Filtry
wszystkich: 1486
-
Katalog
- Publikacje 1184 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 4 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 57 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 4 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 13 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 1 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 7 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 119 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 15 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 82 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: MODELE SPOŁECZNEGO RYZYKA
-
Ocena ryzyka ponoszonego przez producenta/konsumenta z powodu niepewności pomiarów
PublikacjaZaproponowano definicje ryzyka ponoszonego przez producenta i konsumenta z powodu niepewności pomiarów. Na przykładzie testowania amplitudy sygnału obliczono poziomy ryzyka według znanych z literatury i proponowanych definicji. Różnice między wynikami wskazują, że problem jest istotny. Proponowane podejście jest lepiej dostosowane do praktyki produkcyjnej.
-
Ocena ryzyka na sieci dróg krajowych w Polsce - program EURORAP
PublikacjaEuropejski Atlas BRD jest narzędziem ułatwiającym: klasyfikację dróg z uwzględnieniem ryzyka, porównanie stopnia ryzyka na sieci dróg poszczególnych krajów, województw, wybór działań poprawiających stan bezpieczeństwa ruchu na drogach, szerokie komunikowanie o ryzyku na drogach za pomocą map, stron internetowych itp.Zaprezentowane wyniki oceny ryzyka na drogach krajowych są przydatne: kierowcom planującym bezpieczna podróż po kraju,...
-
Rewitalizacja zdegradowanych struktur miejskich w warunkach społecznego dialogu
PublikacjaArtykuł ma na celu zwrócenie uwagi na wymiar społeczny procesu rewitalizacji zdegradowanych struktur miejskich. Pokazuje problem na tle przykładów procesów rewitalizacyjnych w krajach rozwiniętej demokracji oraz na przykładzie terenów pofortecznych (Kwartał Grodzisko w Gdańsku) objętych programem odnowy.
-
Z zagadnień zabezpieczenia społecznego
Czasopisma -
Modele komórkowe w projektowaniu złożonych systemow miejskich
PublikacjaW artykule przedstawiono ogólne podstawy symulacji rozwoju urbanistycznego w oparciu o modele komórkowe. Nowa teoria, wykorzystująca aparat matematyczny stworzony do badań i modelowania dynamiki układów nieliniowych, rozszerza również możliwości poznawcze i wykorzystanie systemów GIS w szeroko pojmowanym planowaniu przestrzennym. Jej szybki rozwój w ostatnich latach i niezwykłe osiągnięcia w poznaniu procesów rządzących podstawową...
-
System ekspercki a tradycyjne modele prognozowania upadłości firm
PublikacjaArtykuł ten dotyczy prognozowania upadłości przedsiębiorstw w Polsce. W artykule tym porównano dwie metody prognozowania zagrożeń firm upadłością: analizę dyskryminacyjną oraz logikę rozmytą. W badaniach autor wykorzystał dane dotyczące 185 spółek notowanych na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Populacja ta została podzielona na próbę uczącą i testową. Opracowane przez autora modele logiki rozmytej charakteryzują się...
-
Modele projektowania usug oparte na koncepcji design-thinking
PublikacjaW niniejszym rozdziale zaprezentowano podstawowe aspekty planowania usług z wykorzystaniem koncepcji design - thinking. Autorzy omówili kluczowe modele w odniesieniu do których przedstawiono także po jednej interpretacji. Rozważania na temat przytoczonych modeli umozliwiły przeprowadzenie ich analizy porównawczej z uwzglednieiem podstawowych faz projektowania, róznic i podobieństw, jak też specyfiki wykorzystania w okreslonych...
-
Zastosowanie ilościowej oceny ryzyka przy ocenie bezpieczeństwa statków w czasie zatapiania
PublikacjaArtykuł ten jest poświęcony w całości bezpieczeństwu statków w stanie awaryjnym lub uszkodzonym. Obecnie stosowane są różne metody oceny bezpieczeństwa statków. Metody o najbardziej szerokim zakresie zastosowania to metody o charakterze preskrypcyjnym i ograniczające pewne parametry fizyczne obiektu morskiego pod opisanymi kryteriami. Metodą o najbardziej rozbudowanym zakresie zastosowania jest metoda opisana w wymaganiach konwencji...
-
Strategic risk measures in road traffic = Miary ryzyka strategicznego w ruchu drogowym
PublikacjaRyzyko strategiczne jest ryzykiem długookresowym, związanym z podejmowaniem decyzji długofalowych, przez instytucje zarządzające bezpieczeństwem ruchu drogowego na analizowanym obszarze. Ryzyko strategiczne na sieci dróg wybranego kraju jest niepewnością dotyczącą realizacji celu strategicznego, jakim jest ochrona życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego. Istotnymi problemami w szacowaniu ryzyka w inżynierii ruchu drogowego...
-
Ocenianie ryzyka zawodowego – Przydatna praktyka, czy sztuka dla sztuki?
PublikacjaWybór właściwej odpowiedzi na pytanie, czy ocenianie ryzyka zawodowego jest przydatne, nie jest jednoznaczny. Analiza taka jest pożyteczna w praktyce przemysłowej, gdyż umożliwia skuteczne kształtowanie bezpiecznych warunków pracy. Jednak obserwuje się też przypadki bezkrytycznego jej stosowania. W artykule podano podstawowe informacje pozwalające przybliżyć się do odpowiedzi na pytanie o sens i celowość oceniania ryzyka zawodowego....
-
Modele scoringowe 2024 online
Kursy Online -
Modele scoringowe 2024 niestac.
Kursy Online -
Kompleksowa metoda oceny bezpieczeństwa statku w stanie uszkodzonym z uwzględnieniem analizy ryzyka
PublikacjaW pracy przedstawiono kompleksową metodę oceny bezpieczeństwa statku w stanie uszkodzonym z uwzględnieniem analizy ryzyka. Opisano dotychczasowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa statków. Omówiono rozwój przepisów bezpieczeństwa. Przedstawiono alternatywną metodę oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym opartą na analizie ryzyka. Opisano system bezpieczeństwa statku w stanie uszkodzonym. Omówiono identyfikację zagrożeń...
-
Bezpieczeństwo Funkcjonowania Bankowości Konwencjonalnej a Islamskiej w Aspekcie Ryzyka Bankowego
PublikacjaAutor publikacji porównuje działanie banków konwencjonalnych i islamskich w odniesieniu do ponoszonego ryzyka bankowego. Analizie poddane zostały różnice w działaniu obu rodzaju banków z punktu widzenia obszarów jego działalności. Wskazane zostały różnice w podejmowanym ryzyku. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie o bezpieczeństwo obu rodzajów banków oraz ich klientów.
-
Ocena ryzyka uszkodzeń sprzętu elektronicznego z punktu widzenia firm ubezpieczeniowych
PublikacjaProblem oceny usterek sprzętu elektronicznego z uwzględnieniem aspektów ubezpieczeniowych jest ciągle aktualny, mimo nowych metod oceny ryzyka awarii. W niniejszym artykule porusza się aspekt finansowy po wystąpieniu awarii urządzeń z punktu widzenia analizy eksperckiej dla firmy ubezpieczeniowej. Postawione tezy zostały poparte przykładem analizy przyczynowo skutkowej wraz z analizą uszkodzeń i błędów w przykładowej instalacji....
-
Podział ryzyka stron w umowie o roboty budowlane w obszarze zamówień publicznych
PublikacjaW referacie przedstawia się zagadnienie podziału i alokacji ryzyka w umowie o roboty budowlane. Omawia się również zagadnienie przeniesienia poprzez zapisy umowne stosowane przez zamawiających publicznych na wykonawcę ryzyka o różnym charakterze.
-
Uncertainty assessment in the safety and security oriented risk analyses
PublikacjaW artykule przedstawiono uwzględnienie oceny niepewności w procesie związanym z analizą ryzyka i analizą bezpieczeństwa oraz ochroną informacji. Przedstawiona została koncepcja oceny bezpieczeństwa i zarządzania ryzykiem z uwzględnieniem analizy warstw zabezpieczeń LOPA. W artykule nakreślono wyzwania związane z integracją podejścia oceny bezpieczeństwa (safety) i ochrony informacji (security) w projektowaniu systemów zabezpieczeń...
-
Venture capital w finansowaniu inwestycji podwyższonego ryzyka w warunkach kryzysu
PublikacjaW publikacji przedstawiono venture capitał jako źródło finansowania inwestycji podwyższonego ryzyka. Wykorzystanie venture capital odniesiono do kryzysu gospodarczego. Podjęto się również oceny funkcjonowania funduszy venture capital w warunkach gospodarki Polski.
-
METODYKA OCENY RYZYKA NA ETAPIE BUDOWY I EKSPLOATACJI KOLEJOWYCH NAWIERZCHNI BEZPODSYPKOWYCH
PublikacjaW artykule przedstawiono propozycję wykorzystania metody FMEA do oceny ryzyka w kolejowych nawierzchniach bezpodsypkowych
-
Koncepcja wyznaczania ryzyka uszkodzeń budynków mieszkalnych spowodowanych drganiami komunikacyjnymi
PublikacjaDrgania powodowane ruchem pojazdów, zwłaszcza ciężarowych, autobusów lub też sprzętu budowlanego, mogą mieć wpływ na budynki zlokalizowane w pobliżu dróg. Zjawisko to może wywołać uszkodzenia elewacji, konstrukcji, a nawet awarię budynku. Wykonywanie pomiarów dla każdego domu zlokalizowanego przy drodze byłoby czasochłonne i kosztowne, dlatego Autorka przedstawia metodę określania ryzyka wystąpienia wszelkich uszkodzeń bez wykonywania...
-
Możliwości zastosowania elementów logiki rozmytej do oceny ryzyka środowiskowego statków
PublikacjaW referacie przedstawiono możliwości adaptacji miękkich metod analizy systemowej do oceny ryzyka środowiskowego statków; zarówno na etapie ustalania danych niezawodnościowych, wyznaczania prawdopodobieństw zdarzeń niebezpiecznych dla środowiska oraz oceny skutków uwolnienia zanieczyszczeń ze statków.
-
Modele i algorytmy dla grafowych struktur defensywnych
PublikacjaW niniejszej pracy przeprowadzono analizę złożoności istnienia struktur defensywnych oraz równowag strategicznych w grafach. W przypadku struktur defensywnych badano modele koalicji defensywnych, zbiorów defensywnych i koalicji krawędziowych - każdy z nich w wersji globalnej, tj. z wymogiem dominacji całego grafu. W przypadku modeli równowagi strategicznej badano równowagę strategiczną koalicji defensywnych, równowagę strategiczną...
-
Zaangażowanie pracowników w zmiany w przedsiębiorstwie jako czynnik ryzyka zmian
PublikacjaWniniejszej publikacji została przedstawiona problematyka zaangazowania pracowników w zmiany mające na celu doskonalenie przesdsiębiorstwa. Omówione zostało zagadnienie zmian zachodzących w przedsiębiorstwie oraz recesji jako jednego z czynników kreujących te zmiany. Przedstawiona została również charakterystyka ryzyka związanego z wprowadzaniem zmian.
-
Problemy zarządzania bezpieczeństwem obiektu przemysłowego podwyższonego ryzyka
PublikacjaW rozdziale przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące zarządzania bezpieczeństwem w zautomatyzowanym złożonym obiekcie podwyższonego ryzyka. Pokazano, że ryzyko strat można istotnie ograniczyć stosując odpowiednie rozwiązania techniczne w postaci warstwowego systemu zabezpieczeń, który obejmuje podstawowy system sterowania procesem, człowieka-operatora i system automatyki zabezpieczeniowej. Podkreślono znaczenie właściwego zaprojektowania...
-
Warstwowy system zabezpieczeń w przemysłowych instalacjach podwyższonego ryzyka
PublikacjaRozdział poświęcono aktualnym zagadnieniom analizy i projektowania warstw zabezpieczeń w kontekście oceny ryzyka i zarządzania bezpieczeństwem funkcjonalnym w cyklu życia z wyróżnieniem trzech warstw: (1) podstawowego systemu sterowania BPCS (basic process control system), (2) człowieka-operatora korzystającego opcjonalnie z systemu alarmowego AS (alarm system) oraz (3) przyrządowego systemu bezpieczeństwa SIS (safety instrumented...
-
Uogólniona metoda agregacji w sensie AHP w analizie ryzyka systemów technicznych.
PublikacjaPrzedstawiono problematykę badawczą związaną z uwzględnieniem czynników wpływu w ocenie bezpieczeństwa oraz jakościowej i ilościowej analizie ryzyka systemów technicznych. Podkreśla się znaczenie oceny czynników środowiskowych, ludzkich i organizacyjnych w procesie analizy ryzyka i podejmowania decyzji. Proponowana metoda stosowania HID (hierarchical influence diagrams)wspomagająca analizę i szeregowanie opcji sterowania...
-
Ryzyko, identyfikacja i ocena ryzyka przedsięwzięcia inwestycyjnego w aspekcie działań logistycznych
PublikacjaW artykule prezentuje się wyniki badań na temat ryzyka w obszarze działań logistycznych, przeprowadzonych w drugiej połowie 2012 r. wśród wybranych wykonawczych przedsiębiorstw budownictwa lądowego działających na terenie Trójmiasta.
-
Modele probabilistyczne w teorii projektowania i eksploatacji spalinowych siłowni okrętowych.
PublikacjaW monografii zaprezentowano oryginalne modele i metody projektowania okrętowych siłowni spalinowych, wykorzystujące charakterystyki probabilistyczne określające rzeczywiste warunki eksploatacji statków. Omówiono tematyczne bazy danych, podstawy teoretyczne i metody projektowania okrętowych układów energetycznych, efekty utylizacji ciepła odpadowego, wybrane problemy projektowania instalacji i wybrane zagadnienia eksploatacyjne.
-
Wpływ ryzyka finansowego na aktywa gospodarstw domowych w Polsce
PublikacjaNiezależnie od uzyskiwanych dochodów każde gospodarstwo domowe jest uczestnikiem rynku finansowego. Z każdym wykorzystywanym przez niego instrumentem finansowym wiąże się określone ryzyko finansowe. Ryzyko to może wpłynąć na wzrost bądź spadek aktywów finansowych tych podmiotów, niezależnie od podejmowanych przez niego działań. Celem niniejszego opracowania jest określenie podstawowych rodzajów ryzyka związanego z obecnością gospodarstw...
-
Wykład fakultatywny z przedmiotu humanistyczno-społecznego
WydarzeniaWspólny dla całej uczelni wykład fakultatywny z przedmiotu humanistyczno-społecznego pt. „Proces poznawczy w naukach przyrodniczych” wygłosi prof. dr hab. inż. Janusz Mroczka.
-
A model of risk for assessment of ships in damaged conditions
PublikacjaW pracy omówiono problemy związane z modelowaniem zagrożeń, konsekwencji i ryzyka, w metodzie oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. W celu dokonania oceny bezpieczeństwa statku, w metodzie zastosowano podejścia oparte na ocenie zachowania się statku i ocenie ryzyka. Podejście oparte na ocenie zachowania się statku związane jest z oceną charakterystyk hydromechanicznych statku w stanie uszkodzonych w warunkach zbliżonych...
-
Miara ryzyka kolizji statków oparta na koncepcji domeny statku
PublikacjaW referacie zaprezentowano nową miarę ryzyka kolizji dwóch statków wywiedzioną z koncepcji domeny statku. Jej prostota oraz fakt, że uwzględnia ona kursy obydwu statków czynią ją dobrą alternatywą dla często stosowanego pojęcia odległości największego zbliżenia. Miara ta jest elastyczna, tzn. można korzystać z niej w powiązaniu z dowolnie zadaną domeną statku. Szczegółowo przedstawiono wyprowadzenia wszystkich niezbędnych wzorów...
-
Wybrane problemy oceny ryzyka i niepewności inwestowania w gazownictwie i ciepłownictwie
PublikacjaW pracy przedstawiono ogólne zasady rozwiązywania zagadnień decyzyjnych z uwzględnieniem ryzyka i niepewności w procesach inwestowania w gazownictwie i ciepłownictwie. Materiał stanowi przsłankę płaszczyzny dyskusyjnej do opracowania bardziej precyzyjnych niż dotychczas metod, służących do oceny projektów inwestycyjnych.
-
A performance-oriented risk-based method for assessment of safety of ships. Modelling uncertainties in hazard and risk analysis
PublikacjaW artykule podano informacje na temat alternatywnej metody oceny bezpieczeństwa statków, opartej na ocenie zachowania się statku i ocenie ryzyka. Zaproponowano użycie metody do projektowania statków w oparciu o ocenę ryzyka. W takim podejściu do projektowania bezpieczeństwo powinno być celem projektowym. Ocena bezpieczeństwa w proponowanej metodzie powinna być dokonywana na podstawie oceny ryzyka. Do oceny ryzyka zastosowano elementy...
-
Wpływ makroregionalnej strategii dla regionu Morza Bałtyckiego i strategii Europa 2020 na kształtowanie polityki Litwy, Łotwy i Estonii w obszarze ubóstwa i wykluczenia społecznego
PublikacjaRozważania ukazują znaczenie strategii dla regionu Morza Bałtyckiego, w powiązaniu ze strategią Europa 2020, w kształtowaniu polityki Litwy, Łotwy i Estonii w sferze ubóstwa i wykluczenia społecznego. Podejście makroregionalne sprzyja osiąganiu celów strategii Europa 2020 w większym stopniu w obszarze podnoszenia jakości programowania polityk krajowych niż w rzeczywistej redukcji poziomu ubóstwa i wykluczenia społecznego w tych...
-
Wygaszanie ubezpieczeń społecznych a kumulacyjna metoda realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego
Publikacja -
Modele doskonałości w opiece zdrowotnej
PublikacjaW niniejszej publikacji zaprezentowano kluczowe aspekty adaptacji Modelu Doskonałości EFQM na potrzeby zakładów opieki zdrowotnej. Przedstawione zostały charakterystyki poszczególnych kryteriów wchodzących w skład modelu, w odniesieniu do usług zdrowotnych. Autorzy zaprezentowali także przykłady zastosowań przktycznych Modelu EFQM, wraz z korzyściami jakie odniosły zakłady opieki zdrowotnej w wybranych krajach europejskich.
-
Modele biomechaniczne układów mięśniowo-szkieletowych
PublikacjaZakres niniejszej pracy obejmuje: 1) przedstawienie podstawowych cech fizjologicznych będących podstawą do zamodelowania zachowania pojedynczego mięśnia szkieletowego (biomechanika mięśnia szkieletowego) oraz zespołu mięśni (biomechanika zespołu mięśni szkieletowych); 2) zaprezentowanie sposobu modelowania zachowania mięśnia szkieletowego obłego (wrzecionowatego) i pierzastego oraz układu mięśni jednostawowych i dwustawowych;...
-
Modele strumienia powietrza w pneumatyce
PublikacjaPraca porusza problematykę modelowania strumienia masy i strumienia objętości w zadaniach analizy i syntezy w pneumatyce. W szczególności skoncentrowano się na możliwości wykorzystania w tych zagadnieniach modelu strumienia masy powietrza opisanego w normie ISO 6953. Jest to model zdefiniowany w dziedzinie ciśnień statycznych i wykorzystujący do określenia oporności elementu pneumatycznego cztery parametry (współczynniki przepływu):...
-
Hurtownie danych - modele, techniki, zastosowania
PublikacjaW artykule przedstawiono podstawowe koncepcje dotyczące nowoczesnych hurtowni danych. Zaprezentowano wielowymiarowy model danych (model logiczny) i model fizyczny hurtowni, a także wybrane problemy implementacyjne i projektowe. Skupiono się na aspektach praktycznych stosowania hurtowni danych w przedsiębiorstwach i organizacjach.
-
Modele optymalizacji wielokryterialnej. Przykłady aplikacji.
PublikacjaNiniejszy rozdział prezentuje problematykę modeli optymalizacji wielokryterialnej mającej zastosowanie w zarządzaniu przedsiębiorstwem produkcyjnym.Zaprezentowano cztery najczęściej stosowane metody podejmowania decyzji w przypadku modelu wielokryterialnego. Wszystkie metody zostały zaprezentowane na przykładzie symulacji modelu wirtualnego przedsiębiorstwa produkcyjnego.
-
Bezpieczeństwo funkcjonalne w projektowaniu i eksploatacji systemów technicznych podwyższonego ryzyka.
PublikacjaW referacie przedstawiono niektóre zagadnienia związane z oceną bezpieczeństwa funkcjonalnego w nawiązaniu do normy międzynarodowej IEC 61508. Podkreślono znaczenie ilościowych ocen ryzyka w zarządzaniu bezpieczeństwem złożonego obiektu technicznego. Zarządzanie to proponuje się oprzeć na ocenie opcji sterowania ryzykiem z uwzględnieniem analizy kosztów i efektów. W związku z kłopotami interpretacyjnymi i trudnościami stosowania...
-
Stan identyfikacji ryzyka i jego ocena w przedsiębiorstwach budownictwa inżynieryjno-morskiego
PublikacjaPrzedstawiono charakterystykę ryzyka w budownictwie inżynieryjno-morskim i omówiono sposoby zarządzania nim. W dalszej części przedstawiono wyniki badań nad metodami oceny i zarządzania ryzykiem w kilku wybranych przedsiębiorstwach. Stwierdzono, iż brakuje profesjonalnego podejścia do zarządzania ryzykiem. Powszechnie stosowaną metodą jest unikanie go lub ubezpieczenie.
-
Inicjowanie działalności gospodarczej- Modele Biznesowe
Kursy OnlineCały kurs realizowany jest w wersji e-learningowej.
-
Modele rynku kapitałowego (2022/2023)
Kursy Online -
Modele rynku kapitałowego 2022/2023
Kursy Online -
Modele rynku kapitałowego 2023/2024
Kursy Online -
Islamskie finanse i bankowość: czynniki rozwoju oraz typowe ryzyka.
PublikacjaCelem artykułu jest przybliżenie oraz wyjaśnienie podłoża rozwoju i ekspansji islamskich finansów i bankowości. Artykuł można podzielić na dwie główne części. W pierwszej (w 2. rozdziale) dokonano wyjaśnienia źródeł pochodzenia finansów islamskich; a także wskazano czynniki mające wpływ na powstanie pierwszych zorganizowanych struktur oraz dalszą ekspansję finansów i bankowości islamskiej. Następnie w drugiej części artykułu (w...
-
Inteligentne systemy pomiarowe/smart metering [moduł III obowiązkowy, grupy A i B ]
Kursy OnlineProwadzący: Dyr. Maciej Galik, Wydział Elektrotechniki i Automatyki PG Terminy realizacji: pierwsze spotkanie online: 5.05 (piątek) od 16.30 do 19:00 drugie spotkanie online: 12.05 (piątek) od 16.30 do 19:00 trzecie spotkanie online: 19.05 (piątek) od 16.30 do 19:00 czwarte spotkanie online: 26.05 (piątek) od 16.30 do 19:00 Celem zajęć jest poszerzenie rozumienia ryzyk związanych z technologią oraz przedstawienie...
-
Wpływ wyboru modelu zarządzania projektem informatycznym na skuteczne zapobieganie i monitorowanie ryzyka.
PublikacjaW artykule ukazano czynniki wpływające na wybór modelu wytwarzania oprogramowania, minimalizującego, przy danych uwarunkowaniach projektu, ryzyko jego anulowania, przekroczenia czasu realizacji czy budżetu. Ukazano kluczową rolę doboru odpowiedniej metodologii wytwarzania systemu informatycznego w obniżaniu zagrożeń związanych z czynnikami ryzyka.
-
Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w pompie stosowanej w napędzie hydrostatycznym
PublikacjaPrzedstawiono modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych występujących w pompie o stałej teoretycznej wydajności qPt na obrót wału (o stałej teoretycznej objętości roboczej VPt) i o zmiennej geometrycznej wydajności qPgv na obrót wału (o zmiennej geometrycznej objętości roboczej VPgv). Modele mają służyć badaniom laboratoryjnym i symulacyjnym strat energetycznych w pompie umożliwiającym ocenę sprawności energetycznej...
-
Alternatywna metoda oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Gotowość systemu statek w analizie ryzyka
PublikacjaW pracy przedstawiono elementy związane z oceną gotowości systemu statek w stanie uszkodzonym. Zdefiniowano pojęcie gotowości. Przedstawiono system bezpieczeństwa transportu morskiego i statków, w tym system bezpieczeństwa statku w stanie uszkodzonym. Opisano wybrane elementy analizy ryzyka, w tym te dotyczące obliczania i oceny ryzyka. Przedstawiono przykładowe drzewo udziału w ryzyku. Opisano też problemy związane z ocena gotowości...
-
Kształcenie na odległość dla nauczycieli - kurs finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego
PublikacjaW artykule przedstawiono projekty realizowane przez Politechnikę Gdańską w latach 2000-2006, które wspierały (wspierają) wdrażanie technologii internetowych w kształceniu osób dorosłych ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia ustawicznego nauczycieli. Pokazano przykłady wdrożeń elementów e-edukacji i kształcenia komplementarnego, wśród których należy wymienić: studia podyplomowe dla nauczycieli (2000-2003), projekt "Meeting of...
-
Analiza ryzyka systemów technicznych, W, C, sem.1, letni 21/22 (PG_00057245)
Kursy OnlineZagadnienia niezawodności, gotowości i metod analizy ryzyka związanego z istnieniem systemów technicznych.
-
Czynniki ryzyka wypadków podczas prowadzenia robót drogowych. Miękkie techniki zarządzania bezpieczeństwem pracy
PublikacjaW artykule autorzy poruszają problem bezpieczeństwa podczas wykonywania robót drogowych.Na podstawie przeprowadzonych ankiet przeanalizowano czynniki, które mają wpływ na wzrost ryzyka wypadków. Przedstawiono ponadto statystyki poparte dokumentacją fotograficzną oraz wykonano analizę przyczynowo-skutkową zagadnienia. Autorzy sugerują częściowe rozwiązanie problemu występowania wypadków poprzez wprowadzenie systemu opartego na miękkich...
-
A method for assessing hazards, risks and safety of damaged ships at sea
PublikacjaPrzedstawiono wybrane problemy związane z metodą oceny bezpieczeństwa statków, opartej na ocenie zachowania się statku i ocenie ryzyka, w warunkach eksploatacyjnych. Omówiono zakres oceny bezpieczeństwa i analizy ryzyka w odniesieniu do zagadnienia zachowania się statku uszkodzonego na morzu. Analiza ryzyka oparta jest na zastosowaniu elementów Formalnej Oceny Bezpieczeństwa FSA. Opisano główne kroki analizy ryzyka. Podano podstawowe...
-
Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w pompie wyporowej stosowanej w napędzie hydrostatycznym
PublikacjaPrzedstawiono modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych występujących w pompie o stałej teoretycznej wydajności qPt na obrót wału (o stałej teoretycznej objętości roboczej VPt) bądź o zmiennej geometrycznej wydajności qPgv na obrót wału (o zmiennej geometrycznej objętości roboczej VPgv). Modele mają służyć badaniom laboratoryjnym i symulacyjnym strat energetycznych w pompie umożliwiającym ocenę sprawności energetycznej...
-
Metody i modele wyceny kapitału intelektualnego
PublikacjaArtykuł zawiera opis 4 metod wyceny kapitału intelektualnego. Obliczono wartość kapitału intelektualnego za pomocą dwóch wybranych metod dla 19 spółek notowanych na GPW w Warszawie.
-
Optymalizacja eksperymentu identyfikującego modele procesów biomedycznych
Publikacjaksiążka przedstawia wybrane metody modelowania procesów w systemach biomedycznych oraz metody optymalnej identyfikacji modeli. w rozdziale 2 zaprezentowano metodykę modelowania kinetyki substancji. omówiono kompartmentowe modelowanie struktury wewnętrznej systemu oparte na koncepcji zmiennych stanu. w rozdziale 3 przedstawiono zagadnienie optymalizacji eksperymentu biomedycznego ze szczególnym uwzględnieniem optymalizacji sygnału...
-
Modele przetwarzania aplikacji na klastrach obliczeniowych
PublikacjaW dzisiejszych czasach badania prowadzone w różnych dziedzinach nauki a także różnego rodzaju aplikacje i wdrożone systemy operują na coraz większych wolumenach danych przy jednocześnie rosnących wymaganiach dotyczących czasu wykonania. Z tego powodu coraz częściej do obliczeń wykorzystuje się klastry obliczeniowe, gdzie do dyspozycji użytkowników pozostaje ogromna moc obliczeniowa (liczona w tera a nawet peta flopach), terabajty...
-
Modele jakości usług a zarządzanie szkołą wyższą
PublikacjaPotrzeba zarządzania jakością w szkołach wyższych jest rezultatem gwałtownego wzrostu ilościowego instytucji akademickich, niewystarczającego finansowania szkolnictwa wyższego, trendów demograficznych oraz rosnącej konkurencji na rynku usług edukacyjnych. Do oceny jakości usług świadczonych przez uczelnie Autorzy proponują wykorzystanie dobrze znanego w biznesie modelu jakości usług Servqual. Wskazują zarówno korzyści, jak i trudności...
-
Matematyczne modele konstrukcji inżynierskich w diagnostyce.
PublikacjaW pracy przedstawiono procedurę aproksymacji wykorzystującą funkcje spline.
-
Wieloparametryczne, matematyczne modele zastępcze układów mikrofalowych
PublikacjaArtykuł przedstawia technikę tworzenia wieloparametrycznych modeli zastępczych układów mikrofalowych na podstawie wyników analizy pełnofalowej, wykorzystującą interpolację wymierną funkcji wielu zmiennych. Powstały problem interpolacyjny rozwiązywany jest metodą najmniejszych kwadratów. Procedura tworzenia modelu jest w pełni zautomatyzowana, adaptacyjnie dobieranie są zarówno położenia próbek jak i rząd modelu. Dołączone są przykłady...
-
Modele symulacyjne zachowania się miejskiej sieci ciepłowniczej dla potrzeb optymalnej eksplatacji elektrociepłowni
PublikacjaW opracowaniu omówiono 2 modele symulacyjne zachowania się sieci ciepłowniczej. Pierwszy oparty jest o struktury Boxa-Jenkinsa, drugi wykorzystuje sieci neuronowe. Przeprowadzono próby na danych rzeczywistych z gdańskiej sieci ciepłowniczej na podstawie, których dobrano parametry modeli. Sprawdzono przydatność obu struktur do prognozowania zachowania się miejskiej sieci ciepłowniczej przy znanych wymuszeniach.
-
Zastosowanie analizy ryzyka do oceny i zarządzania bezpieczeństwem ruchu w tunelach drogowych
PublikacjaTunele drogowe są najbardziej wrażliwymi za zakłócenia, spowodowane wypadkami drogowymi, elementami sieci drogowej. Najpoważniejszymi wypadkami w tych obiektach są zdarzenia z udziałem samochodów ciężarowych przewożących materiały niebezpieczne. Od kilku lat zatem rozwijane są w Europie metody analizy ryzyka i budowane narzedzia do zarządzania ryzykiem w tunelach drogowych. W Polsce zaczyna się budować tunele drogowe, a problem...
-
Wpływ postrzeganego ryzyka oraz czynników wizerunkowych na zamiar zakupu marek własnych sieci handlowych
PublikacjaCelem przeprowadzonych badań była analiza wpływu wizerunku sklepu, postrzeganego ryzyka oraz wizerunku cenowego marek własnych na zamiar ich zakupu. Dokonano replikacji modelu zaproponowanego przez M.F. Diallo i w jej ramach zastosowano technikę wywiadu realizowanego za pośrednictwem Internetu (CAWI) i przeprowadzono analizy z wykorzystaniem modelu równań strukturalnych (SEM) przy pomocy oprogramowania AMOS. Stwierdzono, że zamiar...
-
Wielowymiarowe modele analizy dyskryminacyjnej w badaniu zagrożenia upadłością polskich przedsiębiorstw notowanych na GPW
PublikacjaW rozdziale ukazano wyniki badań nad zagrożeniem upadłością przedsiębiorstw notowanych na GPW w Warszawie. Końcowy efekt badań stanowiły oszacowane za pomocą techniki liniowej oraz logitowej analizy dyskryminacyjnej modele oceny ryzka upadłości przedsiębiorstw notowanych na GPW.
-
Analiza ryzyka i zarządzanie ryzykiem
Kursy Online -
Alternatywna metoda oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Metody niepewności w analizie ryzyka
PublikacjaPrzedstawiono wybrane problemy związane z opracowaniem alternatywnej metody oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Opisano krótko problematykę związaną z bezpieczeństwem statków w stanie uszkodzonym. Omówiono aktualną metodę oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Opisano proponowaną metodę alternatywną. Opisano zagadnienia związane z analizą zagrożeń i oceną ryzyka wypadku. Podano wnioski.
-
Modelowanie ryzyka inwestycyjnego przy użyciu OOBN
PublikacjaCelem artykułu jest przedstawienie sieci Bayesa zorientowanych obiektowo (ang. Object Oriented Bayesian Networks – OOBN). Umożliwiają one dekompozycję złożonego modelu na pojedyncze obiekty, które reprezentują nie tylko różne grupy zagadnień, ale także pozwalają na modelowanie zależności czasowychmiędzy obiektami.Wykorzystanie obiektowych sieci Bayesa zaprezentowano na przykładzie projektu rewitalizacji. Przedstawiono zarówno wady,...
-
Opodatkownie menedżerów. Granice prawa - granice ryzyka.
PublikacjaWprowadzenie do ustawy o podatku dochodowym zmiany opodatkowujace w specjalny sposób kontrakty menedżerskie i im podobne wywołują szreg watpliwości natury prawnej.Przyjete rozwiązania naruszają konstytucyjne zasady prawa do prowadzenia działalnośći oraz równości i powierzchowności opodatkowania.Stanowią również pułapkę podatkową dla osób takie kontrakty realizujących.Zdaniem autorów obowiazujące przepisy a w szczególności ich urzędowa...
-
An integrated analysis of protection layers in hazardous systems
PublikacjaGłównym tematem niniejszej publikacji jest dyskusja nad wybranymi zagadnieniami związanymi z analizą bezpieczeństwa funkcjonalnego infrastruktury krytycznej oraz obiektów podwyższonego ryzyka. Problematyka bezpieczeństwa funkcjonalnego związana jest z międzynarodowymi normami IEC 61508 oraz IEC 61511. W artykule przedstawiono problematykę zintegrowanej oceny bezpieczeństwa funkcjonalnego wraz z uwzględnieniem analizy warstw zabezpieczeń...
-
Inteligentne systemy pomiarowe / Smart metering [SDW 2023/24]
Kursy OnlineProwadzący: dr inż. Andrzej Augusiak dr inż. Marcinem Jaskólski Terminy realizacji: pierwsze spotkanie online: 13.04 od 09.30 do 12:00 wykład drugie spotkanie online: 14.04 od 09.30 do 12:00 trzecie spotkanie online: 27.04 od 09.30 do 12:00 wykład czwarte spotkanie online: 28.04 od 09.30 do 12:00 Celem zajęć jest poszerzenie rozumienia ryzyk związanych z technologią oraz przedstawienie koncepcji...
-
Modele spękań zmęczeniowych warstw asfaltowych nawierzchni drogowych w mechanistyczno-empirycznej metodzie AASHTO 2004
PublikacjaArtykuł przedstawia modele zmęczeniowe wg metody AASHTO 2004 do spękań typu ''z dołu do góry'' (bottom - up) i ''z góry do dołu'' (top - down). Omawia wpływ grubości warstw i charakteru obciążenia warstwy asfaltowej na spękania zmęczeniowe. Podaje zależności między ilością spękań i szkodą zmęczeniową.
-
Modele w gospodarce przestrzennej 2022/23
Kursy Online -
Jakość w Pomorskim. Modele doskonałości jako podstawa promocji jakości. Przegląd rozwiązań światowych – cz.2
PublikacjaW artykule zaprezentowano stosowane w różnych regionach świata tzw. modele doskonałości organizacyjnej stanowiące podstawę przyznawania krajowych nagród jakości. Szczególną uwagę zwrócono na stosowany w Stanach Zjednoczonych model MBNQA.
-
Metoda analizy i oceny ryzyka potencjalnych zdarzeń zagrażających w projektowaniu systemu detekcji gazów wybuchowych w obiektach przemysłowych.
PublikacjaW celu zmniejszenia ryzyka związanego z potencjalnym wybuchem gazów tworzących atmosferę wybuchową stosuje się systemy detekcji gazów. Ich zadaniem jest wykrycie zagrożenia i odpowiednia reakcja w celu zredukowania ryzyka np. przez poprzez odpowiednie ostrzeżenie i uruchomienie odpowiedniej wentylacji. Systemy te powinny spełniać standardy przemysłowe, a w określonych warunkach powinny być zaprojektowane zgodnie z wymogami bezpieczeństwa funkcjonalnego....
-
Layer of protection analysis in industrial hazardous installations =n Analiza warstw zabezpieczeń w przemysłowych instalacjach podwyższonego ryzyka
PublikacjaIn the paper The Layer of Protection Analysis (LOPA) as a technique for the risk evaluation relating to the hazardous industriall installations performance is presented. The results of the analyses are important in the terms of the safety management process in such installations. Based on obtained estimations deccisions might be made which solutions to be applied in order to mitigate the risk of the hazardous installations performance...
-
Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w silniku hydraulicznym obrotowym stosowanym w napędzie hydrostatycznym
PublikacjaW pracy przedstawiono modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych występujących w silniku hydraulicznym obrotowym o stałej teoretycznej chłonności qMt silnika na obrót wału (o stałej teoretycznej objętości roboczej VMt silnika) i o zmiennej chłonności qMgv = bM qMt na obrót wału (o zmiennej geometrycznej objętości roboczej VMgv silnika). Modele mają służyć badaniom laboratoryjnym i symulacyjnym strat energetycznych...
-
Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w silniku hydraulicznym obrotowym stosowanym w napędzie hydrostatycznym
PublikacjaW pracy przedstawiono modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych występujących w silniku hydraulicznym obrotowym o stałej teoretycznej chłonności qMt silnika na obrót wału (o stałej teoretycznej objętości roboczej VMt silnika) i o zmiennej chłonności qMgv = bM qMt na obrót wału (o zmiennej geometrycznej objętości roboczej VMgv silnika). Modele mają służyć badaniom laboratoryjnym i symulacyjnym strat energetycznych...
-
MODELE PŁAC TYPU MINCERA NA PRZYKŁADZIE PRACOWNIKÓW NAUKOWO-DYDAKTYCZNYCH POLSKICH WYŻSZYCH UCZELNI PUBLICZNYCH
PublikacjaArtykuł przedstawia wyniki badań, których celem było wyznaczenie oraz zestawienie modeli płac typu Mincera dla grupy pracowników naukowo-dydaktycznych polskich wyższych uczelni publicznych. Dane wykorzystane do analizy pochodziły z ankiety ogólnopolskiej przeprowadzonej na wiosnę 2012 roku. Porównywane modele dotyczyły wynagrodzenia faktycznie otrzymywanego na a także poza uczelnią macierzystą oraz wynagrodzenia progowego dla hipotetycznego...
-
Aktywne modele kształtu i ich biometryczne zastosowania = Active shape models and their biometric applications
PublikacjaAktywne modele kształtu zostały zaproponowane w latach 90 XX wieku jako uniwersalna metoda lokalizowania i rozpoznawania obiektów. Koncepcje teoretyczne, na których metoda ta została oparta, wydają się obiecujące, jednak ich praktyczna wartość nie została jeszcze do końca zweryfikowana. Autorzy niniejszej pracy przeprowadzili testy aktywnych modeli kształtu za pomocą własnego systemu lokalizacji obiektów, szczególną uwagę zwracając...
-
Zwalczanie przestępczości skarbowej jako aktywny sposób minimalizacji ryzyka podatkowego - case study
PublikacjaCelem pracy jest prezentacja i ocena sposobów zwalczania przestępczości skarbowej jako jeden z podstawowych sposobów minimalizacji ryzyka podatkowego. Metodologia badania - analizie i ocenie poddano wybrane sposoby zwalczania przestępstw skarbowych. Dla osiągnięcia tego celu posłużono się zarówno analizą literatury, jak i materiałów pochodzących ze statystyk sporządzonych przez służby skarbowe oraz policję. Wyniki - wyniki dowodzą,...
-
Analiza ryzyka systemów technicznych, studia niestacjonarne, W, C, sem.1, letni 22/23 (PG_00057290)
Kursy OnlineZagadnienia niezawodności, gotowości i metod analizy ryzyka związanego z istnieniem systemów technicznych.
-
Analiza ryzyka systemów technicznych, studia stacjonarne, W, C, sem.1, letni 22/23 (PG_00057245)
Kursy OnlineZagadnienia niezawodności, gotowości i metod analizy ryzyka związanego z istnieniem systemów technicznych.
-
Identyfikacja ryzyka zakłóceń logistycznych podczas planowania procesu inwestycyjnego na wybranym przykładzie
PublikacjaDziałania logistyczne w budownictwie obejmują przede wszystkim przepływ informacji, lokalizację zakładów produkcyjnych i magazynów na placu budowy, transport i składowanie materiałów budowlanych, realizowanie zamówień, procesy zaopatrzeniowe, kontrolę zapasów, czynności reparacyjne i zaopatrywanie w części maszyn budowlanych. Zdarzenia losowe, które mogą zaistnieć i przerwać bądź przedłużyć wyżej wymienione prace nie są łatwe do...
-
Modele mentalne przedsiębiorczości: wskaźniki efektuacyjne vs. kauzalne
PublikacjaGłównym celem artykułu było stworzenie listy wskaźników diagnozujących model mentalny przedsiębiorczości. Zaprezentowano dwa podejścia do przedsiębiorczości: klasyczne podejście kauzalne, w którym przedsiębiorca koncentruje się na osiągnięciu celu wyznaczonego na samym początku oraz podejście efektuacyjne, w którym identyfikowaniu dostępnych zasobów i relacji towarzyszy poszukiwanie możliwości biznesowych i zmienność celów. Analiza...
-
Modele konstytutywne gruntów drobnoziarnistych stosowane w praktyce
PublikacjaPrzedstawiono ogólny przegląd modeli konstytutywnych gruntów drobnoziarnistych o znaczeniu praktycznym w dziedzinie geotechniki. Ograniczono się głównie do modeli sprężysto-plastycznych, których opis odniesiono do najczęściej stosowanego w geotechnice modelu Coulomba-Mohra. Szczególną uwagę zwrócono na znaczenie charakterystycznego poziomu odkształcenia w danym zagadnieniu praktycznym przy wyborze odpowiedniego modelu konstytutywnego...
-
Alternatywne modele żywienia w cukrzycy typu 2
PublikacjaCukrzyca typu 2 jest chorobą diagnozowaną u coraz większej liczby osób. Brak codziennej aktywności fizycznej, ale także spożywanie w dużych ilościach przetworzonej, wysokokalorycznej i ubogiej w włókno pokarmowe żywności przyczynia się do wzrostu masy ciała co w konsekwencji zwiększa możliwość zachorowania na owe schorzenie. Dlatego w dietoterapii cukrzycy typu 2 rekomenduje się wprowadzenie diety o niskim indeksie glikemicznym...
-
Modele ruchu w nowoczesnym zarządzaniu transportem drogowym
PublikacjaWdrożenie i rozwijanie wielopoziomowego modelu podróży i sieci transportowej (MST), w ramach Systemu Planowania Ruchu (SPR), usprawniającego zarządzanie transportem w systemach transportowych z wykorzystaniem usług oferowanych przez Inteligentne Systemy Transportu, może stanowić wsparcie naukowe dla krajowych, regionalnych lub lokalnych administracyjnych jednostek planistycznych i operacyjnych w usprawnieniu systemowego zarządzania...
-
Modele i narzędzia komputerowe do wspomagania planowania zrównoważonego rozwoju regionalnych systemów energetycznych.
PublikacjaOpisano założenia i cele nowego projektu badawczego podjętego zespół badawczy Katedry Elektroenergetyki. W realizowanym projekcie istniejące metody i modele planowania i optymalizacji rozwoju systemów energetycznych zostaną zweryfikowane i ocenione pod kątem ich wykorzystania do planowania rozwoju regionalnych, a także lokalnych systemów energetycznych. Dostosowane istniejące i stworzone nowe metody zostaną oprogramowane...
-
Uproszczone liniowe modele transformacji fali w korycie rzecznym. Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk
PublikacjaW niniejszym opracowaniu przedstawiono analizę właściwości modeli uproszczonych stosowanych w hydrologii wód powierzchniowych. Jego celem było możliwie pełne ich wyjaśnienie. Przedmiotem zainteresowania były modele fali dyfuzyjnej, kinematycznej oraz Muskingum.
-
Ocena ryzyka zanieczyszczenia środowiska morskiego przez substancje pochodzące z wraków: problemy analityczne
PublikacjaZastąpienie pod koniec XIX wieku żaglowców przez statki z napędem silnikowym spowodowało, iż pojawiło się nowe źródło emisji zanieczyszczeń do wód morskich. Bardzo istotnym, aczkolwiek mało poznanym problemem są zanieczyszczenia wynikające z wycieków paliwa bunkrowego lub ładunku z wraków zatopionych statków i okrętów. Obecność zatopionych jednostek w wodach morskich i oceanicznych spowodowana jest m.in. działaniami wojennymi prowadzonymi...
-
Ocena ryzyka i zarządzanie bezpieczeństwem w czasie katastrofy obiektu oceanotechnicznego lub statku na morzu
PublikacjaW pracy przedstawiono podstawowe informacje na temat statków i obiektów oceanotechnicznych w stanie uszkodzonym. Przedstawiono proponowaną metodę oceny bezpieczeństwa obiektu lub statku w stanie uszkodzonym. Opisano model ryzyka nieprzetrwania katastrofy przez statek lub obiekt oceanotechniczny. Podano podstawowe informacje na temat zarządzania bezpieczeństwem statku lub obiektu w stanie uszkodzonym. Przedstawiono podstawowe elementy...
-
Opcje towarowe jako instrumenty dywersyfikacji ryzyka zmiany cen na rynkach rolnych
PublikacjaInstrumenty pochodne odgrywają kluczowa rolę w odkrywaniu cen na rynkach rolnych przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego zarządzania ryzykiem cen. Producenci i pośrednicy na rynkach rolnych zabezpieczają ryzyko zmian cen. To zachęca do zwiększenia produktywności w sektorze rolnym, ponieważ producenci rolni i przetwórcy masowych produktów rolnych są w stanie skoncentrować swoje wysiłki na zarządzaniu ryzykiem produkcji. Są to...
-
Modele prognozowania upadłości przedsiębiorstw - analiza porównawcza wyników sztucznych sieci neuronowych z tradycyjną analizą dyskryminacyjną
PublikacjaW artykule autor przedstawił swoje cztery modele sztucznych sieci neuronowych prognozowania upadłości przedsiębiorstw. Ponadto artykuł zawiera analizę porównawczą wyników modeli sztucznych sieci neuronowych z modelami analizy dyskryminacyjnej na rok i na dwa lata przed upadłością firm. Zawarto w nim również badania nad wyborem najlepszych wskaźników-predyktorów zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw.
-
Nieformalny wolontariat w czasie pandemii: chwilowa mobilizacja wsparcia społecznego? Opinie dwóch grup wolontariuszy
Publikacja -
Analiza ryzyka ekonomicznego dr Jarosław Wróblewski
Kursy Online -
Analiza ryzyka i bezpieczeństwa w technice
Kursy Online -
Neuronowe modele z atencją w przetwarzaniu języka naturalnego
PublikacjaCelem niniejszego rozdziału jest wprowadzenie w tematykę sieci neuronowych z atencją oraz ich zastosowań w przetwarzaniu języka naturalnego. Rozdział skupia się w szczególności na dokładnym omówieniu architektury modelu Transformer, wykorzystującego atencję jako podstawowy mechanizm swojego działania.