zupełny w szerokim zakresie parametrów grafów.
-
Projekt i implementacja rejestratora parametrów pojazdu
PublicationProjektowany rejestrator jest cyfrowym urządzeniem elektronicznym, które może w czasie rzeczywistym zbierać dane o stanie pojazdu, a także przechowywać je do późniejszej obróbki. Urządzenie takie może posłużyć do analizy przejazdu pod względem dynamiki czy ekonomii jazdy, a nawet pomóc w zapobieganiu wypadkom samochodowym i radzeniu sobie z ich skutkami [4][5]. W poniższym artykule opisano proces tworzenia rejestratora w oparciu...
-
Gdańska komunikacja miejska - rozwój i prognozy
PublicationRozwinięty system transportu publicznego ma kluczowe znaczenie dla jakości życia obywateli, ułatwiając im dostęp do ich miejsc pracy, szkoły, uczelni, miejsca rozrywki itp. Zwiększona mobilność ma ogromny wpływ na gospodarkę w regionie. Ponadto transport publiczny zmniejsza natężenie ruchu, co ma pozytywny wpływ na infrastrukturę drogową i środowisko. Artykuł przedstawia stan transportu publicznego w Gdańsku, który jest jednym...
-
Analiza i badania systemu antyspoofingowego GPS
PublicationArtykuł poświęcono problemowi spoofingu w systemie GPS, polegającego na niepowołanej transmisji sygnałów imitujących sygnały odbierane z satelitów GPS. Takie działanie prowadzi do wyznaczenia przez odbiornik nawigacyjny nieprawidłowego poło- żenia, prędkości i czasu. Wykrywanie tego typu działań i przeciwdziałanie im wymaga implementacji dodatkowych algorytmów po stronie odbiornika. W artykule szczególną uwagę poświęcono metodom...
-
Szumy czujników : Metody pomiarów i analizy
PublicationW pracy przedstawiono problematykę pomiarów i analizy szumów w wybranych rodzajach czujników. Przedstawiono mechanizmy powstawania szumów, metody ich pomiarów oraz analizy. W pracy występuje szereg przykładów w których szumy są źródłem informacji o zjawiskach zachodzących w otoczeniu czujnika. Praca będzie przydatna dla osób zajmujących się problematyką pomiarów i analizy sygnałow o niewielkiej intensywności.
-
PRACA JAKO DOBRO INDYWIDUALNE I SPOŁECZNE
PublicationPracę definiuje się w różny sposób w zależności od przyjętego kryterium i dyscypliny naukowej, której jest ona przedmiotem badań. Może być traktowana jako źródło dochodów umożliwiających zaspokojenie potrzeb człowieka lub jako podstawowy czynnik produkcji wpływający na efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa. Z punktu widzenia gospodarki praca stanowi jeden z głównych czynników wzrostu i rozwoju gospodarczego. Praca pełni...
-
Premie i dyskonta w wycenach przedsiębiorstw
PublicationGłównym celem artykułu jest ukazanie rodzajów i zasad stosowania korekt w wycenie przedsiębiorstw. Na podstawie literatury przedmiotu zaprezentowano wyniki badań dotyczące różnych koncepcji kalkulacji premii oraz dyskont, ich poziomów i czynników je kształtujących. Zaznaczono, iż podczas ich stosowania w wycenie spółki do każdego przypadku należy podchodzić indywidualnie i uwzględniać jego charakterystykę. W drugiej części opracowania...
-
Ochrona i konserwacja architektury modernistycznej Gdyni
PublicationW tekście omówiono praktyczne działania związane z zachowaniem historycznej architektury modernistycznej w Gdyni w ciągu ostatnich 10 lat.
-
Nauczanie chemii analitycznej w Polsce (I)
PublicationW publikacji, opracowanej na podstawie ankiet, przedstawiono rolę i zadania Chemii Analitycznej oraz zakres materiału, który powinien być wykładany na uniwersytetach, politechnikach i uniwersytetach medycznych. Przedstawiono również jak te założenia są realizowane na poszczególnych uniwersytetach, a także jakie kierunki dyplomowania, ściśle związane z Chemią Analityczną,są w nich prowadzone. Zestawiono także kursy, letnie szkoły...
-
Cichy sonar - stan aktualny i perspektywy
PublicationW zastosowaniach militarnych często istnieje potrzeba prowadzenia obserwacji w sposób skryty za pomocą urządzeń emitujących sygnały trudne do przechwycenia przez przeciwnika. Rozwiązania stosowane w cichych radarach stanowiły punkt wyjścia do opracowania cichego sonaru. Prace nad projektem rozpoczęto na Politechnice Gdańskiej w roku 2010 w ramach Grantu NCBiR i są one dalej kontynuowane. W celu zachowania w cichym sonarze warunków...
-
Architektura latarni morskich wczoraj i dziś
PublicationLatarnie morskie jako znaki nawigacyjne są niezwykle interesującymi obiektami architektonicznymi. Smukłe formy wynikające z ich funkcji oraz specyficzna lokalizacja sprawiają, że są one charakterystycznymi punktami w krajobrazie nadmorskim. Identyfikują go wizualnie i stają się magnesem przyciągającym turystów. Latarnie morskie, jak wszystkie obiekty korzystające z rozwoju budownictwa i techniki zmieniały swoją formę, nie zmieniając...
-
Pola i fale elektromagnetyczne w zadaniach
PublicationNiniejsza książka jest owocem wieloletnich doświadczeń grupy nauczycieli akademickich, Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej, kształcących studentów w zakresie techniki mikrofalowej i antenowej oraz telekomunikacji światłowodowej i bezprzewodowej. Praca ta stanowi rozszerzenie i kontynuację podręcznika Podstawy elektromagnetyzmu w zadaniach. Zachowana jest również konwencja prezentacji treści...
-
Ekonomiczne i środowiskowe aspekty skoncentrowanej fotowoltaiki
PublicationW artykule przeanalizowano możliwość wykorzystania promieniowania słonecznego do wytwarzania energii elektrycznej, ze szczególnym uwzględnieniem roli skoncentrowanego promieniowania słonecznego. Skoncentrowana fotowoltaika (CPV), przy użyciu wielowarstwowych ogniw fotowoltaicznych, pozwala na obniżenie kosztów instalacji oraz kosztów wytwarzania energii elektrycznej. Rozwój nowych technologii wytwarzania energii elektrycznej z...
-
Prognozowanie upadłości przedsiębiorstw - fakty i mity
PublicationW rozdziale ukazano mity oraz fakty, jakie związane są z wykorzystywaniem modeli prognozowania zagrożenia przedsiębiorstw upadłością. Ponadto na tej podstawie zaprezentowano ich zalety, wady oraz ograniczenia im towarzyszące. Dywagacje na ten temat zostały poprzedzone rysem historycznym, który pełni rolę wprowadzenia do dyskusji. Natomiast końcowe wnioski dotyczą przyszłości i pożądanych kierunków zmian w tym obszarze badawczym.
-
Diagnostyka Procesów i Systemów DPS`2015
PublicationKonferencję DPS’2015 zorganizowała Katedra Systemów Decyzyjnych i Robotyki na Wydziale Elektroniki Politechniki Gdańskiej wraz z gdańskim oddziałem Towarzystwa Konsultantów Polskich. Współorganizatorami były: Politechnika Warszawska i Uniwersytet Zielonogórski. Patronat nad konferencją objęły najważniejsze obszarowo krajowe instytucje naukowe: Polska Akademia Nauk, Komitet Automatyki i Robotyki, oraz Polskie Stowarzyszenie Pomiarów...
-
Eksploatacja Przepustów - Aspekty Techniczne I Prawne
PublicationPrzepusty są powszechnie stosowanym elementem infrastruktury komunikacyjnej. Otwarte systemy odprowadzania wód deszczowych wymagają korzystania z przepustów przede wszystkim pod drogami i liniami kolejowymi. W pracy przedstawiono warunki stosowania przepustów które zawarto w obowiązujących przepisach prawnych oraz Polskich Normach. Wskazano również na podstawowe problemy związane z utrzymaniem przepustowości hydraulicznej takich...
-
Aplikacje informatyczne dla fotogrametrii i teledetekcji
PublicationMonografia podsumowuje prace aplikacyjne nad programami dedykowanymi dla kształcenia geodetów i kartografów na poziomie studiów wyższych. Autorzy prezentują możliwości włączenia w tok dydaktyczny programu do obliczeń fotogrametrycznych na zdjęciach metrycznych oraz analiz matematycznych na zdjęciach wykorzystywanych w pracach teledetekcyjnych. Czytelnik otrzymuje zasadnicze informacje o możliwościach oprogramowania a dla użytkowników...
-
Trendy rozwojowe techniki i technologii radiolokalizowania
PublicationW artykule zamieszczono zestawienie podstawowych technik lokalizowania obiektów w sieciach radiowych wraz z przykładami praktycznych realizacji systemów radiolokalizacyjnych zrealizowanych w laboratoriach Politechniki Gdańskiej. Artykuł zawiera także wskazanie kierunków rozwoju takich systemów w przyszłości.
-
Rozwój metod i narzędzi do nagniatania
PublicationW rozdziale przedstawiono przykłady stosowania nagniatania w technologii wałków, sworzni, zaworów, tuleji cylindrowych oraz konstrukcję narzędzi nagniatających i tokarko-nagniatarkę CNC - opracowane w Katedrze Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Politechniki Gdańskiej. Podano także przykład zastosowania obróbki przez nagniatanie w adaptacynym systemie ESP oraz kierunki dalszych prac rozwojowych w obszarze technologii nagniatania.
-
Kontrola i ocena szkół nauki jazdy
PublicationW rozdziale 8.4 przedstawiono system kontroli i oceny szkół nauki jazdy w województwie kujawsko-pomorskim
-
Szczególne problemy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
PublicationAktualne problemy związane z projektowaniemm oraz realizacją wodociągów i kanalizacji. Błędy w projekatch sieci, błędy wykonawstwa.
-
Klastry i inicjatywy klastrowe w gospodarce
PublicationNiniejszy artykuł stanowi naukową refleksję nad doprecyzowaniem podstawowych pojęć z problematyki klasteringu. Autorzy dokonują prze-glądu i próby strukturyzacji najważniejszych podejść teoretycznych doty-czących gron oraz proponują ustalenie granic i warunków poprawnej używalności pojęć "klaster" i "inicjatywa klastrowa". Zdaniem autorów koncepcja klastra wymaga dopracowania teoretycznego, a przede wszyst-kim jednoznacznego określenia...
-
Modelowanie i analiza hydrodynamicznych łożysk foliowych
Publicationstreszczenie: w artykule omówiono zagadnienia związane z modelowaniem i analizą symulacyjną łożysk foliowych. badane łożyska zostały zaprojektowane do pracy w mikroturbinach energetycznych będących kluczowym elementem mikrosiłowni kogeneracyjnych orc. w kolejnych częściach pracy omówiono warunki pracy łożysk foliowych, opracowanie modelu numerycznego oraz analizę łożysk w zakresie obciążeń statycznych i dynamicznych. przedstawiono...
-
Propagacja i synchronizacja obliczeń między węzłami
PublicationPrzedstawiono opis funkcjonalności niezależnych węzłów systemu Comcute zajmujących się przyjmowaniem zadań obliczeniowych, partycjonowaniem i rozsyłaniem zadań oraz synchronizacją wyników. Dzięki samoorganizacji grup węzłów zapewniono nie tylko wysoką wydajność obliczeń, ale również odporność na ataki ukierunkowane na poszczególne węzły, tak że system zachowuje zdolność obliczeniową nawet wówczas, gdy sprawny pozostanie tylko jeden...
-
Modelowanie i analiza hydrodynamicznych łożysk foliowych
Publicationstreszczenie: w artykule omówiono zagadnienia związane z modelowaniem i analizą symulacyjną łożysk foliowych. badane łożyska zostały zaprojektowane do pracy w mikroturbinach energetycznych będących kluczowym elementem mikrosiłowni kogeneracyjnych orc. w kolejnych częściach pracy omówiono warunki pracy łożysk foliowych, opracowanie modelu numerycznego oraz analizę łożysk w zakresie obciążeń statycznych i dynamicznych. przedstawiono...
-
Otrzymywanie i właściwości jonowoprzewodzących materiałów poliuretanowych
PublicationW pracy opisano warunki wytwarzania poliuretanowych materiałów jonowoprzewodzacych domieszkowanych solą LiClO4 oraz zawierających montmorylonit. Otrzymane materiały poddano badaniom spektroskopii FT-IR, mechanicznym oraz termomechanicznym. Przewodnictwo jonowe wyznaczono za pomocą spektroskopii impedancyjnej.
-
Procedury odwzorowania i łączenia ontologii dziedzinowych
PublicationW trakcie prac nad rozprawą opracowano oryginalną metodę integracji ontologii na podstawie analizy leksykalnej jej elementów. Zaproponowany algorytm został zaimplementowany w postaci biblioteki w języku Java oraz włączony do systemu OCS. Opracowano również procedury i narzędzia pomocnicze wspierające proces integracji wiedzy, w tym autorską bibliotekę wizualizacji ontologii SOVA.Zaprojektowano i zaimplementowano ontologię bezpieczeństwa...
-
Metody i zastosowania modelowania tkanki ludzkiej
PublicationArtykuł opisuje możliwości, jakie daje medycynie modelowanie tkanki ludzkiej z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej. Przedstawia on ponadto trzy propozycje zastosowania w praktyce lekarskiej modelowania gruczołu piersiowego. Propozycje te są wynikiem uzgodnień zespołu medyczno-informatycznego (autorów artykułu) i zostały zaplanowane jako realizowane oraz wdrażane w czasie następującym po publikacji artykułu....
-
Analityka hormonów płciowych - problemy i wyzwania
PublicationW pracy przedstawiono informacje o przebiegu poszczególnych etapów procedur analitycznych oznaczania związków endokrynnych z grupy hormonów płciowych w próbkach środowiskowych wraz z opisem trudności, które mogą się pojawić przy optymalizacji warunków oznaczania.
-
Reaktory jądrowe małej i średniej mocy
PublicationOstatnie lata przyniosły wzrost zainteresowaniareaktorami jądrowymi małej i średniej mocy (SMR - ang.Small and Medium Reactors), których moce nie przekraczają700 MW, jako rozwiązania alternatywnego dladużych skomercjalizowanych bloków jądrowych. Obecnierozwijane reaktory małych i średnich mocy mogą konkurowaćz dużymi reaktorami z uwagi na zalety w postaci:1) mniejszej konstrukcji pozwalającej na produkcjęelementów reaktora w nadzorowanych...
-
Odszedł wspaniały człowiek i wielki uczony
Publication12 października 2017 roku dotarła do nas smutna wiadomość o śmierci prof. Jerzego Seidlera . Uważany za jednego z pionierów współczesnej elektroniki, telekomunikacji i informatyki w Polsce, członek Polskiej Akademii Nauk oraz opiekun naukowy pokoleń polskich i zagranicznych badaczy, zmarł w wieku 90 lat w Salzburgu w Austrii, po owocnym i spełnionym życiu.
-
Termooksydacyjna i fotooksydacyjna degradacja pianek poliuretanowych
PublicationPrzeprowadzono ocenę efektywności działania wybranych środków przeciwstarzeniowych w sztywnych piankach poliuretanowych, otrzymywanych na drodze syntezy jednoetapowej. Ocenę tę oparto na pomia-rach zmian barwy oraz wytrzymałości mechanicznej zsyntezowanych materiałów. Na podstawie analizy uzyskanych wyników stwierdzono, iż dodatek 3% mieszaniny I rzędowego antyutleniacza fenolowego oraz benzotriazolowego absorbera UV znacząco zmniejsza...
-
Konstrukcja i montaż obróbkowych uchwytów modułowych
PublicationW artykule przedstawiono konstrukcję i montaż zaprojektowanych uchwytów modułowych. Wyznaczono również, wariantowo, koszty uchwytów, dla tego samego typu obrabianego elementu.
-
I protagonisti della grande distribuzione in Europa
PublicationThe chapter outlines the main aspects of the history of some of the most important big European department stores (El Corte Ingles, Auchan, Carrefour, LeClerc, Aldi, Esselunga and the Finiper Group,
-
Klimatyzacja i wentylacja szpitalnych zespołów operacyjnych
PublicationUtrzymywanie czystości i higieny w obiektach ochrony zdrowia jest nieodłącznym elementem troski o zdrowie pacjentów i personelu medycznego. W szpitalu codziennie nawet kilkudziesięciu pacjentów może być poddawanych zabiegom operacyjnym, czasem skomplikowanym, trwającym długo i wymagającym dużego wysiłku od personelu medycznego i lekarzy operatorów. Podczas zabiegów inwazyjnych – szczególnie trudnych i długotrwałych – poziom emisji...
-
Remont połaci dachowej i wymiana pokrycia
PublicationPodczas remontów pokryć dachowych alternatywę dla usunięcia starego pokrycia ( np. pokrycia papowego, z płyt eternitowych) jest ułożenia na to miejsce nowego, może być położenie nowego pokrycia na ustawionej na dach nowej, lekkiej konstrukcji stalowej, zmieniającej kształt dachu.
-
Projekt netBaltic - cele i zaproponowane rozwiązania
PublicationCelem projektu netBaltic było pokazanie realizowalności szerokopasmowej sieci teleinformatycznej na morzu, umożliwiającej wdrożenie wielu nowych usług i aplikacji, w tym aplikacji dedykowanych dla środowisk morskich, zapewniających poprawę bezpieczeństwa i efektywności żeglugi. Prace w ramach projektu byly realizowane - przy istotnym finansowaniu przez NCBR w ramach Programu Badań Stosowanych - przez zespoły badawcze z Wydziału...
-
Polityka transportowa w miastach i aglomeracjach
PublicationTransport należy do najważniejszych sektorów gospodarki. Znacząco przyczynia się do wzrostu gospodarczego, a także zapewnia wiele miejsc pracy. Zmiany w funkcjonowaniu współczesnego świata wymuszają zmiany także w polityce transportowej. Autorzy pokazali więc: założenia współczesnej polityki transportowej, paradygmaty rozwoju transportu w Unii Europejskiej, miejsce transportu w koncepcji zrównoważonego rozwoju, korytarze transportowe...
-
Ignacy Mościcki w numizmatyce i filatelistyce
PublicationArtykuł historyczny, przedstawia dorobek prezydenta Ignacego Mościckiego ilustrowany medalami.
-
Metody unieszkodliwiania i zagospodarowania osadów ściekowych
PublicationW monografii zamieszczono informacje, które mają w dużym stopniu odpowiedzieć na potrzeby lokalnych samorządów i stać się dla nich kompendium podstawowej wiedzy, niezbędnej w ich codziennej pracy, oraz użytecznym narzędziem dla edukacji ekologicznej mieszkańców wsi. Rozdział 8 przedstawia zagadnienia związane z unieszkodliwianiem i zagospodarowaniem osadów ściekowych, ze szczególnym uwzględnieniem metody trzcinowej.
-
Niobiany ziem rzadkich - właściwości i zastosowania
PublicationRare earth niobates are a very interesting group of materials. These compound have different properties which could be changes in a wide range by appropriate doping. X-Ray diffraction examinations for some compounds of RE3NbO7 group were shown
-
TECHNOLOGIA RADIA PROGRAMOWALNEGO – SPRZĘT I OPROGRAMOWANIE
PublicationTechnologia radia programowalnego (ang. Software Defined Radio) jest nowoczesnym rozwiązaniem umożliwiającym realizację urządzeń pracujących w różnego rodzaju systemach łączności radiowej. W pracy zaprezentowano zagadnienia dotyczące koncepcji realizacji radia programowalnego. Zaprezentowano budowę dwóch przykładowych platform sprzętowych do realizacji radia programowalnego. Przedstawiono również architekturę oprogramowania stosowaną...
-
Living lab i koncept inteligentnej przestrzeni
Publication.,
-
Wiadukty łukowe Gdańska - analizy i badania
PublicationNowe powstałe obiekty mostowe muszą spełniać nie tylko wymagania konstrukcyjne, ale również harmonijnie wpisywać się w krajobraz urbanistyczny miasta. Nowe inwestycje, zrealizowane i realizowane w ostatnich latach na terenie miasta Gdańska przyczyniły się do powstania wielu nowych, spektakularnych obiektów inżynierskich tak jak most extradosed przez Martwą Wisłę, czy tunel pod Martwą Wisłą. Pośród nich nie mniej reprezentacyjną...